Avustralya Kıtası Öyle Hızlı Uzaklaşıyor Ki, GPS Teknolojisinin Güncellenmesi Gerekiyor!
Avustralya, olduğunu sandığınız yerde değildir. Kıta, 1994 yılında GPS koordinatlarının en son güncellenmesinden bu yana 1.5 metre kaymıştır. Aşağıdaki görselde, Avustralya'nın Dünya'nın uydularca takip edilmeye başlamasından beri toplamdaki hareketi gösterilmektedir.
Yeryüzünün tüm kıtaları tektonik plakalar üzerinde bulunmaktadır ve bu plakalar, Dünya'nın plastik-benzeri katmanı olan üst manto üzerinde yavaşça kayarlar. Avustralya'nın üzerinde olduğu kıta ise diğerlerine göre birazcık daha hızlı kaymaktadır: Kuzeye doğru ve saat yönünde hafif bir dönüş hareketiyle birlikte her sene 6.85 santimetre! Buna karşılık, Kuzey Amerika plakası her yıl sadece 2.54 santimetre kayarken, Pasifik plakası her sene 7.62 ila 10.16 santimetre kayar. National Geographic'in kartografi (haritabilim) başkanı Damien Saunder, "bazı kıtaların diğerlerinden daha sabit olduğunu" söylüyor:
Zaman içerisinde kara kütlelerinde aşırı kaymalar meydana geldiğinde, GPS koordinatlarını hesaplamak için de kullandığımız Dünya modellerinde güncelleme yapmamız gerekmektedir. Bu nedenle, örneğin komşunuz, eskiden bildiğiniz koordinatlarda yaşamıyor olacaktır.
Bu tip kaymaların etkisi, GPS teknolojisi geliştikçe daha da bariz hale geliyor. Günümüzde var olan en gelişmiş GPS teknolojisi, bir cihazın konumunu sadece santimetrelik hata payları dahilinde tespit edebilmektedir. Her ne kadar birçok tüketici cep telefonunda şimdilik bu kadar yüksek bir hassaslık bulunmasa da, bu teknoloji başka şekillerde kullanılmaktadır: Örneğin, çiftçiler bu aşırı hassas GPS'leri kullanarak hassas tarımcılık yapabilmekte veya arabalar kendi kendilerini sürebilmektedir.
Avustralya, özgün jeolojisi dolayısıyla özellikle hızlı hareket etmeye meyillidir. Son 50 yıl boyunca kıtanın enlem ve boylamına yönelik düzenli güncellemeler yapılmıştır. Bunlardan sonuncusu 1994 yılında yapılmıştır ve toplamda 200 metrelik bir sapma düzeltilmiştir. Bir diğer güncelleme 2016 yılının sonuna doğru yapılmıştır ve 1.5 metrelik bir sapma düzeltilmiştir. Saunder şöyle söylemektedir:
Dünya'nın kusursuz bir küre veya elipsoid olmadığı ve kıtaların da aynı oranda hareket etmedikleri hatırlanmalıdır. Dolayısıyla bazı zamanlar modellerimizde hem küresel, hem de yerel ölçekte düzenlemeler yapmamız gerekmektedir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 23
- 12
- 5
- 3
- 3
- 3
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: National Geographic | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 18/12/2024 20:23:34 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4543
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in National Geographic. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.