Sokaktaki insan nasıl biliyor? Mesela sokaktaki insana soruyorum o zaman: Fransa'nın Yeni Kaledonya bölgesinde önümüzdeki 20 yıl içinde 7.2+ büyüklüğünde bir deprem olma ihtimali ne?
Bilim insanları 99'dan beri konuştukları için halk da Beklenen İstanbul Depremi'nin kendilerince öngörüldüğünü sanmaya başlamış olabilir; ama oturduğumuz yerden deprem öngörüsünde bulunamayız. Atarsınız, tutar, o başka. Ama halktan duyduğunuz "tahminler", bilim insnalarının tahminlerini tekrar etmelerinden ibaret. Yeterince çok kişi, yeterince sık söyleyince "Halk da bilir bunu ne var!" oluyor olay. :)
Öte yandan verilen oranlar %100, %50 veya %0 gibi tahminler değil, buna da dikkat edin. Bu, olasılıklarla ilgili sık yapılan bir hata. Mesela sizin önümüzdeki 10 sene içinde bir trafik kazası deneyimleme ihtimaliniz ne? Ya deneyimlersiniz, ya deneyimlemezsiniz, yani %50 mi? Evet, bunu herkes söyler ama işte bilim böyle çalışmıyor ve bilimdeki öngörü bu kadar genel (ve anlamsız) bir tahmin değil: yıl içinde, ve üstü büyüklükte bir deprem olma ihtimali diyoruz. Ve en önemlisi, bu işkembeden atılan bir şey değil; istatistiki analize dayanıyor. Olur, olmaz, o ayrı. %80 ihtimalle olacak bir şey, %20 ihtimalle olmayacak demektir sonuçta, insanlar bunu da çok sık unutuyorlar.
Spesifik bir günde, spesifik bir yerde, spesifik büyüklükte bir depremin olacağını öngörebilecek kimse yok yeryüzünde şu anda. Onlar her zaman işkembeden atıyorlar, tekrar edilebilir veya test edilebilir bir metodolojileri yok. Amaçları popülerlik kazanmak. Hiçbir sismolog, sosyal medyada popüler olmak için deprem öngörüsü paylaşmıyor; akademik uzmanlığı gereği bilgilerini paylaşıyor.
