Benim görebildiğim kadarıyla bu söz ile kastedilenin İstanbul olduğunu gösteren akademik bir kaynak yok. Tam tersine, ilk olarak Orta Çağ'da popülerleşmiş olan bu sözün en eski Latince referansına "mīlle viae dūcunt hominēs per saecula Rōmam" şeklinde 1175 yılında Alain de Lille'in Liber Parabolarum'unda rastlıyoruz (42. sayfada) ve bu sözde, kastedilenin İstanbul olduğunu düşünmeyi gerektirecek hiçbir bilgi yok.
Bu Milion sütunu ile ilgili konu da biraz şaibeli, çünkü İstanbul, "küçük/yeni Roma" olarak hayal edildiğinden, birçok Roma unsuru da İstanbul'da tekrar edilmiş gibi gözüküyor. Örneğin Milion sütunu ile ilgili söylenen doğru, evet; ama Milion sütunu yolları tarif etmek ve uzunluklarını ölçmekte kullanılan tek sütun değildi. Örneğin sütunun "aynısı", Roma Forumu'nun yakınlarında bulunan Milliarium Aureum (Altın Miltaşı) olarak karşımıza çıkıyor. Söz de, illa bir sütun ile ilişkilendirilecekse, bu taşa yönelik söylenmiş de olabilir. Million sütunu, Roma'daki bu sütunun bir benzeri olarak yapıldığı ve Türkiye'de her şeyi üzerimize alınmayı pek sevdiğimiz için sonradan bu sözü de İstanbul'a çevirmeye çalışmış olmamız çok olası geliyor bana.
Bunu son dönemde iddia eden kaynaklarda (örneğin burada) açık bir kaynak veya referans verilmiyor ve o sözün gerçekten İstanbul ile ilgili olduğunu gösterilmiyor. Belki sonradan birileri aynı sözü İstanbul için de söylemiş veya İstanbul'a da uyarlamış olabilir; ancak bunun "sözün orijinali" olduğunu ispatlayan güvenilir bir kaynak bulamadım. Varsa, ulaştırılırsa, yazıyı gözden geçirebiliriz.
Kaynaklar
- Yazar Yok. The Apostolic Fathers, Justin Martyr, Irenaeus (The Writings Of The Fathers Down To A.d. 325: Ante-Nicene Fathers, Volume 1). (10 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 10 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
