Mağara Alegorisi

Alegori nedir?

Alegori" kelimesi, başka bir şeyi ima etmek için konuşmak anlamına gelen Latince "alegoria"dan gelir. Bir alegori, farklı karakterlerin gerçek hayattaki figürleri temsil edebileceği basit bir hikaye aracılığıyla toplum veya insan doğası hakkında daha büyük bir noktayı temsil eder. Bazen, hikayedeki durumlar, bu bağlantıyı hiçbir zaman açıkça belirtmeden, tarihten veya günümüz hayatından hikayeleri yankılayabilir.^[1]

Alegoriler, her ikisinin de başka bir şeyle karşılaştırma yaparak bir fikri göstermesi açısından metaforlara benzer. Bununla birlikte, alegoriler karakterleri olan eksiksiz hikayelerdir, metaforlar ise kısa konuşma figürleridir.^[1]

Platon kimdir?

Platon, (MÖ 428/427 doğumlu, Atina, Yunanistan - ölüm 348/347, Atina), antik Yunan filozofu, Sokrates'in öğrencisi (MÖ 470–399), Aristoteles'in öğretmeni (MÖ 384–322) ve Platon'un kurucusu Akademi, en çok benzersiz etkiye sahip felsefi eserlerin yazarı olarak bilinir.^[2]

Mağara alegorisinde Platon, doğumdan itibaren bir mağaranın derinliklerine zincirlenmiş halde kalan bir grup insanı anlatır; zincire bağlı oldukları ve hareket edemedikleri için sadece önlerindeki duvara bakabilecek durumdalar.

Mahkumların hemen arkasında, belli bir mesafede ve başlarının üzerinde, duvarı bir şenlik ateşi aydınlatıyor. Ortada, erkeklerin şenlik ateşinin aydınlatması sayesinde mahkumların görebilmesi için gölgelerini yansıtan çeşitli nesnelerle dolaştıkları bir koridor vardır.^[3]

Mahkumlar, arkalarından ne olup bittiğini bilmedikleri için, yansıtılan nesnelerin gölgelerini gerçek zannederler. Ancak adamlardan biri zincirlerinden kurtulup arkasına baksa, gerçekler karşısında sadece kafası karışır ve sinirlenirdi.^[3]

Ateşin ışığı gözlerini başka yöne çevirmesine neden olacaktı ve görebildiği bulanık şekiller ona hayatı boyunca gördüğü gölgelerden daha az gerçek geliyordu.^[3]

Benzer şekilde, birisi bu kişiyi ateşe doğru yürümeye zorlar ve mağaranın dışına çıkana kadar ateşin yanından geçerse, güneş ışığı onun için daha rahatsız edici olur ve o, karanlık bölgeye geri dönmek ister.^[3]

Ancak alegori, mahkûmun zincire vurulmuş eski arkadaşlarını “özgürleştirmek” için bir kez daha mağaraya girmesi ve kahkahalara neden olmasıyla sona erer. Şaka, bunun, güneş ışığından mağaranın karanlığına geçişi nedeniyle görüşünün bozulduğunu kanıtlaması olacaktır.^[3]

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Bu mahkum, eski arkadaşlarını çözüp ışığa doğru yükseltmeye çalıştığında, Platon onların onu öldürebileceklerine inanır; Fırsat verilirse gerçekten de canına kıyacaklarından eminlerdir.^[3]

Tüm bu hikaye, Sokrates'in insanların gerçeğe ulaşmalarına yardım etme çabasına ve bunu yapmadaki başarısızlıklarının yalnızca kendisinin ölüme mahkum edilmesine bir göndermedir.^[3]

Platon, bu alegoriyi gerçek dünyada gördüğümüz şeylerin aldatıcı görünümlerini tartışmanın bir yolu olarak kullanır. Bu sayede insanları fikirlerin soyut dünyasına odaklanmaya teşvik ediyor.^[4]