Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

E. coli ve Shiga Toksin: Besin Zehirlenmesinin Sorumlularından Birisi!

E. coli ve Shiga Toksin: Besin Zehirlenmesinin Sorumlularından Birisi! SMAC agarda ekimi yapılmış E.coli O157
Ç., Gonca, 2016. Yüksek Lisans Tezi
10 dakika
4,623
Tüm Reklamları Kapat

Escherichia coli (yazıda E. coli olarak kısaltılacaktır) ilk olarak 1885’te Dr. Theodor Escherich tarafından sıcakkanlı organizmaların sindirim sisteminde fekal kontaminasyonun indikatörü olarak tespit edilmiştir. Fekal kontaminasyon, gıda bilimi ve teknolojisinde ham maddenin veya son ürünün dışkı ile kirlenmesi demektir. Buradaki ham madde ve ürün süt ve yoğurt gibi besinler olabilir. E. coli’nin indikatör olarak kullanılmasının sebebi, kendisinin de dışkı kaynaklı bir mikroorganizma olmasıdır. Dolayısıyla bir gıdada, ham madde veya bir gıda araç-gerecinde E.coli’ye rastlanılması durumunda, doğrudan doğruya veya dolaylı olarak buralara dışkının bulaştığını anlarız.

Bir bakteriyi fekal indikatör olarak seçebilmemiz için kendisinin diğer bakterilere göre bazı farklı özelliklere sahip olması gerekmektedir. Öncelikle bağırsak kökenli olmalıdır. Dışkıdan izole edilebilmelidir, çevresel koşullara karşı dayanıklı olmalıdır ve gıdalarda çok düşük düzeylerde bulunsalar bile tespit edilebilir olmalıdırlar. 

Tüm Reklamları Kapat

E. coli, tüm insanlar ve sıcakkanlı hayvanların bağırsak florasının doğal bir parçası olup zararsızdır. Bununla beraber birkaç tip E. coli alttürü insanlarda ciddi sindirim sistemi hastalıklarına yol açabilmektedir. Bu alttürler:

  • Enteropathogenic E. coli (EPEC)
  • Attaching and Effacing E. coli (A/EEC)
  • Enterotoxigenic E. coli (ETEC)
  • Enteroinvasive E. coli (EIEC)
  • Enterohaemorrhagic E. coli (EHEC)
  • Enteroaggregative E. coli (EAggEC)

Gıda kaynaklı E. coli enfeksiyonunun insanlar ve hayvanlar arasındaki bulaşabilirliği açısından en önemli karakteristik özelliklerinden biri geniş bir yelpazedeki antimikrobiyal bileşiklere karşı direnç kazanmasını sağlayan farklı mekanizmalara sahip olmasıdır (MDR/Multi Drug Direnci). 

Tüm Reklamları Kapat

STEC Nedir?

Shiga toksin üreten E. coli (STEC), insanlarda ciddi bağırsak hastalıklarına ve vücudun tamamını etkileyen hastalıklara neden olma potansiyeli olan patojenik (hastalık yapıcı) bir Escherichia coli alttürüdür. Tam serotip, genellikle hem O hem de H antijenlerinin belirlenmesi ile tanımlanır. Serotip, bir mikroorganizmanın ayırt edilebilir şekilde farklı tiplerine verilen bir isimdir.

200 farklı Shiga toksin üreten E. coli O serotipi olup, bunların 100’den fazlası insanlarda hastalık ile ilişkilidir. O antijeni, protein ve lipidlere bağlı olan bir polisakkarit olup, hapten özelliğindedir; yani, tek başına antikor yapımını uyarma niteliği taşımayan, ancak bir proteine bağlandığı zaman bu özelliği göstererek kendisine karşı oluşan antikorla birleşebilen, nonprotein yapıda küçük bir moleküldür. Bu polisakkarite bağlı 3-4 adet monosakkaritin oluşturduğu oligosakkarit grupları özgül antijenlik özelliğini oluşturur. Isıya (110oC’de 2.5 saat), alkol (%96’lık alkole 4 saat) ve asitlere karşı dirençlidir.

H antijeni ise, hareketli olan bakterilerde bulunur. Protein yapısında, ısı, alkol, asit ve fermentlerin etkisiyle parçalanabilir yapıdadır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

İşlevsel olarak aktif Shiga toksinler, vero hücre toksisite testi ile tespit edilebilmektedir. Bu nedenle bu bakteriye Verotoksin veya Verositotoksin üreten E. coli (VTEC) de denmektedir. Bu bakteriler Verocytotoxic E. coli (VTEC) veya Enterohemorrhagic E. coli (EHEC) olarak adlandırılsa da genel olarak hepsi aynı bakteri grubudur. Avrupa’da 2011 yılında büyük bir salgına neden olan STEC E.coli O104:H4 suşundan (soy hattından) sıklıkla EHEC olarak bahsedilmiştir. "E.coli 0157" veya sadece "O157" olarak kısaltılmaktadır. 

Bazı STEC türleri sıklıkla kanlı ishal, Hemolitik Üremik Sendrom (HUS) ve böbrek yetmezliği olmak üzere ciddi hastalıklara neden olmaktadırlar. Bunlarla ilgili ayrıntılı bilgiyi komplikasyonlar kısmında tekrar ele alacağız.

STEC’ten Etkilenenler

Herhangi bir yaştan her insan STEC ile enfekte olabilir. Çok küçük çocuklarda ve yaşlılarda hastalık daha ciddi seyreder, çünkü yaşlardaki bireyler immunosupresiftirler; yani bağışıklıkları daha zayıftır ve bu nedenle HUS gelişme olasılığı yüksektir. Buna karşılık daha büyük çocuklar ve genç erişkinlerde de hastalık seyri gayet ciddi olabilmektedir. Bu nedenle tanınması büyük öneme sahiptir.

Semptomlar

Enfeksiyon belirtileri kişiden kişiye değişse de genellikle şiddetli mide krampları, ishal (genellikle kanlı) ve kusma şeklinde görülmektedir. Ateş varsa da çok yüksek değildir (38.5 civarı). Çoğu birey 5-7 gün içerisinde iyiye gitmektedir. Bazı enfeksiyonlar çok hafif seyirlidir, fakat bazıları ciddi ve hayatı tehdit edicidir.

Komplikasyonlar ve Maruziyet Sonrası Semptomların Gelişme Süresi

Maruziyet sonrası kuluçka süresi genellikle 3-4 gün arasındadır, fakat 1 gün kadar kısa, 10 gün kadar uzun sürebilmektedir. Semptomlar hafif karın ağrısı veya kansız diyare ile başlayıp, birkaç gün içerisinde yavaş yavaş kötüye gitmektedir. İshalden ortalama bir hafta sonra HUS gelişmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

STEC enfeksiyon tanısı konulanların % 5-10’u civarında HUS (Hemolitik Üremik Sendrom/Akut böbrek yetmezliği) olarak bilinen ve potansiyel olarak hayati risk taşıyan bir komplikasyon gelişebilmektedir. HUS belirtileri arasında kişide aşırı yorgunluk, yanaklarda ve göz kapaklarındaki pembeliği yitirme, idrar sıklığında azalma vardır. HUS olan kişiler hastanelerde kontrol altında tutulmalıdır. Çünkü böbrekler iflas edebilir ve daha ciddi komplikasyonlarla karşılaşılabilir. HUS olan kişilerin çoğu birkaç hafta içerisinde iyileşse de kalıcı hasarlar (böbrek yetmezliği gibi) veya ölüm dahi gelişebilmektedir.

STEC’in Kaynağı

STEC sığır, keçi, koyun, geyik ve elk dâhil geviş getiren hayvanların bağırsaklarında apatojen olarak yaşarken insanlar için patojendir. İnsanlarda STEC kaynaklı hastalıklarda majör kaynak sığırdır. Domuz ve kuşlar dâhil diğer hayvanlar çevreden STEC alıp yayabilmektedirler.

Enfeksiyonun Yayılması

Hastalığa maruz kalanlar dışkı ile kontamine olmuş gıda, pastörize edilmemiş (çiğ) süt, dezenfekte edilmemiş su tüketen veya sığır ile temas eden kişileri kapsamaktadır. Bazı gıdalar E.coli O157 (STEC O157) enfeksiyonu açısından yüksek risk taşımaktadır. Bu gıdalar arasında; pastörize edilmemiş çiğ süt ve elma suyu, çiğ sütten yapılmış yumuşak peynir yer almaktadır.

STEC yutulduğunda, yani küçük veya görülmez miktarlarda oral yolla alındığında enfeksiyon gelişimi başlamaktadır. Bazen direkt temasla (süt inekleriyle çalışma veya bebek bezi değiştirme), bazen de indirekt temasla (az pişmiş hamburger veya kontamine marul tüketmek vb.) bulaşmaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

İnsanlar gölde yüzerken su yuttuklarında, hayvanat bahçesinde veya pet shoplarda hayvanlara temas ettiklerinde veyahut tuvalet kullanımından sonra eller yıkanmadan yiyecek servisi yapıldığında (evde veya restoranda) enfekte olabilirler. Dolayısıyla hemen hemen herkesin enfekte olma riski mevcuttur.

2006-2015 yılları arası CDC’nin bildirdiği ABD’de görülen STEC/VTEC
2006-2015 yılları arası CDC’nin bildirdiği ABD’de görülen STEC/VTEC

Tabloda verilen 8 Temmuz 2011 Almanya’ya yolculuk sırasında E. coli O104:H4 salgınına dair biraz daha bilgi vermek gerekmektedir. Çünkü sorumlu suş Enteroaggregatif E. coli’nin virulans özelliklerine sahip O104:H4 suşu olarak tespit edilmiştir. Salgına neden olan suş, STEC/VTEC’in virülans (bir mikroorganizmanın hastalık oluşturma yeteneğinin derecesi) faktörleriyle sıra dışı bir kombinasyon oluşturmuştur. Bu kombinasyon, daha önce Fransa’da (çocuklarda) küçük HUS salgınıyla ilişkili nadir görülmüş O111:H2 serotipiyle tanımlanmıştır (EFSA, 2011). Bu kombine suş Agg-STEC olarak adlandırılmıştır (Frank ve ark., 2011; Pierard ve ark., 2012)

Almanya’daki salgınla ilgili olarak Robert Koch Enstitüsünün onayladığı 852 vakada HUS görülmüştür. 32 HUS’lu vaka yaşamını yitirmiştir. Federal Risk Değerlendirme Enstitüsü, Tüketici Koruma ve Gıda Güvenliği Federal Ofisi’nin raporuna göre aşağı Saksonya‘da bir çiftlikte üretilen taze filizlerin salgından sorumlu olduğu bildirilmiştir.

Almanya’daki salgınla eş zamanlı olarak Fransa’da da Agg-STEC O104 salgını patlak vermiştir. Salgına Mısır’dan ihraç edilen buyotu tohumlarının sebep olduğu düşünülse de salgın suşu tohumlardan izole edilememiştir. Aynı kombine suş Belçika ve Arjantin’de de salgına sebep olmuştur. 2013 yılında Belçika’daki salgında ilk vaka 42 yaşında bir kadın, ikinci vaka ise 14 yaşında bir kız çocuğu olup kız çocuğunda HUS gelişmiştir. Her iki vakanın dışkısında STEC O104:H4’e rastlanılmıştır. Bu vakalardaki Agg-STEC O104:H4 enfeksiyonunun Türkiye ve Tunus’a seyahat sırasında edinildiği düşünülmüştür. ECDC’ye göre 2004-2010 yılları arasında AB üyesi ülkelerde görülen STEC O104 vakalarında enfeksiyonun kaynağı Afganistan, Mısır, Tunus ve Türkiye olarak bildirilmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Özgür Olduklarını Sanıyorlardı

Frankfurt Üniversitesi’nde araştırma profesörü olan Milton Mayer, Kronenberg adındaki küçük bir kasabada yaşadığı sıradaon Alman ve onların 1933-1945 yıllarındaki hayatları üzerine bir çalışma yapar. Mayer bu insanları Nazi yapan şeyin ne olduğunu merak etmiştir vebu kişilerle yaptığı savaş sonrası röportajları temel alan bir kitap yazar. Onlarla Nazilik, Nazi Almanya’sının güç kazanması, kötülüğün kitlesel yükselişi üzerine yaptığı söyleşiler Özgür Olduklarını Sanıyorlardı çalışmasının temelini oluşturmaktadır.

“Nazi denen bu korkunç canavar ruhlu adamı hep görmek istedim. Onunla konuşmak ve onu dinlemek istedim. Onu anlamaya çalışmak istedim. İkimiz de insandık neticede.”

İlk kez 1955’te basılan Özgür Olduklarını Sanıyorlardı, değişimin yavaş bir şekilde kendini hissettirmesini, kötülüğün sessiz yükselişini, ahlaki otoritenin ortadan kalkmasını basit ama açıklayıcı bir şekilde gözler önüne sermektedir.

Devamını Göster
₺60.00
Özgür Olduklarını Sanıyorlardı

2004-2009 yılları arasında, 2003/99/EC sayılı yönergeye göre EFSA’nın gıda ve su kaynaklı E.coli salgınları raporu (EFSA, 2011)
2004-2009 yılları arasında, 2003/99/EC sayılı yönergeye göre EFSA’nın gıda ve su kaynaklı E.coli salgınları raporu (EFSA, 2011)

Görseldeki EFSA raporuna göre, 2007-2009 yılları arasında AB’ ye üye devletler tarafından, toplamda 211 gıda kaynaklı ve su bazlı salgının 13’üne STEC/VTEC de dâhil patojenik E. coli’nin neden olduğu raporlanmıştır. Bunların dışında gıda araç-gereçlerinden kaynaklı 40 salgın tespit edilmiştir. Bu salgınlara neden olan araç-gereçlerin 16’sı etle (özellikle sığır eti), 9’u sütle ve 15’i diğer gıdalarla kontamine olmuştur.

Peki, araç-gereçler nasıl salgınlara sebep olur? Mekanizma aslında çok basittir. Şöyle ki; çiğ et, ısıl işlem görmemiş süt veya çiğ sebzeler potansiyel olarak ve doğaları gereği patojen bakterileri taşıyabilirler. Eğer, bir kesme tahtasında çiğ et doğrayıp, ardından bu eti pişirdikten sonra (ki ısıl işlemle patojenlerin çoğunu inaktif ederiz) yine aynı tahtanın üzerinde pişmiş etinizi doğrarsanız veya bir şekilde temas ettirirseniz, pişmiş etinize o kesme tahtası yoluyla patojen bulaştırmanız olasıdır. Bir başka örnek daha vermek gerekirse; süt ürünleri satan bir işletmeden çiğ süt temin ettiğinizi düşünelim. Bu sütü evinizde kaynatıp ısıl işlem uygulamaya başladınız. Bu aşamada, çiğ süt elinize bir şekilde bulaşacaktır. Ardından, yeterince kaynattığınız sütünüzü soğumaya bıraktığınızı ve ellerinizi de dezenfekte etmediğinizi düşünelim. Soğumaya yaklaşmış olan sütünüzü mayalayıp yoğurt yapmak istiyorsunuz. Malum, yeterince ılıklaşmış olduğunu geleneksel olarak serçe parmağımızı süte batırarak anlarız. İşte o parmağın steril süte batırılmasıyla, çiğ süt ile kontamine olmuş ve dezenfekte edilmemiş elinizden patojen bulaşması olasıdır.

Sonuç

Gıda kaynaklı patojenler ABD’de her yıl 48 milyon vakadan, 128.000 kişinin hastaneye yatışından, 3000 kişinin ölümünden ve tahminen yılda 152 miyar dolar sağlık giderinden sorumludurlar.

ABD’ de her yıl 265.000 STEC enfeksiyonu meydana gelmekte, bu sayının % 36’sı STEC O157, kalanı ise non-O157 STEC (O26, O103, O111, O121, O145 ve O45) kaynaklıdır. ABD’de her yıl STEC suşları kaynaklı 265.000 vakanın (96.534 STEC O157 ve 168.698 non-O157) 3600’ü hastaneye yatmakta ve 30’u yaşamını yitirmektedir. 

Bu patojenler ruminantlarda (geviş getiren) hastalık oluşturmadan taşınırken sığır eti ve süt gibi kontamine oldukları yiyeceklerle insanlarda uzun süren enfeksiyonlara neden olmaktadırlar. Ancak, son yıllarda sığır dışkısı ile kontamine olmuş taze ürünlerin tüketimine bağlı insanlarda görülen enfeksiyonların sayısı dikkat çekecek şekilde artmıştır. Taze ürünlere hayvan dışkısıyla ve buradan da gıda ürünlerine patojen kontaminasyonu gerçekleşir. Dünyanın dört bir yanında görülen epidemiyolojik kanıtlara dayanılarak, taze ürünlerin tüketiminde E.coli enfeksiyonu risk faktörü olarak görülmektedir. Örneğin, 2006’da ABD’ de STEC ile kontamine olmuş ambalajlı ıspanak kaynaklı görülen 205 vakadan birinin öldüğü rapor edilmiştir.

Sığır ve koyun, E. coli O157’nin doğal asemptomatik (semptom/belirti göstermeyen) rezervuarları olarak kabul edilmektedir. Ayrıca keçi, geyik, domuz, yabani kuşlar ve omurgasızlarda bu rezervuarlar arasında yer alabilmektedir. Dolayısıyla E.coli O157:H7 ve O26:H11 süt ürünleri kaynaklı STEC salgınlarında en sık rastlanan serotiplerdir. 

VTEC/STEC verilerinin çoğu hayvanlardan ve hayvanların et ve sütlerinden elde edilmiştir ve bunlar insan enfeksiyonlarının ana kaynakları olarak kabul edilmektedir. Bununla birlikte diğer bulguların vahşi geviş getiren ve av hayvanlarından geldiği bildirilmektedir. Son yıllarda ABD’ de 1.8 milyon poundluk kıyma STEC ile kontamine olduğu gerekçesiyle geri çağrılmıştır.

Herhangi bir gıda ürününde ısıl işlem sonrasında gerçekleşebilecek olası bir post kontaminasyonun gıdanın güvenilirliğini dolayısıyla halk sağlığını ciddi şekilde tehdit edebileceği unutulmamalıdır. STEC’ in enfektif dozunun (insanlarda hastalık meydana gelmesi için alınması gereken minimum patojen dozajı) 101 olduğu, asidik ortamlarda (yoğurt, peynir, mayonez, meyve suyu vb.) maruz kaldığı stres karşısında uyarılan adaptasyon mekanizmaları sonucu direnç kazanabildiği göz önünde bulundurulduğunda gıda güvenliği açısından oluşturduğu tehlike ortaya çıkmaktadır. Gıdalarda, geleneksel veya endüstriyel olması fark etmeksizin, düşük miktarda patojenin varlığı bile, bu patojenlerden kaynaklanabilecek riskleri ortadan kaldırmaya yeterli olmayabilir.

Dolayısıyla gıdalar, üretim ve muhafaza boyunca STEC açısından gözlenmelidir. Her ne kadar STEC O157:H7 için sıfır tolerans gözetilse de, son yıllarda artış gösteren ve ölümlerle sonuçlanan STEC non-O157 kaynaklı salgınlar göz önünde bulundurulduğunda, gıdalarda STEC non-O157 de taranabilmeli ve sıfır tolerans gözetilmelidir. STEC non-O157 serogruplarının da mevzuatlarda mutlaka yer alması gerektiği, hayvanlarda izlenmesi, izolasyon ve identifikasyon prosedürlerinin iyileştirilerek hızlı ve güvenilir kitlerin geliştirilmesi gerekliliği göz ardı edilmemelidir.

doi: 10.47023/ea.bilim.7831

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
45
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 6
  • Bilim Budur! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Muhteşem! 1
  • Güldürdü 1
  • Umut Verici! 1
  • Üzücü! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • CDC, et al. E.coli (Escherichia Coli) General Information. (11 Haziran 2019). Alındığı Tarih: 11 Haziran 2019. Alındığı Yer: CDC | Arşiv Bağlantısı
  • G. Çelik, et al. (2016). Yoğurdun Yapımı Ve Muhafazası Sırasında Shiga Toxin Üreten Escherichia Coli (Stec) Serogruplarının Yaşamı. YÖK, sf: 65. | Arşiv Bağlantısı
  • A. Dikici, A. Koluman, A. Çalıcıoğlu, et al. (2015). Comparison Of Effects Of Ild Heat Combined With Lactic Acid On Shiga Toxin Producing Escherichia Coli O157:H7, O103, O111,O145 And O26 Inoculated To Spinach And Soybean Sprout. Food Control, sf: 184-189. | Arşiv Bağlantısı
  • ECDC, EFSA, et al. Shiga Toxin/Verotoxin-Producing Escherichia Coli In Humans, Food And Animals In The Eu/Eea, With Special Reference To The German Outbreak Strain Stec O104. (1 Ocak 2011). Alındığı Tarih: 11 Haziran 2019. Alındığı Yer: ECDC, EFSA | Arşiv Bağlantısı
  • USDA, et al. Recall And Public Health Alerts. (9 Nisan 2014). Alındığı Tarih: 11 Haziran 2019. Alındığı Yer: USDA (FSIS) | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 03/12/2023 13:49:31 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7831

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Molekül
Çeşitlilik
Hayatta Kalma
Pandemik
İhtiyoloji
Sürüngen
Evrim Kuramı
Mit
Einstein
Yaşamın Başlangıcı
Uluslararası Uzay İstasyonu
İklim
Hava
Hızlı
Yeşil
Elektrik
Yanlış
Şiddet
Homeostasis
Jeoloji
Orman
Matematik
Yeme
Viral
Beslenme Davranışı
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Filler Neden Farelerden Korkar?
Filler Neden Farelerden Korkar?
Ay Nasıl Oluştu?
Ay Nasıl Oluştu?
Balinalar Nefesini Nasıl 2 Saat Tutabiliyor?
Balinalar Nefesini Nasıl 2 Saat Tutabiliyor?
Işıldayan Bu Taş Radyoaktif mi? | Yooperlite Taşı
Işıldayan Bu Taş Radyoaktif mi? | Yooperlite Taşı
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
G. Çelik, et al. E. coli ve Shiga Toksin: Besin Zehirlenmesinin Sorumlularından Birisi!. (11 Haziran 2019). Alındığı Tarih: 3 Aralık 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7831 doi: 10.47023/ea.bilim.7831
Çelik, G., Bakırcı, Ç. M. (2019, June 11). E. coli ve Shiga Toksin: Besin Zehirlenmesinin Sorumlularından Birisi!. Evrim Ağacı. Retrieved December 03, 2023. from https://doi.org/10.47023/ea.bilim.7831
G. Çelik, et al. “E. coli ve Shiga Toksin: Besin Zehirlenmesinin Sorumlularından Birisi!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 11 Jun. 2019, https://doi.org/10.47023/ea.bilim.7831.
Çelik, Gonca. Bakırcı, Çağrı Mert. “E. coli ve Shiga Toksin: Besin Zehirlenmesinin Sorumlularından Birisi!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, June 11, 2019. https://doi.org/10.47023/ea.bilim.7831.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close