Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Sıra Dışı Hızda Evrim Gözlendi: Çekirgeler, Hayatta Kalabilmek İçin 2 Ayrı Bölgede ''Sessizleştiler''!

2 dakika
4,845
Sıra Dışı Hızda Evrim Gözlendi: Çekirgeler, Hayatta Kalabilmek İçin 2 Ayrı Bölgede ''Sessizleştiler''!
Bir çekirge üzerine yavrularını bırakan bir katil sinek görülüyor.
Evrim Ağacı Akademi: Türleşme Yazı Dizisi

Bu yazı, Türleşme yazı dizisinin 26. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Taksonomi Nedir? Sınıflandırma Biliminin Temel Kurallarını Öğrenin!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 10 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Yapılan araştırmalar, 2 ayrı Hawaii adasındaki çekirgelerin, ölümcül sineklerden kurtulmak için şarkı söyleyemeyecek şekilde evrimleştiklerini ortaya koydu.

10 yıl önce, Kauai ve Oahu adalarında 2 sene arayla değişmiş yapılı kanatlara sahip erkek çekirgeler belirmeye başladı. Normalde bu erkekler kanatlarını birbirine sürterek sesler çıkarırlar ve dişileri üzerlerine çekerler. Current Biology dergisinde yayımlanan bir makaleye göre bu erkekler, birbirinden bağımsız mutasyonlar nedeniyle evrimleştiler ve birbirlerinden fiziksel olarak farklılar.[1] Bu sessiz çekirgeler, "yakınsak evrim" denen bir evrim türüne yepyeni bir örnek sunmuş oluyor.

Katil sinekler, çekirgelerin seslerini tespit ederek onları yakalamak konusunda sıradışı bir yeteneğe sahipler. Bir dişiyi etkilemek için şarkı söyleyen erkek avını yakalayan bu avcı sineklerin dişileri, çekirgelerin sırtlarına yavru larvalarını fışkırtıyor. Bu yavrular çekirgenin üzerine yapışıyorlar, çekirgeden besleniyorlar ve 1 hafta kadar sonra yumurtalarından çıkarak talihsiz çekirgeyi perişan bir halde arkalarında bırakıyorlar. Bu Kuzey Amerika sineklerinin varlığı, çekirgeleri baskı altında adapte olmaya zorluyor. Çünkü çekirgeler, bu adalara göreceli olarak daha yakın zamanda yerleştiler.

Tüm Reklamları Kapat

Sadece 20 nesilden kısa bir sürede, çekirgeleri sessizleştiren bir mutasyon Kauai Adası'ndaki çekirgelerin %90'ından fazlasına yayıldı. Sessiz oldukları için, bu "düzkanatlı" erkek çekirgeler parazitik sineklerden kurtulabiliyorlar ve onların yavruları tarafından yenilmekten kurtuluyorlar. Ancak bu zafer, elbette bir bedelle geliyor: ses olmaksızın bir dişiyi etkilemek çok zor bir iş. Sessiz erkekler evrimsel süreçte bunun üstesinden gelmeyi de kısa sürede başardılar: sessiz olanlar, sesli olan erkeklerin yanında kümeleniyorlar ve bu sayede onun çektiği dişilerden faydalanıyorlar.

Kauai Adası'ndaki bu keşfin 2003 senesinde yapılmasından sadece 2 sene sonra, bu adadan 100 kilometre ötedeki Oahu Adası'nda da bu şekilde sessiz ve düzkanatlı çekirgeler görülmeye başladı.

Sıra Dışı Biçimde Hızlı Evrim!

Araştırmacılar ilk başta bu çekirgelerin bir şekilde yardım alarak Kauai Adası'ndan Oahu Adası'na geçtiklerini varsaydılar. St. Andrews Üniversitesi'nden araştırmanın yöneticisi Dr. Nathan Bailey şöyle söylüyor:

Bir dişi tarafından yumurtaların bırakıldığı ufak bir toprak parçası bile, bir insanın botunun altına yapışarak diğer adaya geçmiş olabilir.

İlk etapta bu özelliğin birbirinden bağımsız olarak bu kadar kısa sürede evrimleşmiş olması uzak bir ihtimal olarak görünüyordu. BBC Haberler'e konuşan Dr. Bailey, buna hala inanmakta güçlük çektiğini söylüyor. Ancak olan, tam olarak buydu: çekirgeler, birbirlerinden bağımsız olarak, benzer çevresel baskılar altında aynı özelliği evrimleştirmeyi başarmışlardı!

Tüm Reklamları Kapat

Buna dair ilk ipucu, sessizleşmiş olan böceklerin iki adadaki yapılarının birbirinden farklı olmasıydı. Dahası, mutant çekirgeler üzerinde karşılaştırmalı olarak yapılan deneyler, bu sessizliğe neden olan mutasyonların X kromozomu üzerindeki aynı gende meydana geldiğini gösterdi. Son olaraksa, bir dizi diğer genetik işaretleyicinin iki canlı grubunda da incelenmesi, iki mutasyonun birbirinden bağımsız olarak meydana geldiğini doğruladı. Dr. Bailey şöyle söylüyor:

Doktora sonrası öğrencilerimden Sonia bana, iki adadan alınan çekirgelerin neredeyse hiç örtüşmeyen genetik işaretleyicilerini ortaya koyan bir diyagramı gösterene kadar, neyle karşı karşıya olduğumuza ikna olmamış haldeydim.

Birbirinden genetik olarak ayrı popülasyonlarda aynı özelliğin evrimleşmesine bilim dilinde "yakınsak evrim" deniyor. Bunun bir diğer örneği, bazı semenderlerde görülen "fırlatılabilen dil" özelliği. Bu dil yapısı da, birbirinden bağımsız gruplarda ayrı ayrı evrimleşti. Dr. Bailey şöyle söylüyor:

Bu sıra dışı bir bulgu. Çünkü bu evrim, evrimsel zaman açısından göz açıp kapayıncaya kadar diyebileceğimiz kadar kısa bir sürede gerçekleşti. Ayrıca bu araştırma, genomik evrimi vahşi bir sistem içerisinde gerçek zamanlı olarak tespit edebilmek için heyecan verici bir fırsat. Bu oldukça zorlu bir iştir, çünkü evrim çok uzun sürelerde meydana gelir.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Türleşme Yazı Dizisi

Bu yazı, Türleşme yazı dizisinin 26. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Taksonomi Nedir? Sınıflandırma Biliminin Temel Kurallarını Öğrenin!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
35
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 9
  • Bilim Budur! 5
  • Tebrikler! 4
  • Muhteşem! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 1
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: BBC | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/11/2024 15:46:12 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2480

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Göz
Fil
Mitler
Hominid
Sinirbilim
İklim Değişikliği
Karar Verme
Veri Bilimi
Charles Darwin
Hayvan Davranışları
Kanıt
Maske Takmak
Entomoloji
Kimya
Kırmızı
Kurt
Kelebek
Astronomi
Etimoloji
Yılan
Protein
Geometri
Arkeoloji
Pandemik
Atom
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
J. Webb, et al. Sıra Dışı Hızda Evrim Gözlendi: Çekirgeler, Hayatta Kalabilmek İçin 2 Ayrı Bölgede ''Sessizleştiler''!. (5 Temmuz 2014). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2480
Webb, J., Bakırcı, Ç. M. (2014, July 05). Sıra Dışı Hızda Evrim Gözlendi: Çekirgeler, Hayatta Kalabilmek İçin 2 Ayrı Bölgede ''Sessizleştiler''!. Evrim Ağacı. Retrieved November 05, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2480
J. Webb, et al. “Sıra Dışı Hızda Evrim Gözlendi: Çekirgeler, Hayatta Kalabilmek İçin 2 Ayrı Bölgede ''Sessizleştiler''!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağrı Mert Bakırcı, Evrim Ağacı, 05 Jul. 2014, https://evrimagaci.org/s/2480.
Webb, Jonathan. Bakırcı, Çağrı Mert. “Sıra Dışı Hızda Evrim Gözlendi: Çekirgeler, Hayatta Kalabilmek İçin 2 Ayrı Bölgede ''Sessizleştiler''!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, July 05, 2014. https://evrimagaci.org/s/2480.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close