Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kendi Kendine Mesafelendirme: Daha Sağlıklı Kararlar Vermek İçin, Kendinizden Uzaklaşın!

Kendi Kendine Mesafelendirme: Daha Sağlıklı Kararlar Vermek İçin, Kendinizden Uzaklaşın!
7 dakika
15,341
Evrim Ağacı Akademi: Bilime Dayalı Kişisel Gelişim Yazı Dizisi

Bu yazı, Bilime Dayalı Kişisel Gelişim yazı dizisinin 36. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Stanford Marshmallow Deneyi Nedir? Çocukken Sergilenen Öz Kontrol, Yetişkinlikte Başarıyı Nasıl Etkiler?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Zor bir kararla karşı karşıya kaldığınızda, duygularınızı bir kenara bırakmak zordur. Bu sıkıntılı bir durumdur çünkü duygularımız, ilişkilerimiz, mali durumumuz ve sağlığımız da dahil olmak üzere hayatımızın önemli alanlarında sıklıkla yanlış kararlar vermemize neden olur.

Genel olarak çoğu insan, karar verme zamanı geldiğinde bu duyguları bir kenara koymanın oldukça zor olabileceğini düşünür. Ancak birkaç basit kendi kendine mesafe koyma tekniği kullanarak bu duyguların etkisini daha iyi kararlar vermenizi sağlayacak şekilde büyük ölçüde azaltabilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Aşağıdaki makalede kendi kendine mesafe koyma kavramı hakkında daha fazla bilgi edinecek, neden faydalı olduğunu anlayacak ve ihtiyaç duyduğunuz durumlarda kendi kendine mesafe koyma tekniklerini uygulamak için neler yapabileceğinizi göreceksiniz.

Kendi Kendine Mesafe Koyma Nedir?

Kendi kendine mesafe koyma, deneyimlediğiniz olayları ve duyguları değerlendirirken kendi benmerkezci bakış açınıza mesafe koymayı artırma eylemidir. Bu kavrama dayalı olarak, insanların durumları değerlendirirken kullandıkları iki ana bakış açısı vardır:[1], [2]

Tüm Reklamları Kapat

  • Kendine Uzak Bakış Açısı: Kendine uzak bir bakış açısı, deneyimlediğiniz bir olayı düşünürken kullanabileceğiniz, olayı analiz eden benliğin onu deneyimleyen benlikten farklı olduğu düşünülen dış bir bakış açısıdır. Örneğin, kendine uzak bir bakış açısı, kendinize "Bunu neden yaptın?" diye sorduğunuzda kullandığınız bakış açısıdır.
  • Kendine Odaklı Bakış Açısı: Kendine odaklı bir bakış açısı, deneyimlediğiniz bir olayı düşünürken de kullanabileceğiniz, olayı analiz eden benliğin onu deneyimleyen benlikle aynı olduğu düşünülen içsel bir bakış açısıdır. Örneğin, kendine odaklı bir bakış açısı, kendinize "Bunu neden yaptım?" diye sorduğunuzda kullandığınız bakış açısıdır.

Kendi Kendine Mesafe Koyma Örnekleri

Duygusal bir karar vermek istemedim. LeBron James için en iyisini ve onu mutlu edecek şeyi yapmak istedim. — Basketbol oyuncusu LeBron James, eski takımından ayrılma kararını anlatırken.

İnsanların kendi kendine mesafe koyma tekniğini nasıl kullanabileceğine dair güzel bir örnek, insanların düşündüklerinde (yani iç monologlarında) kullandıkları bir öz iletişim biçimi olan kendi kendine konuşma mekanizmasını inceleyen bir çalışmada ortaya çıkıyor.[3]

Araştırmacıların çıkış noktası, iç gözlem yaptığınız zamanlarda ikinci şahıs zamirini ("sen") kullanarak veya kendiniz hakkında düşünürken birinci şahıs zamirini ("ben") kullanmak yerine kendi adınızı (örneğin "John") kullanarak kendinize mesafeyi artırabileceğinizdi.

Bu kavram, bir alanda psikolojik mesafe yaratmanın diğer alanlarda psikolojik mesafeyi artırabileceğini, böylece insanların dilsel öz mesafelerini değiştirerek belirli bir olaya karşı psikolojik mesafelerini artırmanın, onların bu olaya duygusal bir açıdan ne kadar yakın hissettiklerini etkileyebileceğini öne süren yorumlama düzeyi teorisine dayanmaktadır.[4]

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Buna dayanarak araştırmacılar, deneylerindeki katılımcılardan biri öfkeyle biri ise kaygıyla ilgili olan iki kişisel deneyimlerini hatırlamalarını istedi. İki grup katılımcı vardı:

  • Birinci gruptaki katılımcılardan kendilerini birinci tekil şahıs gibi düşünmeleri istendi. Bu, örneğin, bu gruptaki katılımcıların kendilerine "Neden böyle hissettim?" diye soracakları anlamına gelir.
  • İkinci gruptaki katılımcılardan ise ikinci şahıs zamirlerini veya kendi adlarını kullanarak kendileri hakkında düşünmeleri istendi. Bu, örneğin, bu gruptaki katılımcıların kendilerine "Neden böyle hissettin?" veya "Jane neden böyle hissetti?" diye soracakları anlamına gelir.

Araştırmacılar daha sonra katılımcıların geçmiş deneyimlerini hatırlamaları sırasında kendilerine olan mesafelerini ölçtüler. Buldukları şey, aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere, algıdaki basit değişikliğin, katılımcıların bu olayları göz önünde bulundurduklarında duygusal mesafelerini artırmalarına izin vermesiydi.

“Self-talk as a regulatory mechanism: How you do it matters“ dan alınmıştır.
“Self-talk as a regulatory mechanism: How you do it matters“ dan alınmıştır.

İnsanlar temelde kendilerine ikinci şahıs olarak atıfta bulunduklarında veya kendi adlarını kullandıklarında duygusal olarak söz konusu durumdan ayrılma yeteneklerini geliştirebildiler. Bu gelişme önemlidir, çünkü bir sonraki bölümde göreceğimiz gibi, artan duygusal mesafenin birçok önemli yararı olduğu gösterilmiştir.

Kendi Kendine Mesafe Koymanın Yararları

Araştırmalar, kendi kendine mesafe koyma tekniklerini kullanmanın çeşitli bakımlardan faydalı olabileceğini göstermiştir.

İlk olarak, yukarıdaki örnekte de gördüğümüz gibi, kendi kendine mesafe koymak insanların geçmişlerindeki zor olaylarla başa çıkmalarına yardımcı olabilir.[3] Bu, kendi kendine mesafe koymanın olumsuz duyguların süresini azaltabileceğini ve saldırgan düşüncelerin ve öfkeli duyguların azaltılmasına yardımcı olabileceğini gösteren konuyla ilgili diğer araştırmalarla da uyum içerisindedir.[5], [6] Ayrıca, kendi kendine mesafe koyma, insanların doğal olarak sosyal kaygıya yatkın olsalar bile sosyal anlamda sıkıntılı durumlarla başa çıkmalarına da yardımcı olabilir.[3] Dahası, artan öz mesafe, insanların duygu düzenleme stratejilerine erişimini iyileştirebilir ve bu da depresif belirtilerde azalma gibi başka faydalara vesile olabilir.[7]

Tüm Reklamları Kapat

Bunun bir kısmı, kendi kendine mesafe koymanın insanları zor duyguları olumlu bir şekilde ele almalarını sağlayan, uyarlanabilir öz-yansıtma yapmaya teşvik ettiği gerçeğine atfedilir.[8], [9] Bu, genellikle, örneğin, geçmiş olaylar üzerinde saplantılı bir şekilde düşünme eğilimini içeren, uyumsuz öz-yansımaya yol açan, kendine odaklı bir bakış açısı kullanmakla çelişir.

Kendi kendine mesafe koyma tekniğini kullanmanın bir başka avantajı da bilginizin sınırlarını tanımak ve uzlaşmaya istekli olmanın önemini hatırlamak gibi şeyleri yapma yeteneği olan insanların mantıklı fikirler yürütmeleriyle ilgilidir.[10], [2]

Özellikle, insanlar başkalarına tavsiye verirken yüksek düzeyde mantıklı bir muhakeme gösterme eğilimindedirler ancak bu kendilerinin nasıl bir yol izleyeceklerine karar vermeleri söz konusu olduğunda hiç de işe yaramaz. Bununla birlikte, insanlar kendi kendilerinden uzaklaşma tekniklerini kullandıklarında aynı durumda olsalar bir arkadaşlarına ne tür tavsiyelerde bulunacaklarını kendilerine sorarak iç görülerindeki bu asimetriyi azaltabilmekte ve aynı muhakeme becerilerini tıpkı arkadaşlarına uyguladıkları gibi kendi ikilemleri üzerinde de uygulayabilmektedirler.[11] Konuyla ilgili bir kitap olan Decisive: How to Make Better Choices in Life and Work kitabında belirtildiği gibi:[12]

Başkalarına verdiğimiz tavsiyenin iki büyük avantajı vardır: Alınan kararda doğal olarak en önemli faktörlere öncelik verilir ve kısa vadeli duygular önemsizleştirilir. Bu nedenle, bir karar verme tıkanıklığını açmamıza yardım ederken en etkili tek soru şu olabilir: Bu durumda en iyi arkadaşıma ne yapmasını söylerdim?

Son olarak, kendi kendine mesafe koymanın insanların karar verme yeteneğini geliştirmek söz konusu olduğunda doğrudan faydaları vardır, çünkü kendi kendine mesafe koymanın çeşitli koşullar altında karar verme ön yargılarını azalttığı ve aşırı bilgi yüklemesi olduğu zamanlarda ise karar vermeyi iyileştirdiği ortaya konmuştur.[13], [14] Bu, ben-merkezci ve bencil düşünce yapısındaki insanları bilişsel bir perspektiften "sıcak" ve duygusal bir akıl yürütme sürecini kullanmaya daha yatkın hale getirmesine, kendine mesafeli ve alçak gönüllü bir zihniyetin de "soğuk" ve rasyonel bir akıl yürütme sürecini kullanmaya daha muhtemel hale getirmesine bağlanabilir.[2]

Tüm Reklamları Kapat

Özetle, araştırmalar kendi kendine mesafe koyma tekniklerinin mantık çerçevesi içinde uygulanmasının birçok faydası olduğunu gösteriyor. Bunlar, diğerlerinin yanı sıra, olumsuz duygularla başa çıkma becerisinin artması, stresli durumlarla başa çıkma becerisinin artması ve rasyonel kararlar verme becerisinin artmasını içerir.

Kendi Kendine Nasıl Mesafe Koyulur?

Psikolojik anlamda kendinize olan mesafenizi artırmak için kullanabileceğiniz çeşitli teknikler vardır.

Birincisi, daha önce de gördüğümüz gibi, iç monoloğunuzda kendinizden ikinci veya üçüncü şahıs olarak bahsederek kendinize mesafeli bir dil kullanabilirsiniz. Örneğin bu, zor bir kararla karşı karşıya kalındığında kendinize "Bunun için neden endişeleniyorum?" diye sormak yerine kendinize "Bunun için neden endişeleniyorsun?" diye sormanız anlamına gelir.

Ayrıca duruma kendi bakış açınızdan farklı olan alternatif bir bakış açısıyla bakmaya çalışarak kendinize olan mesafenizi artırabilirsiniz. Örneğin, birisiyle bir kavgaya girdiyseniz kavganın nasıl göründüğünü yalnızca kendi bakış açınızdan değil aynı zamanda diğer kişinin veya tarafsız bir dış gözlemcinin bakış açısından da ele alabilirsiniz.[7]

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
  • Dış Sitelerde Paylaş

Ayrıca, bazı durumlarda ne yapacağınıza karar verirken hayran olduğunuz örnek birinin bakış açısını görselleştirmeye çalışabilir ve ardından kendinize bu durumda o kişi ne yapardı diye sorabilirsiniz.[15], [16]

Son olarak, deneyimlediğiniz bir olayı analiz etmeye çalışırken kendi duygu ve düşünceleriniz hakkında yazı yazmayı içeren dışavurumsam yazılar gibi diğer yöntemlerle de kendinize mesafe yaratabilirsiniz.[17]

Sonuç olarak, kendinize daha rasyonel kararlar vermenize yardımcı olmak için kendi mesafenizi artırmak için kullanabileceğiniz birçok teknik vardır. Bunun için en dikkate değer iki teknik, iç monoloğunuzda mesafeli bir dil kullanmayı veya yaşadığınız olayları analiz ederken diğer insanların bakış açısını görselleştirmeyi içerir.

Özet ve Sonuçlar

  • Kendi kendine mesafe koyma, yaşadığınız olayları değerlendirirken kendi ben merkezli bakış açınızdan psikolojik mesafeyi artırmayı içerir.
  • Kendi kendine mesafe koyma, stres ve öfke gibi olumsuz duygularla başa çıkmanıza yardımcı olabilecek duygusal durumlardan uzaklaşmanızı sağlar.
  • Kendi kendine mesafe koyma, ayrıca, daha rasyonel kararlar vermenize yardımcı olabilir ve nasıl davranacağınıza karar verirken etkili akıl yürütme becerilerini kullanmanız için sizi teşvik edebilir.
  • İç gözlem yaptığınız zamanlarda birinci şahıs zamirini kullanmak yerine (örneğin "Ne yapmalıyım?") kullandığınız dili değiştirerek ve özellikle kendinizden ikinci veya üçüncü şahıs olarak bahsederek (örneğin, "Ne yapmalısın?" veya "John ne yapmalı?") kendi kendinize mesafe koyabilirsiniz.
  • Olayları, konuştuğunuz bir kişinin perspektifi veya sizin de dahil olduğunuz bir olayı izleyen harici bir gözlemcinin perspektifi gibi, sizinkinden farklı bir dış perspektiften değerlendirerek de kişisel mesafe yaratabilirsiniz.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Bilime Dayalı Kişisel Gelişim Yazı Dizisi

Bu yazı, Bilime Dayalı Kişisel Gelişim yazı dizisinin 36. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Stanford Marshmallow Deneyi Nedir? Çocukken Sergilenen Öz Kontrol, Yetişkinlikte Başarıyı Nasıl Etkiler?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
29
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 38
  • Muhteşem! 14
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 11
  • Umut Verici! 10
  • İnanılmaz 7
  • Bilim Budur! 6
  • Merak Uyandırıcı! 4
  • Üzücü! 1
  • Güldürdü 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 10:41:45 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10690

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
I. Shatz, et al. Kendi Kendine Mesafelendirme: Daha Sağlıklı Kararlar Vermek İçin, Kendinizden Uzaklaşın!. (10 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10690
Shatz, I., Bakırcı, Ç. M., Bal, . (2021, July 10). Kendi Kendine Mesafelendirme: Daha Sağlıklı Kararlar Vermek İçin, Kendinizden Uzaklaşın!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10690
I. Shatz, et al. “Kendi Kendine Mesafelendirme: Daha Sağlıklı Kararlar Vermek İçin, Kendinizden Uzaklaşın!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 10 Jul. 2021, https://evrimagaci.org/s/10690.
Shatz, Itamar. Bakırcı, Çağrı Mert. Bal, . “Kendi Kendine Mesafelendirme: Daha Sağlıklı Kararlar Vermek İçin, Kendinizden Uzaklaşın!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, July 10, 2021. https://evrimagaci.org/s/10690.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close