Escherichia coli (E. coli) Nedir?

Escherichia coli (E. coli), insanların ve sıcak kanlı hayvanların bağırsaklarında yaygın olarak bulunan bir bakteridir. E. coli suşlarının çoğu zararsızdır. Bununla birlikte, Shiga toksini üreten E. coli (STEC) gibi bazı suşlar ciddi gıda kaynaklı hastalıklara neden olabilir. İnsanlara öncelikle çiğ veya az pişmiş kıyma ürünleri, çiğ süt ve kontamine çiğ sebze ve filiz gibi kontamine gıdaların tüketimi yoluyla bulaşır.

STEC, Shigella disenteriae tarafından üretilen toksinlere benzerlikleri nedeniyle Shiga-toksinleri olarak bilinen toksinler üretir. STEC, optimum 37 °C sıcaklıkta 7 °C ile 50 °C arasında değişen sıcaklıklarda büyüyebilir. Bazı STEC, asidik gıdalarda, pH'ı 4,4'e kadar ve minimum su aktivitesi (aW) 0,95 olan gıdalarda büyüyebilir.

STEC, tüm parçalar 70 °C veya daha yüksek bir sıcaklığa ulaşana kadar gıdaların iyice pişirilmesiyle yok edilir. E. coli O157:H7, halk sağlığı ile ilgili en önemli STEC serotipidir; ancak, diğer serotipler sıklıkla sporadik vakalara ve salgınlara dahil olmuştur.

Belirtiler

STEC'nin neden olduğu hastalıkların belirtileri arasında karın krampları ve bazı durumlarda kanlı ishale (hemorajik kolit) ilerleyebilen ishal bulunur. Ateş ve kusma da oluşabilir. Kuluçka süresi, medyan 3 ila 4 gün olmak üzere 3 ila 8 gün arasında değişebilir. Çoğu hasta 10 gün içinde iyileşir, ancak hastaların küçük bir kısmında (özellikle küçük çocuklar ve yaşlılar), enfeksiyon hemolitik üremik sendrom (HUS) gibi hayatı tehdit eden bir hastalığa yol açabilir. HUS akut böbrek yetmezliği, hemolitik anemi ve trombositopeni (düşük kan trombositleri) ile karakterizedir.

STEC enfeksiyonu olan hastaların %10'una kadarının HUS geliştirebileceği ve vaka ölüm oranının %3 ila %5 arasında değiştiği tahmin edilmektedir. Genel olarak, HUS küçük çocuklarda akut böbrek yetmezliğinin en yaygın nedenidir. HUS hastalarının %25'inde nörolojik komplikasyonlara (nöbet, inme ve koma gibi) ve hayatta kalanların yaklaşık %50'sinde genellikle hafif olan kronik böbrek sekellerine neden olabilir.

Kanlı ishal veya şiddetli karın krampları yaşayan kişiler tıbbi yardım almalıdır. Antibiyotikler, STEC hastalığı olan hastaların tedavisinin bir parçası değildir ve muhtemelen sonraki HUS riskini artırabilir.

Kaynaklar ve iletim

STEC ile ilgili mevcut bilgilerin çoğu, biyokimyasal olarak diğer E. coli suşlarından kolayca ayırt edilebildiği için serotip O157:H7 ile ilgilidir. Bu patojenin rezervuarı esas olarak sığır gibi görünmektedir. Ayrıca koyun, keçi, geyik gibi diğer geviş getiren hayvanlar önemli rezervuarlar olarak kabul edilirken, diğer memeliler (domuzlar, atlar, tavşanlar, köpekler ve kediler gibi) ve kuşlar (tavuklar ve hindiler gibi) enfekte bulunmuştur.

E. coli O157:H7, öncelikle çiğ veya az pişmiş kıyma ürünleri ve çiğ süt gibi kontamine gıdaların tüketimi yoluyla insanlara bulaşır. Su ve diğer gıdaların dışkı kontaminasyonunun yanı sıra gıda hazırlama sırasında çapraz kontaminasyon (sığır eti ve diğer et ürünleri, kontamine yüzeyler ve mutfak eşyaları ile) da enfeksiyona yol açacaktır. E. coli O157:H7 salgınlarına karışan gıda örnekleri arasında az pişmiş hamburgerler, kurutulmuş kurutulmuş kurutulmuş salam, pastörize edilmemiş taze preslenmiş elma şarabı, yoğurt ve çiğ sütten yapılan peynir verilebilir.

Artan sayıda salgın, meyve ve sebze tüketimiyle ilişkilidir (filiz, ıspanak, marul, lahana salatası ve salata dahil), bu sayede kirlenme, yetiştirme veya kullanım sırasında bir aşamada evcil veya vahşi hayvanlardan gelen dışkı ile temastan kaynaklanabilir. STEC ayrıca su kütlelerinden (göletler ve akarsular gibi), kuyulardan ve su oluklarından izole edilmiştir ve gübre ve su oluğu çökeltilerinde aylarca hayatta kaldığı bulunmuştur. Hem kontamine içme suyundan hem de eğlence sularından su kaynaklı bulaşma bildirilmiştir.

Kişiden kişiye temas, oral-fakal yolla önemli bir bulaşma şeklidir. Bireylerin klinik hastalık belirtisi göstermediği ancak başkalarını enfekte edebildiği asemptomatik bir taşıyıcı durum bildirilmiştir. STEC atılım süresi yetişkinlerde yaklaşık 1 hafta veya daha azdır, ancak çocuklarda daha uzun olabilir. Genel halkın çiftlik hayvanlarıyla doğrudan temas edebileceği çiftlikleri ve diğer mekanları ziyaret etmek de STEC enfeksiyonu için önemli bir risk faktörü olarak tanımlanmıştır.

ÖNLEME

Enfeksiyonun önlenmesi, çiftlikteki tarımsal üretimden hem ticari kuruluşlarda hem de ev mutfaklarında gıdaların işlenmesine, üretilmesine ve hazırlanmasına kadar gıda zincirinin her aşamasında kontrol önlemleri gerektirir.

Endüstri

Kıyma için çeşitli azaltma stratejileriyle hastalık vakalarının sayısı azaltılabilir (örneğin, kesim ortamına çok sayıda patojenin girişini azaltmak için hayvanların katledilmesi için ön tarama). İyi hijyenik kesim uygulamaları, karkasların dışkı ile kirlenmesini azaltır, ancak ürünlerden STEC bulunmamasını garanti etmez.

Mikrobiyolojik kontaminasyonu minimumda tutmak için çiftliklerde, mezbahalarda ve gıda üretiminde yer alanlar için gıdaların hijyenik kullanımı eğitimi esastır. STEC'yi gıdalardan uzaklaştırmanın tek etkili yöntemi, ısıtma (örneğin pişirme veya pastörizasyon) veya ışınlama gibi bakteri yok edici bir tedavi uygulamaktır.

EV SAHİPLİĞİ YAPAN

E. coli O157:H7 enfeksiyonu için önleyici tedbirler, diğer gıda kaynaklı hastalıklar için önerilenlere benzer. DSÖ “Daha güvenli gıdanın beş anahtarı”nda açıklandığı gibi temel iyi gıda hijyeni uygulamaları, birçok gıda kaynaklı hastalıktan sorumlu patojenlerin bulaşmasını önleyebilir ve ayrıca STEC'nin neden olduğu gıda kaynaklı hastalıklara karşı koruma sağlayabilir.

Daha güvenli gıdanın beş anahtarı şunlardır:

• Temiz tutun.
• Çiğ ve pişmiş olarak ayırın.
• İyice pişirin.
• Yiyecekleri güvenli sıcaklıklarda tutun.
• Güvenli su ve hammadde kullanın.

Bu tür öneriler her durumda uygulanmalıdır, özellikle de yiyeceğin merkezinin en az 70 °C'ye ulaşması için "iyice pişirin". Meyve ve sebzeleri, özellikle çiğ yenirlerse dikkatlice yıkadığınızdan emin olun. Mümkünse sebze ve meyveler soyulmalıdır. Savunmasız popülasyonlar (küçük çocuklar ve yaşlılar gibi) çiğ veya az pişmiş et ürünleri, çiğ süt ve çiğ sütten yapılan ürünlerin tüketiminden kaçınmalıdır.

Bakteri kişiden kişiye geçebileceğinden, özellikle gıda hazırlama veya tüketimden önce ve tuvalet temasından sonra, özellikle küçük çocuklara, yaşlılara veya bağışıklığı baskılanmış bireylere bakan kişiler için düzenli el yıkama şiddetle tavsiye edilir, ayrıca yiyecek, su ve hayvanlarla doğrudan temas yoluyla.

Bir dizi STEC enfeksiyonuna eğlence suyuyla temas neden olmuştur. Bu nedenle, bu tür su alanlarının yanı sıra içme suyu kaynaklarının da hayvan atıklarından korunması önemlidir (4).

Meyve ve sebze üreticileri

Agora Bilim Pazarı

Hayvanlar Üzerine (3 Kitap)

Hayvan Olmak: Bir İnsanın Hayvana Dönüşmesinin İzini Sürmek

Charles Foster

Bu değerli gezegeni herkes ve her şey gibi paylaşan insanlara, canlı olmaya dair samimi ve radikal bir bakış açısı sunan Hayvan Olmak, hayvan olmayı deneyimleyebilmek gerçekten mümkün müdür, sorusunu hep yakınında tutarak diğer canlı türleriyle aramızda zaman içinde oluşmuş sınırları belirsizleştirmeye dönük bir çabanın ürünüdür.

Bir imkansızın peşinden giderek hayvan olmanın doğasını keşfe çıkan tutkulu doğabilimci Charles Foster, porsuk, susamuru, alageyik, tilki ve ebabil “olmayı” tecrübe etmeye kalkışarak, yitirdiğimiz vahşiliğimizin, inkar ettiğimiz vahşiliğimizin ve vahşileşebilmemizin nükteli hikâyesiyle zamanda unuttuğumuz tabiatımızı yeniden hatırlamamızı sağlıyor.

“Doğa yazını genellikle etrafı sömürgeci adımlarla arşınlayan ve iki metrelik mesafeden yeryüzünde gördüklerini anlatan insan hikayelerinden ya da hayvanların giyindiğini savunan insanlardan ibarettir. Bu kitap dünyayı, çıplak Welsh porsukları, Londra tilkileri, Exmoor susamurları, Oxford ebabilleri, İskoç ve West Country alageyikleriyle aynı düzlemde görerek anlatmak üzerine bir çabadır. Aynı zamanda koklama ve işitmenin görme duyusundan daha işlevsel olduğu bir yaşam alanında hareket etmenin nasıl bir his olduğunu öğrenmenin de hikayesi… Bir nevi edebi Şamanizm, ve itiraf etmeliyim ki, çok ama çok eğlenceliydi.”

Hayvanların Gizli Yaşamı

Peter Wohlleben

“Geyikler, yabandomuzları ya da kargaların, kendi içinde mükemmel olan hayatlarını yaşarken eğlenebildiklerini de kavrayan biri, kadim ormanlardaki yapraklar arasında neşeyle dolaşan o minik hortumluböceklerine de saygı duyabilir belki.”

Kimisi evimizin sakini, kimisi sokakların, kimisiyle penceremizde karşılaşıyoruz kimisiyle yabanda, ama kesin olan şu ki ne zaman seslerine kulak versek günümüz güzelleşiyor. Ne kadar farkında olduğumuz bir yana onları duyuyor, onları görüyor, onları etkiliyor ve onlardan etkileniyoruz. Bu kitap farklılıklarıyla bizi büyüleyen hayvanlarla duygu, düşünce ve değerler dünyamızdaki ortaklıkları gösteriyor. Bu sayede bizi hayvanlar âleminin diğer üyeleriyle ilgili varsayımlarımızı sorgulamaya ve bizimki kadar kırılgan yaşamlarına iştirak ederken bu bilgiyle hareket etmeye davet ediyor.

Doğa üzerine yazdığı kitapları onlarca dile çevrilip milyonlarca okura ulaşan Peter Wohlleben bu kitabında birbirlerine adlarıyla seslenen kuzgunlardan kendi yaptıklarına kafa yorup pişman olan sıçanlara, tavukları kandıran horozlardan sadık domuzlara, utangaç atlardan yas tutan geyiklere ve yavrularını eğiten keçilere kadar yeryüzünü paylaştığımız türlü çeşit hayvanın hikâyesine yer veriyor.

“Etkileyici ve okunaklı diliyle Peter Wohlleben’ın bu kitabı da başka bir cevher. Yazarın bilimsel keşiflerle kendi deneyimlerini harmanlamaktaki ustalığı sayesinde her bir sayfasını zevkle okudum. Siz de okuyun ve bir daha asla yeryüzünü diğer canlıların renkli ve zengin yaşamlarıyla paylaştığımız konusunda şüpheye düşmeyin.”

―Jonathan Balcombe

Hayvanların Tarihi – Felsefi Bir Deneme

Oxana Timofeeva

Sunuş: Slavoj Žižek

“Hayvanlar gitgide, teker teker sahneyi terk edip insanlığı kendi temsilleriyle, evcil hayvanları ve oyuncaklarıyla baş başa bırakıyor.”

Çalışmalarını çağdaş felsefenin sorunları merkezinde sürdüren akademisyen Oxana Timofeeva, Aristoteles’ten ödünç aldığı adla Hayvanların Tarihi’ni felsefi bir hat üzerinde kuruyor, tabiri caizse, “felsefe tarihini hayvanların tarihi olarak okumayı” öneriyor.

Hayvanlar bugün daha ziyade evcilleştirme, kapatma ya da imgeleştirme yoluyla gündelik hayatımıza, dilimize, düşünce dünyamıza dahil olurken bu çalışma “hayvan meselesi”ni Aristoteles’ten Hegel’e, Adorno’dan Deleuze’e uzanan geniş bir felsefe geleneğine ve Bataille, Kafka, Platonov gibi yazarların metinlerine atıfta bulunarak ele alıyor, hayvanla insan arasında aşina olduğumuz tüm ayrımlardan, insanlığa ve hayvanlığa dair tüm keskin tanımlardan azade yeni bir düşünme ve tartışma imkânı sunuyor.

“Eğer felsefe bilgelik sevgisiyse, Oxana Timofeeva’nın Hayvanların Tarihi, hayvan sevgisinden mürekkep bir felsefe çalışmasıdır. Felsefeyi hayvanlara karşı yanlış tutumundan ötürü kolayca mahkûm etmek yerine, hayvanlara haysiyetlerini iade etmek üzere Aristoteles’ten Deleuze’e filozofların nasıl daha farklı yorumlanabileceğini yeni baştan anlama çabasına giriyor. Hayvanların Tarihi, bize, biz insanlara, yeni bir dünya kazanmak için tüm ‘devrimci hayvanlar’la birlik olmayı öğretiyor. “

— Benjamin Noys

Devamını Göster

₺500.00

Satın Al Tüm Ürünler

DSÖ'nün "Daha güvenli meyve ve sebze yetiştirmenin beş anahtarı", kendileri, aileleri ve yerel pazarlarda satılık taze meyve ve sebze yetiştiren kırsal işçilere, ekim, yetiştirme, hasat ve depolama sırasında taze ürünlerin mikrobiyal kontaminasyonunu önlemek için temel uygulamalar sağlar.

Daha güvenli meyve ve sebzeler yetiştirmenin beş anahtarı şunlardır:

• İyi kişisel hijyen uygulayın.
• Tarlaları hayvan dışkı kontaminasyonundan koruyun.
• Arıtılmış dışkı atıkları kullanın.
• Sulama suyundan kaynaklanan riskleri değerlendirin ve yönetin.
• Hasat ve depolama ekipmanlarını temiz ve kuru tutun.

DSÖ yanıtı

DSÖ, gıdalarda STEC'yi kontrol etmek için bilimsel değerlendirmeler sağlar. Bu değerlendirmeler, Codex Alimentarius Komisyonu tarafından geliştirilen uluslararası gıda standartları, kılavuzları ve tavsiyeleri için temel teşkil etmektedir.

DSÖ, iyi üretim uygulamalarını teşvik ederek ve perakendecileri ve tüketicileri uygun gıda işleme ve kontaminasyonu önleme konusunda eğiterek gıda güvenliği sistemlerinin güçlendirilmesini teşvik eder.

DSÖ, 2011 yılında Avrupa'dakiler gibi E. coli salgınları sırasında, dünya çapında Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri ve Uluslararası Gıda Güvenliği Otoriteleri Ağı (INFOSAN) aracılığıyla bilgi paylaşımı ve işbirliğinin koordinasyonunu desteklemektedir. DSÖ, ulusal sağlık otoriteleri ve uluslararası ortaklarla yakın bir şekilde çalışarak teknik yardım ve salgınlar hakkında en son bilgileri sağlar.