Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Kamu Yönetiminde Laikliğe, Toplumsal İlişkilerde Sekülerizme Dönüş İhtiyacı

İşlevsel Bir Toplum İstiyorsak, Laiklik ve Sekülerizm Şart!

3 dakika
183
Kamu Yönetiminde Laikliğe, Toplumsal İlişkilerde Sekülerizme Dönüş İhtiyacı The Guardian
  • Blog Yazısı
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

İnsanların şahsi inançlar üzerinden yaptıkları siyasi manipülasyon ve propagandanın boyutları, fonksiyonel bir toplumun kaldırabileceği düzeyin çok ötesine geçti. Bu nedenle kamu yönetiminde laikliğe, toplumsal ilişkilerde (yani ailevi bağımız bulunmayan kişilerle yaşamak zorunda olduğumuz her türlü ikili ilişkide) sekülerizme dönüşün şart olduğu kanısındayım.

Burada laiklik derken sadece "din ve devlet işlerini birbirinden ayırma" mefhumunu, sekülerizm derken de sadece "ateist gibi davranmak" gibi bir mefhumu kastetmiyorum. Bunların daha modernize edilmiş ve genişletilmiş tanımlarını kabullenmemiz gerektiğini ileri sürüyorum.

Laiklik ve sekülerizm, özünde, kamu hakkında veya genel olarak kişinin kendinden başkasını etkileyecek herhangi bir karar verirken, objektif olarak ve bilimsel olarak makul düzeyde doğrulanamayacak ve/veya felsefi olarak makul düzeyde geçerli bir şekilde temellendirilemeyecek/gerekçelendirilemeyecek faktörler ve unsurların, bu karar sürecinde girdi veya çıktı olarak kullanılmamasını veya en azından bu kullanımın samimiyetle minimize edilmesini öneren bir felsefi tutum olarak görülebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Dolayısıyla bu tavırların söylediği şey şu: Başkasını veya başkalarını etkileyecek herhangi bir karar alırken dinler, mitolojiler, süperkahramanlar, periler, yıldızların/gezegenlerin konumu, cinler, büyüler, şeyhler, hocalar, hayaletler, melekler, rüyada gelen ak sakallı dedeler, tarot kartları, antik medeniyetlerin sözde bilgeliği, vahiy yoluyla geldiğine inanılan sözde bilgiler, kahve fincanının kenarında biriken artıklar vs. kullanılmasın. Dikkat ediniz: Bu "Bunlara kimse inanmasın." demek değil.

Laik/seküler tavır; bu tür kararlar alırken bilim, gözlem, veri, araştırma, bilimsel konsensüs, uzman görüşü, rasyonel gerekçelendirme/temellendirme, halka açık münazara, risk yönetimi, denetimli deneyim, vs. kullanılsın diyor. Dikkat ediniz: "Hiç kimse bunlardan başka hiçbir şeyle ilgilenmesin." demiyor.

Bu basit kuralı biraz daha hayatlarımıza entegre etsek çok daha doğru karar alacağız. Alacağımız bu kararlar kusursuz kararlar olmayacak, eksiksiz kararlar da olmayacak. Bu tavır/yaklaşım, yanılamaz veya hata yapamaz da değil. Ama ortalamada, şu anda olana göre çok daha "doğru" ve çok daha "etkili" kararlar olacağına ikna olmuş hâldeyim.

Bu yaklaşımda;

Tüm Reklamları Kapat

  • Sen Yunan mitolojisinde inanabilirsin.
  • Ben Allah'a inanabilirim.
  • Şu tarot falı bakabilir.
  • Bu Merkür retrosunun seks hayatını bozacağına iman edebilir.
  • Bu birey, kürtajın Hristiyan tanrısına hakaret ettiğine inanabilir.
  • Öteki krem peynirin iyileştirici gücüne inanabilir.
  • Beriki kahve tortusunun iş yerinde yükselmeyi öngöreceğine inanabilir.

Bunların doğru veya yanlış olması çok sorun değil. Elbette bunların doğru veya yanlış olması, entelektüel olarak doğruluk peşinde olan insanlar için kıymetli ve önemli; bu ayrıca tartışılabilir. Fakat yukarıda sunduğum laiklik/sekülerizm önermesi açısından çok da büyük bir sorun değil.

Ama bunlardan herhangi biriyle, diğerlerinin hayatını etkileyecek kararlar almaya, yasalar yapmaya, genel çerçeveler oluşturmaya başladığımız anda, kısır hata döngüleri yarattık, yaratıyoruz ve yaratırız. Bir toplumu yönlendiren şey bunların hiçbiri olamaz; çünkü bunların evrenselliği konusunda objektif olarak mutabık kalmamız mümkün değil.

Bu nedenle bir toplum, akılla, mantıkla, rasyonel düşünceyle, açık diyalogla, sorunları görmezden gelmemeyle problem çözümlerinin düzgün ve şeffaf bir şekilde gerekçelendirilmesiyle yönlendirilmeli. Bu tür konularda da mutabakat mümkün olmayabilir ama en azından mutabakat ile sonuçlandığını bildiğimiz bir metodoloji inşa etmemiz mümkün. Ve işlevsel bir metot yoksa, doğru bir rota da mümkün değil.

Her şeyden önemlisi, dönülecek olan bu laik/seküler tavrın en önemli gayesi, yukarıda birkaç örneğini verdiğim bireysel inançların özgürce yaşayabileceği fakat başkalarının yaşam alanını sınırlayamayacağı bir habitatın yaratılması olmalı. Tabii ki insanların şahsi inançları, başkalarının davranışlarının da kendi inançlarını etkilediği gibi bir argümanı içerdiğinde bu demarkasyonu yapmak çok zor oluyor; fakat kolay olması gerekmiyor. Kolay değil diye yapılmaması gerektiği anlamına da gelmiyor. Bir karar alırken, o kararın etki alanı ve motivasyonu dürüstçe ve samimi bir şekilde sorgulanacak olursa, en azından bariz olan hatalara düşülmemiş olacaktır. Biz, hem siyasi atmosfer dolayısıyla hem de sosyal medya gibi yeni iletişim araçlarının getirdiği düzen sebebiyle bu temel kabiliyeti tamamen yitirmiş haldeyiz.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Dediğim gibi: Bu yöntem kusursuz veya hata yapamaz değil. Sanıyorum hiçbir yöntem bunu garanti edemez. Ama şu anda gittiğimiz yönden çok daha iyi olacağına kuşkum yok.

Okundu Olarak İşaretle
37
1
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 14
  • Muhteşem! 6
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 6
  • Umut Verici! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 12/12/2024 14:42:50 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12179

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Taklit
Sars Virüsü
Salgın
Hücre
Göğüs Hastalığı
Gazetecilik
Şiddet
Ribozim
Nükleer Enerji
Kuantum Fiziği
Aminoasit
Afrika
Organ
Periyodik Cetvel
Malzeme
Bilim İnsanı
Fosil
Organizma
Hava
Yörünge
Komplo Teorisi
Yaşanabilir Gezegen
Bilim Tarihi
Kurbağa
Kadın Doğum
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close