Monofobi: Yalnız Kalmaktan Sağlıklı Olmayan Düzeyde Korkanlardan mısınız?

Monofobi tıp dilinde kısaca yalnızlık, bencil olma korkusu ya da yalnız olma korkusudur. “Mono” kelimesi tek veya bir anlamına gelmektedir, “fobi” kelimesi ise korku anlamına gelmektedir; yani bu iki kelimenin birleşiminden “monofobi” kelimesi oluşmaktadır. Monofobinin farklı bazı isimlendirilmeleri de bulunmaktadır: otofobi, izofobi ya da eremofobi. Genellikle, agorafobik fobilerin bir türü olarak kabul edilir.

Hayvanlarda da görülen en sık fobi türünden biri olan monofobi, aslında insanlarda da yaygın olarak görülmektedir ve bu fobiden kurtulmak çok kolay değildir. Hasta, yalnız olduğu her zaman, fiziksel olarak güvende olduğunu bilse bile korkusu devam eder; yani bunun güvende olduğunu bilmek ile doğrudan bir ilişkisi yoktur.

Sosyal bir varlık olan insanlar için bu fobi ile yaşamak hayatının birçok alanını olumsuz etkiler ve kişi kendini endişeli, mutsuz, depresif ya da güvensiz hissedebilir çünkü yalnız kalamadıkları için sürekli olarak diğer insanlara bağlı bir şekilde yaşamak zorunda kalırlar. Bu nedenden dolayı bu kişiler, genellikle güvenli bölge olarak kabul edilen kendi evlerinde dahi insanlar olsa bile odada yalnız kalamazlar.

reen-caprius.eu5.org

Monofobi Neden Ortaya Çıkar?

Kişinin karşılaşmış olduğu ya da yaşadığı birçok farklı nedenden dolayı monofobi oluşabilir yani ortaya çıkış nedeni kişisel olarak değişmektedir. Belirli bir nedeni olmasa bile önemli rol oynayan etmenler vardır:

• Sosyo-ekonomik nedenler
• Uzun süreli strese maruz kalmak
• Kaygı
• Başarısız insan ilişkileri
• Travmalar
• Genetik faktörler

monofobinin kaynaklarından bazılarıdır.

Semptomlar

Monofobi sahibi kişilerin yalnız kalamama nedenlerinin başında, yalnız oldukları zaman panik haline girerlerse, kendilerine veya çevrelerine zarar verebilecek korkunç şeyler yapmaktan korkmaları ve dahası öleceğine inanmalarıdır.

Monofobinin hem fiziksel hem de duygusal semptomları bulunmaktadır. Fiziksel semptomları yukarıda bahsettiğimiz gibi fobiye ve anksiyete bozukluğuna çok benzerdir. Kişisel farklılık gösteren semptomlar da vardır.

Fiziksel belirtiler

• Mide bulantısı
• Terleme
• Kalp atışının hızlanması
• Sıcak basması
• Nefes darlığı, nefes alamıyormuş gibi hissetme
• Kulaklarda çınlama
• Baş ağrısı
• Baş dönmesi

Duygusal/Psikolojik belirtiler

• Bayılma korkusu
• Ölme korkusu
• Kontrolü kaybetme korkusu
• Gerçeklik ile gerçeksizlik arasında ayrım yapamama

bazı yaygın semptomlardır.

Tedavi

Özellikle birden fazla fobisi olan insanlar için bu durumla baş etmek diğerlerine göre daha zordur ve bu insanların kesinlikle profesyonel bir yardıma ihtiyaçları vardır. Adım adım, seviye arttırılarak monofobi diğer fobiler gibi tedavi edilebilir. İlk olarak tüm hastalıklardaki gibi kişinin hasta olduğunu kabul etmesi gerekir. Fobiye neden olan etmenlerin farklı olması gibi tedaviler de kişiden kişiye değişmektedir.

Bazı popüler tedavi yöntemleri ise şunlardır:

Bilişsel davranışçı psikoterapi (CBT)

Türkiye Psikiyatri Derneğine göre bilişsel davranışçı terapi; düşünce, duygu ve davranışlar arasındaki ilişkiler konusunda çalışır ve sorunlar üzerine odaklanır. Sonrasında hastanın başa çıkabilmesi için bazı stratejiler üretilerek hastalara çeşitli beceriler kazandırılır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Duyarsızlaştırma terapisi

Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) Derneğine göre bir psikoterapi yaklaşımı olan duyarsızlaştırma terapisi fizyolojik temelli olup izole anıların işlenmesini sağlar ve beyni zamanında yapamadığı işlemi yapmasını sağlar. Bu sayede de fobiye neden olan travma ortaya çıkarılıp çözülebilir.

Maruz bırakma

Adından da anlaşıldığı üzere doğrudan, kişinin yaşadığı yalnızlık korkusuna maruz bırakılmasıdır.

İlaç tedavisi

Kişinin psikiyatri tarafından tanı konulup ilaç ile tedavi edilmesidir.

Bazı durumlar da psikoterapiler tek başına yeterli gelmez ve ilaç tedavisinin de uygulanması gerekebilir.

CSP

Sonuç

Hastaların, fobilerinin yani aşırı korkularının üstüne gidip bu korkulara çözüm yolları aramaları gerekir çünkü aşırı olan hiçbir durum iyi değildir. Hayat kalitesini olumsuz yönde etkileyen fobiler önemli ölçüde azaltılabilir ya da tedavi edilebilir. Bazen hastalar kendi başına fobilerinden kurtulabilir ama başaramadıkları durumda profesyonel bir yardım almak işleri kolaylaştırır.