Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Bütün Yollar Roma'ya Çıkar mı?

Bütün Yollar Roma'ya Çıkar mı? OmnesViae: Roman Routeplanner
Bilinen Roma yolları ağı
5 dakika
18,819
  • Coğrafya
  • Mimarlık
Tüm Reklamları Kapat
Omnibus viis Romam pervenitu - Bütün yollar Roma'ya Çıkar!

Sıkça duyarız bu cümleyi. Filmlerde, dizilerde hatta bazı şarkılarda. Peki gerçekten bütün yollar Roma'ya çıkar mı?

Romalılar yaptıkları her yapıya heybetli bir hava katıyor ve onları çok uzun süreler kullanmak için yapmışlar; hamamları, bazilikaları ve arenaları bu hedef doğrultusunda inşa etmişlerdi. Bunların dışında kalan ve Romalıları çağdaşlarına göre çok öne çıkaran bir diğer yapı da yol yapımıydı.

Tüm Reklamları Kapat

Yol yapımı hem stratejik hem de ekonomik anlamda Romalıların gelişimini çok hızlandırmıştı. İlk ve en ünlü Roma yolu Via Appia (İng: "Appian Way", Tr: "Appian Yolu") idi. Bu yol, Roma şehrini Capua'ua düz bir şekilde bağlıyordu. Yolun önemi dolayısıyla Romalılar, bu yola "yolların kraliçesi" diyorlardı. Yollar üzerinde yerleşim alanları yoktu ve coğrafi engelleri mühendislikleri ile aşmışlardı.

Evet, Bütün Yollar Roma'ya Çıkar!

Antik Romalıların yaptıkları yaklaşık 100.000-120.000 km'lik yol ağı, Roma'dan başlayıp İngiltere'ye, Batı Avrupa'nın tamamına, Kuzey Avrupa'da İsviçre'ye, Doğu'da İran'a kadar ulaşmıştır. Bu durum, Roma İmparatorluğu'nun üç kıtaya hakim bir yol ağına sahip olması demektir.

Tüm Reklamları Kapat

Özel olarak geliştirilen bir fotoğraf eleme sistemi (Camera Restricta) ile sürdürülen Roads to Rome projesinde, 486.713 farklı başlangıç noktasını analiz eden uzmanlar, Avrupa kıtasındaki tüm yolların öyle veya böyle Roma'ya kadar takip edilebileceğini gösterdiler.

Avrupa'da tüm yollar Roma'ya çıkıyor.
Avrupa'da tüm yollar Roma'ya çıkıyor.
Move Lab

Elbette Dünya'daki bütün yolların Roma'ya ulaşması mümkün değil; çünkü okyanuslar, kıtaları birbirinden ayırıyor. Ancak ilginç bir şekilde araştırmacılar, biraz da mizahi olarak, tüm kıtalardan en az 1 adet Rome veya Roma isimli şehir olduğunu fark ettiler. Buna göre haritalarını yeniden gözden geçirdiklerinde, gerçekten de tüm yolların en azından 1 Roma'ya çıktığını gösterdiler. Tabii en tepedeki sözün orijinalinin bununla bir ilgisi yok; ancak yine de hoş bir coğrafi gerçek olarak karşımıza çıkıyor.

ABD'deki Roma isimli şehirlere çıkan yollar.
ABD'deki Roma isimli şehirlere çıkan yollar.
Move Lab

Romalılar Neden Yol Yaptı?

Romalılar, yolları öncelikli olarak ordunun ve ticaretin daha hızlı işleyebilmesi için yapmışlardı. Bu sistemli yollardan yapılan sevkiyatlar, doğal patikalardan yapılan sevkiyatlara göre daha hızlı ve güvenliydi.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Cumhuriyet, İmparatorluğa doğru evrimleştikçe, bu yolların kullanım amacı da değişmişti ve daha lojistik bir yapıya bürünmüştü. İtalya içerisindeki yolları genellikle kendileri yapan Romalılar, fethedilen yeni bölgelerde halihazırda yollar varsa bu yollar tamir ediyor, bölgede yol yok ve ulaşım zorlu ise, fetih yapan komutanlar ilk iş olarak ordunun ve ticaretin sınırlarını genişletmek amacı ile yeni yollar yapıyorlardı. Romalılar, bu sayede hakim olduğu topraklar içerisinde ordularını hızlı hareket ettirmiş, eyalet idaresini, ticaretini ve halk tabanlı ulaşımı kolaylaştırmıştır. Yolların düzenli bakımı için de yurttaşlardan "yol vergisi" almışlardır.

Yol yapımı Roma siyasetinde bir silah gibi kullanılıyordu. Toplumsal düzende ve kamu görevleri arasında önemli bir yere sahipti. Bununla ilgili Plutarkhos'un C. Gracchus biyografisinde şöyle söylenir:

Gracchuh'un en şevkle yaptığı iş yol yapımı idi ve aynı zamanda kullanışlı ve güzel olmasına da özen gösterirdi. Zira yollar arazilerden dümdüz geçiriliyor, kısmen yontulmuş taşlarla döşeniyor, kısmen de kuma karıştırılmış toprakla pekiştiriliyordu. Hendekler dolduruluyor, dereler ve vadilere ise köprüler atılarak, kenarları her iki tarafta da eşit yükseklikte ve birbirine paralel şekilde inşa ediliyordu. Böylece eser tam anlamıyla düzgün ve güzel bir görünüme sahip oluyordu.

Mühendislik

Roma yollarının günümüze kadar ulaşabilmesinin sebebi, arkasında sistemli bir mühendislik olmasıdır. Yolları çoğu zaman düz yapan mühendisler, önlerine bir dağ çıktığında eğer tırmanıştan kısa bir süre sonra inişe geçilecekse bunu yapmaktan kaçınmışlar, yolu dağın etrafından kıvrım yapmadan, L-harfi şeklinde dolandırmışlardır. Dağları bu şekilde aştıkları gibi, nehirleri de taş köprüler yaparak aşabilmişlerdi.

Yol yapımında çalışanlar, genellikle köleler ve düşük sınıflı yurttaşlardı. Yol yapımına çukur kazarak başlanır ve en alt zemine kum koyulup sıkıştırılır, bir sonraki katmana çimento ile karışık ince çakıl taşları koyulur, onun da üstüne çakıl taşlarından bir katman daha atılır ve zemin katına da ortalama olarak aynı boyutlarda düz taşlar dizilerek bitirilirdi.

Şehirler arasındaki ana yolların orta kısmı kubbe şeklindedir. Bu sayede su yolun ortasına birikmez kenarlardaki küçük oyuklardan (su giderleri) akarak toprak altı drenaj sistemi ile birlikte yola zarar vermeden dışarı atılırdı. Şehir içindeki yolların gider sistemleri bazen farklılık göstermiştir. Giderler küçük oluklar yerine, yol kenarlarına kazınan hendeklerdir. Bu sayede yollar, yüzyıllar boyunca sağlam kalabilmiş, Roma sonrası devletler de bu yollardan faydalanmışlardır.

Tüm Reklamları Kapat

Roma yollarının yapım aşaması
Roma yollarının yapım aşaması
Nereye

Ne kadar mesafe alındığını anlamak için devlet yollarına 1000 çift adım (yaklaşık 1.5 kilometre) aralıklarla, üzerlerinde o mevki hakkında bilgilerin de kazılmış km taşları dikilmişti. Bu sayede ne zaman mola vereceklerini biliyorlardı ve daha güvenli yolculuk edebiliyorlardı.

Yollarda yolcuların gecelemeleri için bir günde ulaşılabilecek aralıklarla istasyonlar (İt: "mansiones") yapılmıştı. Bu istasyonlar öyle uygun inşa edilmişlerdi ki, ihtiyaç olduğunda buralarda askeri birlikler de kalabiliyor ve bunların her türlü ihtiyaçları karşılanabiliyordu.

Roma yolları yüzyıllarca Roma Cumhuriyetini ve İmparatorluğunu askeri ve ticari anlamda dinç tutmuş, mühendislik alanındaki başarılarını da göstermiştir. Bu yollar Roma İmparatorluğundan sonra neredeyse tarih sahnesine çıkmış en ufak feodal yapılar ve en büyük imparatorluklar tarafından yüzyıllarca kullanılmıştır.

Bu ağ üzerindeki çoğu yol, halen aktif durumdadır. Örneğin, ülkemizin kuzeyinde bulunan Samsun'da 2010 yılı ve 2013 yılı Ekim aylarında Türk, Danimarka ve Alman arkeologlar, coğrafyacılar ve tarihçiler tarafından yürütülen iki sezonluk bir yüzey araştırması yapılmıştır. Bu araştırmanın sonuç kısmı şu şekildedir:

Yeni keşfedilen Yürükçal köprüsü de aynı kalıp içine oturmaktadır. Vezirköprü'den (Samsun) başlayan ve Kızılırmak vadisi boyunca güney-kuzey istikametinde Bafra ovasına uzanan bir yolun stratejik bir önemi olamazdı; ancak tüccarların kıyıya ulaşmaları için nehir yoluna erişme imkanı sağlayabilirdi. Yürükçal'da Kuz Çayı üzerinde önemli bir kara yolu köprüsünün inşaatı, yalnızca askeri yolların değil, ekonomi amaçlı yolların yapıldığını da ortaya koyar.
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
48
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 36
  • İnanılmaz 14
  • Merak Uyandırıcı! 11
  • Muhteşem! 8
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Güldürdü 3
  • Bilim Budur! 2
  • Umut Verici! 2
  • Grrr... *@$# 2
  • Üzücü! 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/06/2023 18:00:17 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9082

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Jüpiter
Kas
Kamuflaj
Allah
İnternet
Diyet
Hastalık Yayılımı
İnsan
Biliş
Hidrojen
Kalp
Yaşlılık
Neandertal
Video
Enfeksiyon
Nöroloji
Plastik
Zehirli Mantar
Mers
Koaservat
Böcek
Sahtebilim
Uluslararası Uzay İstasyonu
Siyaset
Amerika Birleşik Devletleri
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Özgür İrade: Aldığımız Kararlarda *Gerçekten* Özgür müyüz?
Özgür İrade: Aldığımız Kararlarda *Gerçekten* Özgür müyüz?
Seçimler Ne Kadar Güvenli?
Seçimler Ne Kadar Güvenli?
Balinalar Su Altında Nefeslerini Nasıl 2 Saat Tutabiliyor?
Balinalar Su Altında Nefeslerini Nasıl 2 Saat Tutabiliyor?
Kuyruklu Yıldız Laneti: Hale-Bopp, 200 Milyon Kilometre Uzaktan 39 Kişiyi Nasıl Öldürdü?
Kuyruklu Yıldız Laneti: Hale-Bopp, 200 Milyon Kilometre Uzaktan 39 Kişiyi Nasıl Öldürdü?
Sivrisineklerden Kurtulmanın (Bilimsel Olarak Çalışan) Yolları Neler?
Sivrisineklerden Kurtulmanın (Bilimsel Olarak Çalışan) Yolları Neler?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
K. Yüksel, et al. Bütün Yollar Roma'ya Çıkar mı?. (3 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 9 Haziran 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/9082
Yüksel, K., Bakırcı, Ç. M. (2020, August 03). Bütün Yollar Roma'ya Çıkar mı?. Evrim Ağacı. Retrieved June 09, 2023. from https://evrimagaci.org/s/9082
K. Yüksel, et al. “Bütün Yollar Roma'ya Çıkar mı?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 03 Aug. 2020, https://evrimagaci.org/s/9082.
Yüksel, Kemal. Bakırcı, Çağrı Mert. “Bütün Yollar Roma'ya Çıkar mı?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, August 03, 2020. https://evrimagaci.org/s/9082.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close