Oklokrasi

Oklokrasi, bilgisi ve yetkinliği olmayan kişilerin yönettiği bir hükümet biçimini anlatmak için kullanılır. Oklokraside geniş halk kitlelerinin desteğini elinde tutan hükümet, mutlak güce sahiptir. Oklokrasi ülkelerde genellikle uzun ve geniş bir dönem içerisinde yavaş yavaş ortaya çıkar. Bunun en önemli sebebi ise eğitim seviyesinin düşmesi, nüfusun kontrolsüz artışı ve nüfusun entelektüel seviyesinin düşmesi veya eskisi gibi artmamasıdır. Bunun sonucunda bir ülkenin yönetimi, ayaktakımı da diyebileceğimiz bir güruh veya halk kitlesi tarafından yapılır. Demokrasinin en yozlaşmıl hali olan oklokraside yetersiz, yeteneksiz, bilgisiz ve etik değeri zayıf kişiler yönetimdedir. Bu durum da nitelikli kişilerin siyasetten ve yönetimden uzaklaşmasına sebep olur.

Oklokrasi genellikle kaos ve şiddetin olduğu, kanun ve düzenin ise olmadığı bir yönetim şeklini ifade eder. 'Oklokrasi' terimi Yunanca 'kalabalık' anlamına gelen 'ochlos' kelimesinden türetilmiştir. Antik Yunan siyasiyi düşünürleri oklokrasiyi en kötü üç yönetim biçimi arasında saymaktadırlar. Onlara göre üç kötü yönetim biçimi tiranlık, oligarşi ve oklokrasidir. Üç iyi yönetim şekli ise demokrasi, aristokrasi ve monarşidir. Antik yunan siyasi düşünürleri siyasi yönetimi iyi veya kötü olarak sınıflandırırken hükümet biçiminin kimin çıkarına göre hizmet ettiğine göre karar verirler. Yani, hükümet biçimi toplum çıkarımlarına hizmet ediyorsa iyi, bir grubun ya da bireyin özel çıkarlarına hizmet ediyorsa kötüdür.

Oklokraside kararlar bir güruh tarafından alındığı için ülkenin öngörülebilirliği yoktur. Oklokraside hükümet demokrasiye yakın gibi görünse de uzaktır.

Demokrasi, siyasal denetimin halkın belirli aralıklara seçtiği temsilcilerin elinde bulunduğu ve tüm yurttaşların eşit sayıldığı bir yönetim biçimidir. Ancak oklokraside karar alınırken tüm yurttaşlar eşit bir şekilde düşünülmez. Oklokrasi teriminin açıklandığı bazı makalelerde oklokrasinin demokrasinin olduğu, daha doğrusu eksikliğinin görüldüğü yerlerde demokrasiyle eş zamanlı olarak ortaya çıktığından bahsedilir.

Oklokrasinin en temel sorunu ise istikrarın olmaması olarak tanımlanabilir. Böyle bir yönetim şeklinde kararlar bir güruh tarafından alındığı için istikrar beklenmez. Bu durum ise düzensizliğe ve kaosa sebep olur. Ayrıca oklokrasi yönetimlerinde şiddet eğilimleri de artış gösterir. Bu durum bir toplumun insanları için hem ekonomik hem ruhani açıdan yıkıcı sonuçlar doğurabilir.

^[1]