Tüm Dünya'daki Anglikan Hıristiyanlar'ın "ana kilisesi" ve İngiltere'nin resmi kilisesi olarak kabul edilen "İngiltere Kilisesi" (The Church of England), Darwin'in Türlerin Kökeni'ni yayımlayarak Evrim Teorisi'ni ilk defa sistematik olarak ortaya koymasından ve evrimsel biyolojinin temellerini atmasından 149 yıl sonra, 15 Eylül 2008'de, başlangıçta bu bilimsel teoriyi şahsi inançlara dayalı olarak reddettikleri için özür dileyen bir makale yayınladı. Bu makalenin yalnızca kilisenin görüşünü yansıttığı; ancak resmî bir özür yerine geçmediği vurgulandı.

Kilise, Darwin evrim yasasını net olarak izah edip, bu yasayı açıklamak üzere Doğal Seçilim'e dayalı olarak geliştirdiği Evrim Teorisi'ni ortaya koyduğunda, sert bir şekilde bu fikre karşı çıkmış ve Darwin'in dine saldırmayı hedeflediğini ileri sürmüştü. Dönemin bazı diğer kiliseleri ise Darwin'in keşfini, "Tanrı'nın Yaratış Biçimi" olarak değerlendirmiş ve bilimsel bir gerçeğe sırt çevirmek yerine onu inançlarına dahil etmişlerdi. Ancak din cemaatinin neredeyse tamamı, hem doğadaki evrim yasasına, hem de bunu açıklayan teorilere net bir şekilde sırt çevirmiş, görmezden gelmiş ve gerçekleri savunanlara karşı kampanyalar başlatmıştı. Bu da, bilimin ilerleyişi açısından ciddi engellerin doğmasına neden olmuştu.

Gıda takviyeleriyle ilgili reklamları izlediğinizde veya süpermarket reyonlarında dolaştığınızda yediklerinizin yeterince besleyici olmadığı izlenimine kapılabilirsiniz. O halde antioksidanlar gibi faydalı bileşenleri pratik bir hap haline getiren takviyelerden destek almak varken kendinizi neden sadece meyve sebze tüketmekle sınırlayasınız ki?

Bu mantıklı bir fikir gibi görünüyor. Eğer brokoli ve havuç gibi yiyeceklerde doğal olarak bulunan antioksidanlar sağlığımız için faydalı ise aynı bileşenleri içeren bir takviyeler de faydalı olmalı, değil mi? Ancak durum tam olarak öyle değil!

Mutasyon, kelime anlamıyla genetik materyalde meydana gelen rastlantısal değişim demektir. Bu değişim, genetik dizideki bir nükleotidin bir başkasına dönüşmesi kadar basit olabileceği gibi, bir kromozomun baştan sona fazladan kopyalanarak sayısının artması kadar devasa da olabilir. Birçok mutasyon ise genellikle spesifik bir geni veya birkaç geni etkileyen boyuttadır.

Mutasyonları anlamak için, öncelikle mutasyonlarda gördüğümüz rastgeleliği anlamamız gerekmektedir. Fakat sadece rastgelelik üzerinden yapılacak bir mutasyon analizi yetersizdir; fayda/zarar dengesi, mutasyonların çeşitlerine örnekler, belirli mutasyonların elenmesinin güçlüğü gibi birçok konuyu öğrenmek gerekmektedir. Bu yazımız, ihtiyacınız olan temeli size fazlasıyla kazandıracaktır.

Peynir, belki de insanlık tarihi kadar eski bir yiyecektir. Eski Mısırlılardan bu yana sosyoekonomik bir sembol olmuş ve binlerce yıldır hayatımızı lezzetlendiren çeşitli peynir türleri üretilmiştir.

Öte yandan peynir, ülkemizin ve kültürümüzün mutfağında da çok önemli bir yere sahiptir. Peynir yapımı, Orta Asya'dan Anadolu'ya kadar uzanan Türklerin göçebe yaşam tarzının bir parçası olarak yüzyıllardır süregelmiştir. Orta Asya'da yaşayan Türkler, süt ürünlerini işleyerek uzun süre muhafaza edebilecekleri yiyecekler elde etmeyi başarmışlardır. Peynir, bu dönemde önemli bir protein kaynağı olarak sürekli bir biçimde tüketilmiştir. Günümüzde de kahvaltıların vazgeçilmezleri arasındadır.

UCL araştırmacıları tarafından ortaklaşa yürütülen yeni bir çalışmaya göre, üç farklı gen varyantını miras alan kişiler, bazı ağrı türlerine daha duyarlı! Communications Biology dergisinde yayımlanan bulgular, geçmişte Neandertaller ile gerçekleşen çiftleşmenin, modern insanların genetiğini nasıl etkilediğini ortaya koyan en son bulgular olma özelliğini taşıyor.

Araştırmacılar; duyu nöronları ile ilişkilendirilen SCN9A geninde, üç adet sözde Neandertal varyantını taşıyan kişilerin hardal yağına önceden maruz kalınması sonucunda sonradan gelişen cilt delinmesinden kaynaklanan ağrılara daha duyarlı olduğunu tespit etti.

Uganda'da uzun süredir devam eden bir çalışma, insan medeniyetinin tıp alanındaki gelişiminin evrimsel kökenlerine ışık tutuyor. Yaralanan şempanzeler, bazen diğer şempanzelerin yardımıyla iyileşiyorlar!

Oxford Üniversitesi'nden primatolog Elodie Freymann ve meslektaşlarına göre Uganda'da bulunan Budongo Ormanı'nda 30 yıldır süregelen araştırma, şempanelerin hem kendilerine hem de başka şempanzelere "tıbbi yardım" uyguladığını gösteriyor. Freymann, bu ormanın dışındaki bölgelerde de ara sıra gözlenen bu davranışların şempanzeler arasında oldukça yaygın olduğunu düşünüyor.

İnsanlarda gözün, daha doğrusu irisin rengi, orijinal olarak kahverengi bir kimyasal olan melanin pigmentine bağlı olarak değişir. Yani irisin ne kadar renkli olacağı, ne kadar melanin pigmenti bulunduğu ile ilgilidir. Daha az melanin pigmenti bulunan gözler daha açık renkte, daha çok melanin pigmenti bulunan gözler ise daha koyu renkte gözükür.

Tabii ki melanin salgısının düzeyiyle ilgili bilgiler genetik olarak aktarılır, bu sebeple bazı genetik hesaplamalarla soy ağaçlarındaki bireylerin (büyük baba, büyük anne gibi) göz rengi bilinen anne ve babaların çocuklarının göz rengi yaklaşık olarak tahmin edilebilir. Ancak bu konu sandığınız kadar tekdüze ve kolay olmayabilir; bu konuda bilgi almak için buradaki yazımızı okuyabilirsiniz.

1930-40’larda sigara içmek hem erkeklerde hem de kadınlarda bir norm haline geldi ve birçok hekim de o dönem sigara içiyordu. Aynı zamanda, halk arasında sigaranın sağlığa zararlarıyla ilgili endişeler de artışa geçmişti. Tütün şirketleri, stratejik bir hareketle doğrudan hekimlere atıfta bulunan reklamlar tasarladılar. Hekimleri içeren reklam kampanyaları, 1950'lerin başlarına doğru gelişirken, tütün şirketlerinin yetkilileri, tüketicilerini kendi markalarının güvenli olduğuna dair inandırmak için "hekim imajı"nı kullandılar.

Bu reklamlar ayrıca, sigara aleyhinde çoktan sistematik sağlık kanıtlar birikmiş olmasına rağmen, tekil doktorların klinik yargılarının sigara içmenin zararlarının belirleyicisi olmaya devam etmesini öneriyordu. Bununla birlikte, 1954'e geldiğimizde, endüstri stratejistleri, sigaraları etkileyen sağlık kanıtıyla ilgili artan kamuoyu endişesi karşısında reklamlardaki doktor imgelerini artık güvenilir bulmamaya başlamıştı.