Lutesyum

Özellikler

Lutesyum, sembolü "Lu" ve atom numarası 71 olan kimyasal bir elementtir. Kuru havada korozyona dayanıklı gümüşi beyaz bir metaldir. Lutesyum, lantanid serisindeki son elementtir ve nadir toprak elementleri arasında sayılır. Bu noktada bazı tartışmalar olsa da, konuyu inceleyen kişiler tarafından genellikle Lutesyum 6. periyot geçiş metallerinin ilk elementi olarak kabul edilir.^[1]

Fiziksel Özellikleri

Lutesyum, oldukça yumuşak ve sünek olan gümüşi beyaz bir metaldir. 1,652°C (3,006 °F) erime noktasına ve 3,327°C (6,021 °F) kaynama noktasına sahiptir. Yoğunluğu kübik santimetre başına 8.49 gramdır.

Kimyasal özellikler

Lutesyum su ile yavaş reaksiyona girer ve asitlerde çözünür. Diğer kimyasal özellikleri, yalnızca araştırmacıların ilgisini çekme eğilimindedir ve pratik bir kullanım alanı pek yoktur.

Bulunma Sıklığı ve Üretimi

Nadir bir toprak metalidir ve tüm nadir elementler arasında en pahalısıdır. Tüm nadir toprak metalleri ile az miktarlarda bulunur ve diğer nadir elementlerden ayrılması çok zordur. Lantanitler, doğada bir dizi mineralde bulunur. En önemlileri ksenotim, monazit ve bastnaezittir. Bu minerallerdeki en yaygın lantanitler sırasıyla seryum, lantan, neodim ve praseodimdir. Monazit; ayrıca toryum ve itriyum içerir, bu da toryumdan dolayı madendeki minerallerin kullanımını zorlaştırır ve bozunma ürünlerini radyoaktif oluşturur.

Ana madencilik ülkeleri Çin, ABD, Brezilya, Hindistan, Sri Lanka ve Avustralya'dır. Toplam dünya rezervlerinin yaklaşık 200.000 ton olduğu tahmin edilmektedir. Dünya lutesyum üretimi, lutesyum oksit olarak yılda yaklaşık 10 tondur.

Uygulama ve Kullanım Alanları

Lutesyumu yeterli miktarlarda elde etmek oldukça pahalıdır ve bu nedenle çok az ticari kullanıma sahiptir. Ticari bir uygulaması, nötron aktivasyonuna maruz bırakılmış ve lutesyum kullanan saf bir beta yayıcı olarak kullanılmasıdır. Manyetik balon bellek cihazlarında kullanılan gadolinyum galyum granatına (GGG) katkı maddesi olarak çok az miktarda lutesyum eklenir.

Tarihi

Lutesyumu keşfeden bilim insanı Paris Sorbonne'daki Georges Urbain'dır. Elementin varlığını ilk kez bildiren oydu. 1843'te erbiyum ile başlayan ve 1907'de lutesyum ile bitecek olan dönem, lantanidlerin keşif süreci olarak adlandırılır. 1953 yılına kadar saf lutesyum metalinin bir örneği elde edilemedi.

Etimolojisi

Lutesyum ismi, Romalıların Paris için verdiği isim olan "Lutetia"dan türemiştir.

Önlem ve Güven

Lutesyumun Sağlığa Etkileri

Lutesyum, yutulduğunda hafif toksiktir, ancak çözünmeyen tuzları toksik değildir. Diğer nadir toprak metalleri gibi, lutesyum da düşük toksisite oranına sahip olarak kabul edilir; ancak bu ve bileşikleri dikkatli kullanılmalıdır.

Lutesyumun çevresel etkileri

Lutesyum metal tozu yangın ve patlama tehlikesidir. Lutesyum, bitkiler ve hayvanlar için çevresel bir tehdit oluşturmaz.

İlginç Bilgiler ve Diğer

• Lutesyum, en sert lantanit elementidir.
• Aynı zamanda en pahalı lantanidtir.
• Lutesyum atomları, lantanid elementleri arasında en küçüğüdür.
• Lutesyum metal gümüşi beyaz, yumuşak, yumuşak ve sünektir.
• Lutesyum doğada saf halde bulunmaz. Lutesyum kaynakları, benzer element olan itriyum gibi hemen hemen tüm mineralleri içerir. Ticari bir lutesyum kaynağı, yaklaşık %0,003 lutesyumdan oluşan monazittir.
• Doğal olarak oluşan iki lutesyum izotopu tanımlanmıştır. Lutesyum-175, kararlı bir izotoptur. Diğer doğal izotop olan lutesyum-176, yaklaşık 38 trilyon yıllık bir yarı ömre sahiptir.