Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Çift Vücutlu Kedi "Venüs": Kimerizm mi, X-İnaktivasyon Mozaikliği mi?

4 dakika
11,744
Çift Vücutlu Kedi "Venüs": Kimerizm mi, X-İnaktivasyon Mozaikliği mi?
Tüm Reklamları Kapat

Bu, bir ev kedisi olan Venüs. Venüs aynı zamanda Dünya çapında üne sahip bir "internet fenomeni". Televizyona bile çıkarılmış olan bu canlı, ABD'de "kimerizm örneği" olarak anlatılıyor. Az sonra bahsedeceğimiz resmi sosyal medya sayfalarında bile bu şekilde tanıtılıyor. Ancak bazı uzmanlar, kedinin iddia edildiği gibi kimeral olmadığı kanaatinde, baştan söyleyelim. Fakat Venüs'ü sizlere tanıtmadan önce, kimerizm nedir, ondan kısaca bahsedelim:

Kimerizm Nedir?

En basit tanımıyla kimerizm, tek bir bireyin vücudunda birden fazla bireye ait hücrelerin bulunması anlamına geliyor. Genellikle ya tek bir yumurtanın normalde olmaması gereken şekilde birden fazla sperm ile döllenmesinden kaynaklanan, ya da ayrı spermler tarafından döllenen 2 yumurtanın embriyonun en erken evrelerinde bir araya gelerek kaynaşması sonucu tek bir yumurtaya dönüşmesinden kaynaklanan genetik bir durum. Bu tür canlılarda vücudun yarısı erkek, yarısı dişi olabiliyor, cinsel organların ikisi de, vücudun yarısında bulunabiliyor, farklı kan grupları oluşabiliyor, farklı genetik yapıların tek bir bedene hükmetme etkisinden ötürü kişilik problemleri görülüyor... Kısaca her ne kadar dışarıdan bakıldığında hoş gözükse de, oldukça tehlikeli bir genetik problem.

Üstelik aslında kimerizm, neredeyse hiçbir zaman dışarıdan bakıldığında ayırt edilemeyen bir durum. Çünkü bu iki ayrı hücre genotipinden biri genellikle diğerine baskın oluyor ve vücudun genel planını belirliyor. Ancak "yabancı genotip", vücudun farklı yerlerinde bulunabiliyor ve birey üzerine etkisini hissettirebiliyor. Bu durumun, organ bağışı sonucunda, organı alan kişilerin kişiliğinde, kan gruplarında, vb. özelliklerinde çok nadiren de olsa görülen değişimlerin de sebebi olabildiği biliniyor (The Eye isimli korku filminde abartılarak anlatılan mesele de kabaca bu).

Tüm Reklamları Kapat

Pekala, Venüs'e dönelim. Venüs ve sıkı bir hayvan hakları savunucusu olan sahibi, internette ciddi birer fenomenler. 21 Ekim 2016 itibariyle Facebook sayfalarında 1.351.000, Instagram sayfalarındaysa 1.100.000 civarı takipçileri bulunuyor. Sahibi tarafından "%0 Photoshoplu olarak, %100 bu şekilde doğdu!" başlığıyla "pazarlanıyor". Gerçi sahibinin hayvanları koruma amaçlı girişimleri için bu paraları kullanıyor olmasından ötürü, hakkını teslim etmek gerekiyor. Yine de Venüs'ün, genetik durumundan ötürü harika bir gelir kaynağı olduğunu göz ardı etmek mümkün değil. Örneğin 17 Temmuz 2014'te, ABD'nin en büyük ulusal kanallarından Fox'ta, "The Today Show"a çıktılar. New Republic sitesinden Alice Robb, Columbia Üniversitesi Genetik ve Gelişim Bölümü'nden Prof. Dr. Virginia Papaioannou'ya Venüs hakkında bazı sorular sordu. Biz de Evrim Ağacı olarak, o bilgilerden bir derleme yaptık:

Venüs, Kimera mı?

İlk olarak, Venüs'teki durumun muhtemelen bir kimerizm olmadığını söyleyerek başlayalım. Daha ziyade Venüs, bir "kaliko kedisi" örneği. Türkiye'de de bol bol görebileceğimiz bu kediler, birçok farklı rengin bir arada bulunduğu kediler anlamına geliyor. Bu kediler çoğu zaman beyaz bir ana renge sahip oluyor; ancak bunun üzerine birçok farklı renk yaması bulunuyor. Kaliko kedilerinin bu renk dağılımına neden olan genler X kromozomu üzerinde olduğu için, bu kedilerin neredeyse hepsi dişidir. Kaliko kedilerin erkekleri, çok nadir de olsa görülürler ve bunlar genellikle çok kısa yaşarlar ve neredeyse her zaman kısırdırlar. Venüs de, her ne kadar ortadan ikiye yarılmış gibi gözükse de, renk dağılımından ötürü kaliko kedi olarak değerlendirilebilir. Daha spesifik olarak, X-inaktivasyon Mozaikliği denen bir durum, Venüs'ün ne olduğunu tanımlıyor. 

Bu durum kimerizme çok benziyor, çünkü X-İnaktivasyon Mozaikliğinde, dişinin 2 adet X kromozomundan birisinin üzerindeki genlerinin aktivasyonu baskılanıyor. Üstelik bu, vücuttaki her bir hücrede oluyor ve rastgele oluyor. Örneğin bazı hücrelerde bir X kromozomu üzerindeki genler rastgele susturulurken, diğer bir hücrede diğer X kromozomu üzerindeki genler rastgele susturuluyor. Dolayısıyla, vücut içerisindeki tüm hücrelerde, tesadüfi bir şekilde, sadece tek bir X kromozomu üzerindeki genler okunuyor. Örneğin Venüs'ün durumda olan, turuncu/siyah mozaikliği denen bir durum. Ancak bu sadece rengi için geçerli değil. Tek bir genin farklı olasılıklarını (alellerini) taşıdığı her özellik için, her bir hücresinde böyle bir rastgele susturma ve farklılık görülüyor. Bu konuda kapsamlı bilgiyi buradan alabilirsiniz.

Kimerizmde ise, bariz bir şekilde 2 ayrı döllenmiş yumurta kaynayarak tek bir canlıyı oluşturuyor; yani tek bedene, 2 bireye ait genler bulunuyor! Bu, çok daha nadir görülen bir durum. Venüs genetik olarak test edilmedi, dolayısıyla tam olarak kestirmek çok zor. Ancak çok çok büyük bir ihtimalle Venüs'te kimerizm değil, X-İnaktivasyon Mozaikliği görülüyor. Kimeral canlıları laboratuvarda üretmek çok kolay. Ancak doğada bunun olma ihtimali aşırı düşük (ama imkansız değil). 

Tüm Reklamları Kapat

Venüs'ün bir diğer dikkat çeken özelliği de, gözlerinin farklı renklerde olması. X-İnaktivasyon Mozaikliği'nin üzerine Venüs'te bir de "beyaz noktacık geni" (kimi zaman "beneklilik geni" olarak da bilinir) bulunuyor. Bu genin varlığı, göğsündeki beyaz lekelerden ve beyaz yamalı patilerinden anlaşılıyor. Ancak bu gen de mozaiklikten etkileniyor; dolayısıyla bazı bölgelerde aktive, diğer bölgelerde deaktive olabiliyor. Bu gen düzgün çalışmadığında, melanin eksikliği görülüyor. Venüs'ün mavi renkte olan gözünde olan da bu. Melanin bulunmadığı için masmavi gözüküyor.

Venüs'ün bir kimerizm örneği mi, yoksa daha sıradan olan X-İnaktivasyon Mozaiği mi olduğu kesin olarak bilinmiyor. İki durumda da, ilginçliğinden en ufak bir şey kaybetmiyor gibi...

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
17
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 14
  • Tebrikler! 5
  • Bilim Budur! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Umut Verici! 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • A. Robb. Venus The “Chimera" Cat Is Probably Not A Real Chimera. (17 Temmuz 2014). Alındığı Tarih: 15 Şubat 2020. Alındığı Yer: New Republic | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/12/2024 18:21:07 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2874

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Işık
İspat Yükü
Olumsuz
Diyabet
Moleküler Biyoloji
Endokrin Sistemi
Nöron
Kurbağa
Fizyoloji
Dünya Dışı Yaşam
Uzay Aracı
Metal
Doğru
Kanser Tedavisi
Toprak
Coğrafya
Doku
Kahve
Doğum
Tehlike
Cinsellik Araştırmaları
Yatay Gen Transferi
Fobi
Odontoloji
Biyoteknoloji
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Çift Vücutlu Kedi "Venüs": Kimerizm mi, X-İnaktivasyon Mozaikliği mi?. (21 Ekim 2014). Alındığı Tarih: 4 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2874
Bakırcı, Ç. M. (2014, October 21). Çift Vücutlu Kedi "Venüs": Kimerizm mi, X-İnaktivasyon Mozaikliği mi?. Evrim Ağacı. Retrieved December 04, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2874
Ç. M. Bakırcı. “Çift Vücutlu Kedi "Venüs": Kimerizm mi, X-İnaktivasyon Mozaikliği mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 21 Oct. 2014, https://evrimagaci.org/s/2874.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Çift Vücutlu Kedi "Venüs": Kimerizm mi, X-İnaktivasyon Mozaikliği mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, October 21, 2014. https://evrimagaci.org/s/2874.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close