Empedans Nedir?

- Blog Yazısı
Empedans (Z) Nedir?
Empedans, bir elektrik devresinde veya elektronik bileşende alternatif akıma (AC) karşı gösterilen toplam direnci ifade eder. Daha basitçe ifade etmek gerekirse, empedans, bir devrenin AC akımına karşı koyma miktarıdır. Direnç gibi, empedans da voltajı akıma böler, ancak dirençten farklı olarak empedans, sadece saf dirençli devre elemanlarında değil, aynı zamanda endüktans ve kapasitans gibi reaktif bileşenleri de içeren devrelerde de ortaya çıkar. Dolayısıyla, empedans kompleks bir büyüklüktür ve hem büyüklüğü (genlik) hem de faz açısını içerir. Birimi ohm (Ω) dur.

Empedans genellikle şu şekilde ifade edilir:
Z=R+jXZ=R+jX
Burada:
- Z empedansı temsil eder,
- R direnci temsil eder,
- X reaktansı temsil eder,
- j ise sanal birimi (mühendislikte genellikle i yerine kullanılır) ifade eder.
Empedansın Formülü
Empedans, gerilimin akıma bölümüne eşittir fakat buradaki V ve I ile ifadeleri fazördür.
Z=VI & V=I⋅Z & I=VZZ=\frac{V}{I} \thickspace \thickspace \thickspace \& \thickspace \thickspace \thickspace V= I\cdot{Z} \thickspace \thickspace \thickspace \& \thickspace \thickspace \thickspace I=\frac{V}{Z}
Burada:
- Z: Empedansı temsil eder (Ohm cinsinden),
- V: Gerilimi temsil eder (Volt cinsinden),
- I: Akımı temsil eder (Amper cinsinden).
Formülü daha açık bir şekilde yazacak olursak şu şekilde yazabiliriz;
Z=VM∠θvIM∠θi=VMIM∠(θv−θi)=Z∠θzZ= \frac{V_M\angle \theta_v}{I_M\angle \theta_i}=\frac{V_M}{I_M}\angle{(\theta_v-\theta_i)}=Z \angle \theta_z
Pasif Devre Elemanlarının Empedans Bağıntıları
Pasif devre elemanları olan direnç (R), endüktör (L) ve kondansatör (C), empedansları farklı şekillerde gösterilir. Her bir elemanın empedansı frekansa bağlı olarak değişir.
Dirençte empedans, sadece direnç değerine eşittir ve frekanstan bağımsızdır.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
ZR=RZ_R=R
Endüktörün empedansı frekansa bağlı olarak artar. Empedans, endüktans (L) ve açısal frekans (ω = 2πf) ile hesaplanır.
ZL=jωL=j2πfLZ_L =jωL=j2πfL
- j, sanal birimi temsil eder,
- ω, açısal frekansı (rad/s) ifade eder,
- 𝑓, frekansı (Hz) ifade eder,
- 𝐿, endüktansı (H) ifade eder.
Kondansatörün empedansı frekansa bağlı olarak azalır. Empedans, kapasitans (C) ve açısal frekans (ω = 2πf) ile hesaplanır.
ZC=1jωC=1j2πfCZ_C= \frac{1}{j \omega C}=\frac{1}{j2\pi f C}
- j, sanal birimi temsil eder,
- ω, açısal frekansı (rad/s) ifade eder,
- 𝑓, frekansı (Hz) ifade eder,
- 𝐶, kapasitansı (F) ifade eder.

Devredeki Eşdeğer Empedansı Hesaplama
Devredeki eşdeğer empedansı seri ve paralel bağlantılarına göre iki farklı yöntemle yapılır.
Seri Bağlantı
Seri bağlı empedanslar doğrudan toplanır. Eğer
Z1,Z2,Z3,...,ZnZ_1,Z_2,Z_3,...,Z_n
seri bağlı empedanslar ise eş değerleri olan empedans aşağıdaki formül ile hesaplanır.
Zeş=Z1+Z2+Z3+...+ZnZ_{eş}=Z_1+Z_2+Z_3+...+Z_n
Paralel Bağlantı
Paralel bağlı empedansların eşdeğer empedansı, bireysel empedansların terslerinin toplamının tersidir. Eğer
Z1,Z2,Z3,...,ZnZ_1,Z_2,Z_3,...,Z_n
paralel bağlı empedanslar ise eş değerleri olan empedans aşağıdaki formül ile hesaplanır.
1Zeş=1Z1+1Z2+1Z3+...+1Zn→Zeş=(1Z1+1Z2+1Z3+...+1Zn)−1\frac{1}{Z_{eş}}=\frac{1}{Z_{1}}+\frac{1}{Z_{2}}+\frac{1}{Z_{3}}+...+\frac{1}{Z_{n}} \to Z_{eş}=(\frac{1}{Z_{1}}+\frac{1}{Z_{2}}+\frac{1}{Z_{3}}+...+\frac{1}{Z_{n}})^{-1}
Empedansın Önemi
Empedans, elektrik ve elektronik mühendisliğinde temel bir parametre olup, doğru yönetimi ve analizi, sistemlerin verimliliği, performansı ve güvenilirliği için kritik öneme sahiptir. Empedansın anlaşılması ve uygun şekilde kullanılması, çeşitli uygulamalarda optimal sonuçlar elde edilmesine yardımcı olur.
- 2
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Prof. Dr. Birol Soysal. (Akademik Ders Notları). Devre Analizi Ders Notları.
- David Irwin, R. Mark Nelms, et al. (2024). Temel Mühendislik Devre Analizi / Basic Engineering Circuit Analysis. ISBN: 9786051334257. Yayınevi: Nobel Akademi̇k Yayincilik.
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 26/04/2025 04:04:13 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17821
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.