Kur'ancılık

Kur'an Müslümanlığı ya da Kurancılık en temelde İslam'ın tek kaynağının Kur'an olduğunu kabul edip, hadisler ve mezhepler gibi unsurları reddeden bir düşüncedir. "İslam içi tek ve doğru kaynak Kuran'dır" derler. Kurancılar kendilerini "Müslüman" olarak tanımlarlar fakat diğer bir kullanımı "Kuran Müslümanları" şeklindedir.

Hadislerin korunmadığını ve Muhammed Peygamber'in ölümünden birkaç yüzyıl sonra yazıldığını, korunan sözün yalnızca Kuran olduğundan binaen yalnızca Kuran'ın dikkate alınması gerektiğini, sağlam kabul gören hadislerin bile şüphe taşıdığını ayrıca bu hadislerin bilim ve Kuran'a ters olduğunu dolayısıyla şüphe taşıyan bir metnin dinen kaynak olarak kabul edilemeyeceğini söylerler. Kuran Müslümanlığı, bu düşüncelerinden dolayı İslam'ın iki ana mezhebi olan Sünnilik ve Şiilik'ten ayrılır.

Not: Ilımlı Kur'anizm adındaki azınlık görüşte ise hadis ve icma gibi diğer kaynaklar, Kur'ana ek olarak bilimle de kıyas edilir ve düşmeyenler dini kaynak olarak kabul edilir.

Kuran Müslümanlığı görüşüne sahip olan kişiler geleneksel din adamlarının dini bozduğu ve İslam'ın sadece Kuran'a dayanması gerektiği görüşüne sahiptirler. Bu tutumları hadislerin tamamının veya en azından çoğunun dini otoritesine karşı çıkar.

İslam dünyasında Kuran Müslümanları zaman zaman muhalefet ile karşı karşıya kalmış ve kendileri hakkında verilen fetvalarda "Mürtedler" (Dinden çıkmış) olarak etiketlenmişlerdir. Ayrıca bazı Sünni nüfusunun fazla olduğu ülkelerde Kuran Müslümanı olmanın cezası idam veya işkencedir. Can güvenliklerinden endişe duyan Kurancı yazarlar ya anonim ya da takma isimle eserlerini yazmaktadırlar.

Kurancılık, Sünni ve Şiiler tarafından çok sertçe eleştirilmektedir. Sünni inancı, "Kuran'ın hadislere olan ihtiyacı, hadislerin Kuran'a olan ihtiyacından daha fazladır." şeklindedir. Şiiler ise "Kütüb-i Erbaa" isimli hadis kaynaklarını esas alıp islami hükümler verir. Sünni ve Şii mezhep düzenleri, hadisler olmadan İslam'ın uygulanamayacağını söylerler.

Tarihçe

Kur'ancılar inançlarını, hadis yazmayı yasaklayan Muhammed Peygamber'in zamanına dayandırırlar. Muhammed Peygamber'in sahabelerinden biri ve ikinci İslam halifesi olan Ömer bin Hattab da hadis yazmayı yasaklamıştır ve halife olarak yönetimi sırasında mevcut koleksiyonları yok etmiştir. Ömer, Kufe bölgesine bir vali atarken, ona şöyle demişti:

Kur'an'ın uğultusunun arıların uğultusu gibi olduğu bir kasabanın halkına gideceksiniz. Bu nedenle hadislerle dikkatlerini dağıtmayın, onlarla meşgul olmayın. Kur'an'ı yalın bırakın ve rivayeti Allah'ın elçisinden (Allah'ın rahmeti ve bereketi onun üzerine olsun) ayırın!^[1]

Kufelilerin dinî hayatında Ömer'in tanımladığı Kur'an'ın merkezi konumu hızla değişiyordu. Birkaç on yıl sonra, Emevî halifesi Abdülmelik'e Kufeliler ile ilgili bir mektup gönderildi:

Rablerinin hükmünü terk ettiler ve dinleri için hadisler aldılar. Kur'an'dan başka bilgiler edindiklerini iddia ediyorlar. Allah'tan olmayan, insanların eliyle yazılmış olan bir kitaba inanıyorlardı; sonra onu Resulullah'a atfettiler.^[1]

Önemli Kuruluşlar

Ehl-i Kuran, Kur'an'ı en mükemmel hadis anlamına gelen "ahsen hadis" olarak nitelendiren ve dolayısıyla ilaveye gerek olmadığını iddia eden Abdullah Çekralevi'nin oluşturduğu bir organizasyondur. Onun hareketi tamamen Kur'an'ın sure ve ayetlerine dayanmaktadır.

İzgi Amal, Kazakistan'da, Kiril alfabesi ile adı "Ізгі амал" olan Kur'ancı bir kuruluştur. Latin alfabesine İzgi amal olarak çevrilebilir. Tahminen 70 ila 80 bin üyesi vardır. Lideri Aslbek Musin'dir.

İlk gerçek Kurancı, Kuran'dan başka hiçbir şeye uymayan Hz. Muhammed'dir. Kurancılar bu konuda yeni bir yön değildir. - Aslbek Musin

Kala Kato, taraftarları çoğunlukla Nijerya'nın kuzeyinde ikamet eden ve bazı taraftarları Nijer'de ikamet eden Kurancı bir harekettir. Kala Kato taraftarları otorite olarak sadece Kur'an'ı kabul ediyor ve Kala Allah yani "Allah diyor" dışında hiçbir şeye inanmıyorlar

Malezyalı Kuran Derneği, Kasım Ahmet tarafından kuruldu. Hareket, saçın avret statüsünün reddedilmesi; bu nedenle Kur'ancılara göre Kur'an'da olmayan başörtüsüne uyulması konusunda bir rahatlama sergilemektedir.