Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Genişleyen Aphantasia Tanımı: Araştırmacılar Yeni Sınırlar Öneriyor

Araştırmacılar afantazi tanımını "görselleştirme yetersizliği"nin ötesine taşıyor. Bu daha geniş çerçeve, durumu nasıl anladığımızı ve onunla nasıl özdeşleştiğimizi etkiliyor.

6 dakika
24
Genişleyen Aphantasia Tanımı: Araştırmacılar Yeni Sınırlar Öneriyor
  • Blog Yazısı
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Aphantasia Tanımı

Yaygın olarak görselleştirme yetersizliği olarak bilinen aphantasia kavramı yeni bir yayında genişletilmiştir. Uluslararası Cortex dergisinde Adam Zeman, Merlin Monzel, Joel Pearson, Christian Scholz ve Julia Simner'ın katkılarıyla Aphantasia adlı bir makale, durumu anlamak için daha geniş bir çerçeve önermektedir.

Bu genişletilmiş afantazi tanımı, duruma ilişkin anlayışımızda önemli bir değişimi temsil ediyor ve araştırma, tanı ve bireylerin afantazi ile nasıl özdeşleştikleri açısından geniş kapsamlı sonuçlar doğurabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Yayın, afantazi anlayışımızda birkaç önemli revizyon ortaya koyuyor. İlk olarak, tanım artık görsel imgelemenin ötesine geçerek diğer duyusal biçimlerin yokluğunu da kapsıyor. Ek olarak, artık hem imgelemenin yokluğunu hem de neredeyse yokluğunu içeriyor ve bu da çok zayıf veya geçici zihinsel imgelemesi olan bireylerin afantazi spektrumunda değerlendirilebileceğini gösteriyor.

Afantazi tanımı, hem zihinsel imgeler oluşturmaya yönelik kasıtlı girişimleri hem de roman okurken olduğu gibi kendiliğinden oluşan imgeleri açıklar. Dahası, doğuştan gelen, ancak muhtemelen yaşamın ilerleyen dönemlerinde tanımlanan afantazi ile nörolojik veya psikiyatrik yaralanmalar veya bozukluklar sonucu oluşan edinilmiş afantazi arasında önemli bir ayrım yapar.

Aphantasia Tanımları

Aşağıda afantazi tanımlarının bir özeti verilmiştir. Bu özet içerisinde, 'Geniş Terimler' kategorisi afantazi ile ilgili genel tanımları ve kapsayıcı kavramları kapsar. 'Duyusal Modaliteler' kategorisi, etkilenen duyusal alana göre afantazinin belirli alt tiplerini kapsar. Son olarak, 'Köken' kategorisi, doğuştan gelen afantazi (doğuştan) ile nörolojik veya psikiyatrik rahatsızlıklardan kaynaklanan afantazi (edinilmiş) arasında ayrım yapar.

Tüm Reklamları Kapat

Genel Terimler

Aphantasia , imgelemenin yokluğu veya neredeyse yokluğu anlamına gelir, en yaygın olarak tam uyanıklık halindeyken görüş alanımızın dışındaki şeyleri görselleştirememe durumudur. Bu, söz konusu nesne hakkında 'düşünmenin' aksine, duyusal niteliklere sahip zihinsel imgeler oluşturma (yani, zihnin gözünde bir resim görselleştirme) yetersizliği anlamına gelir.

Çok duyulu afantazi , görsel, ses, koku, tat, hareket veya dokunma gibi iki veya daha fazla duyusal modalitede zihinsel imgelemenin yokluğunu tanımlar.

Küresel afantazi, tüm duyusal modalitelerde zihinsel imgelemenin tamamen yokluğunu temsil eder. Buna bazen 'toplam afantazi' denir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Duyusal Modaliteler

Görsel afantazi, zihinsel imgeler oluşturamama veya zihinde canlandıramama olarak ortaya çıkar.

İşitsel afantazi , seslerin, seslerin veya müziğin zihinsel olarak yeniden yaratılmasını engeller.

Koku afantazisi, kokuları zihinsel olarak yeniden yaratamama veya hayal edememe durumunu ifade eder.

Tat afantazisi, tatları zihinsel olarak yeniden yaratma veya hayal etme yeteneğini etkiler.

Motor afantazi, hareketleri veya eylemleri zihinsel olarak prova edememe veya hayal edememe olarak ortaya çıkar.

Tüm Reklamları Kapat

Dokunsal afantazi, dokunma veya doku duyumlarını zihinsel olarak yeniden yaratma veya hayal etme yetersizliğini içerir.

Kökeni

Afantazi edinilmiş veya doğuştan olabilir. Edinilmiş afantazi yaşamın ilerleyen dönemlerinde, genellikle nörolojik veya psikolojik durumlar, beyin yaralanmaları veya travma nedeniyle gelişir. Doğuştan afantazi doğumdan itibaren mevcuttur, muhtemelen genetik veya gelişimsel faktörler nedeniyle.

Tüm Reklamları Kapat

Afantazi Türleri

Afantazi, etkilenen duyusal modalitelere (küresel, çok duyulu veya tek duyulu) ve kökene (doğuştan veya edinilmiş) göre farklı tiplere sınıflandırılabilir. Potansiyel tipler, tüm duyularda imgelemenin tamamen yokluğundan belirli duyusal alanlarda imgelemenin yokluğuna kadar değişir.

Global afantazi iki şekilde ortaya çıkar: doğuştan gelen, doğumdan itibaren tüm duyularda zihinsel imgelemenin tamamen yok olduğu durum ve edinilmiş afantazi, bu tamamen yokluğun yaşamın ilerleyen dönemlerinde nörolojik veya psikolojik durumlar, beyin hasarı veya travma nedeniyle geliştiği durum.

Çoklu duyusal afantazi benzer şekilde hem doğuştan hem de edinilmiş formlarda ortaya çıkar ve iki veya daha fazla duyuda zihinsel imgelemenin yokluğunu içerir. Doğuştan form doğumdan itibaren mevcuttur, edinilmiş form ise çeşitli nörolojik veya psikolojik faktörler nedeniyle daha sonra gelişir.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
PSİKOLOJİ
Devamını Göster
₺1,073.00
PSİKOLOJİ

Tek duyusal afantazi, doğuştan veya edinilmiş olabilir ve yalnızca bir duyusal modaliteyi etkileyebilir. Örnekler arasında görsel afantazi, işitsel afantazi veya diğer belirli duyusal alanlar bulunur.

Aphantasia Topluluğu İçin Sonuçlar

Bu genişletilmiş afantazi tanımı, afantazi hakkında daha kapsamlı bir anlayış sunarken, aynı zamanda afantazi topluluğumuz için önemli soruları da gündeme getiriyor:

Yeni tanım, görsel imgelemenin ötesinde birden fazla duyusal modaliteyi kapsıyor. Bu çok duyulu bakış açısı, afantazi ve günlük yaşam üzerindeki etkisine dair anlayışımızı nasıl değiştirebilir?

Afantazi tanımını imgelerin 'neredeyse yokluğu'nu da kapsayacak şekilde genişletmek daha fazla kapsayıcılık sunarken, toplam afantazisi olanların deneyimlerini zayıflatma riski taşıyor mu? Kapsayıcılığı, kesin bilimsel ve entelektüel kategorizasyon ihtiyacıyla nasıl dengeliyoruz?

Bu genişletilmiş tanım, özellikle kendiliğinden oluşan imgeleri bilinçli olarak deneyimlemeyen afantazi topluluğu içindeki öz tanımlamayı nasıl etkileyebilir?

Doğuştan ve sonradan edinilen afantazi arasındaki ayrımın açıkça tanımlanması, zihinsel imgelemenin esnekliği ve olası müdahaleler konusunda hangi yeni araştırma alanlarının açılmasına yol açabilir?

Bu değerlendirmeler, durumu nasıl anladığımız, bireylerin bununla nasıl özdeşleştiği ve gelecekteki araştırmalar için ne anlama geldiği gibi temel yönlere değiniyor. Bu genişletilmiş afantazi tanımına daha derinlemesine dalalım ve sunabileceği fırsatları ve zorlukları keşfedelim.

Küresel Aphantasia'nın Tek Bir Terim Olarak Kullanılması Durumu

'Görsel afantazi', 'işitsel afantazi' ve 'küresel afantazi' gibi terimlerin kullanılması, terminolojiye birleşik bir yaklaşımı temsil eder. Bu çerçeve, araştırmacıların işitsel imgeleme yokluğu için 'anauralia' ve tüm duyular genelinde yokluk için 'diskonez' gibi tamamen yeni terimler oluşturmayı önerdiği 2021'de sorgulandı. Buna karşılık, Cortex dergisinde yayınlanan bir yorum, 'afantazi' terminolojisinin uygun tanımlayıcılarla sürdürülmesini savundu ve bu yaklaşımın daha esnek ve kesin olduğunu, ancak hem bilimsel hem de kamusal söylemde zaten yerleşik olduğunu savundu.

Tüm Reklamları Kapat

Pratik bir örneği ele alalım: İşitsel imgeleme deneyimleyen (yani zihninde müzik "duyabiliyor" ve besteleyebiliyor) ancak diğer tüm duyusal biçimlerde zihinsel imgelemeden yoksun olan biri deneyimini basitçe " işitsel duyular hariç tüm duyularda afantazi " olarak tanımlayabilir. Bu tanımlama, etkilenen her duyu için ayrı özel terimler kullanmaktan çok daha erişilebilirdir; motor veya dokunsal imgeleme gibi daha az tartışılan biçimler için bu terimlerin yeniden oluşturulması gerekir.

Bu birleşik terminoloji yalnızca iletişimi kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda imgeleme deneyimlerinin tüm yelpazesini barındırabilen kapsayıcı bir çerçeve de oluşturur. Bireylerin, ayrı terimlerin kullanımı zor bir koleksiyonuna güvenmeden, benzersiz bilişsel manzaralarını doğru bir şekilde tanımlamalarını sağlar ve hem bireylerin hem de başkalarının deneyimlerini anlamalarını ve tartışmalarını kolaylaştırır.

Edinilmiş Aphantasia: Zihnin Gözü, Zihnin Kulağı, vb. Kapandığında

Edinilmiş afantazi, bir kişinin nörolojik yaralanmalar, psikiyatrik bozukluklar veya diğer tıbbi durumlar nedeniyle bir veya daha fazla anlamda zihinsel imgeleme üretme yeteneğini kaybetmesi durumunda ortaya çıkar. Daha önce mevcut olan bir bilişsel işlevin bu ani kaybı, beynin uyum yeteneği ve bilişsellikte zihinsel imgelemenin rolü hakkında benzersiz bir bakış açısı sağlar.

Tüm Reklamları Kapat

Bu belirgin tezahürler beyin esnekliği ve adaptasyonu hakkında ilgi çekici sorular ortaya çıkarır. Beyin, yaşam boyu süren imgeleme eksikliğini ve ani kaybını nasıl telafi eder? Edinilmiş afantaziyi incelemek olası tedavileri bilgilendirebilir mi? Bu iki form arasındaki farklar zihinsel imgelemenin nöral temeli hakkında ne ortaya koyuyor?

Araştırmacılar her iki türü de tanıyarak çalışmalarını ve olası müdahalelerini daha iyi uyarlayabilirken, afantazisi olan bireyler deneyimleri için değerli bir bağlam elde edebilirler. Araştırma ilerledikçe, bu ayrım muhtemelen afantazi anlayışımızı ve bilişsel bilim için çıkarımlarını şekillendirmede önemli bir rol oynayacaktır.

Genişletilmiş Bir Anlayışla İlerlemek

Zeman ve meslektaşları tarafından önerilen afantazi tanımı, bu büyüleyici duruma ilişkin anlayışımızda önemli bir değişimi işaret ediyor. Bu genişletilmiş tanımın birkaç temel yönünü inceledik:

Tüm Reklamları Kapat

Tüm duyusal modalitelerde tek bir terim olan 'afantazi' kullanma durumu, tartışma ve araştırma için birleşik bir çerçeve sunar. İmgelemenin 'neredeyse yokluğu'nun dahil edilmesi, tanımsal sınırları nerede çizdiğimizi düşünmemize meydan okur. Kasıtlı ve kendiliğinden imgeleme deneyimleri arasındaki ayrım, zihinsel imgelemenin karmaşıklığına dair yeni bakış açıları sağlar. Son olarak, hem doğuştan hem de edinilmiş biçimlerin tanınması, durumun çeşitli tezahürlerini daha iyi anlamamıza yardımcı olur.

Bu değişiklikler afantaziyi anlamak için daha kapsamlı bir çerçeve sunuyor, ancak aynı zamanda farklı düzeylerde imgeleme yeteneğine sahip bireyleri nasıl kategorize ettiğimiz, incelediğimiz ve desteklediğimiz konusunda önemli sorular da ortaya çıkarıyor . İlerledikçe, afantazi topluluğunun bu gelişen anlayışı şekillendirmede aktif bir rol oynaması hayati önem taşıyor.[1]

Okundu Olarak İşaretle
8
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu Blog Yazısı Sana Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 2
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 02/05/2025 08:45:32 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/19931

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close