Edward Thorndike ve Etki Yasası: Kazançsız Eylemler Neden Silinir?

- Blog Yazısı
Eğitim ve psikoloji dünyasında birçok teori ve kavram bulunmaktadır, ancak bunlar arasında Edward Thorndike'ın "Etki Yasası" öne çıkar. Peki, bu yasa nedir ve neden modern eğitimde ve psikolojide hâlâ önemlidir?
Edward Thorndike Kimdir?
Edward Thorndike, 20. yüzyılın başlarında eğitim psikolojisi ve davranışçı psikolojinin öncülerinden biriydi. Araştırmaları, öğrenme süreçlerini daha iyi anlamamıza yardımcı olmuştur.
Etki Yasası Nedir?
Thorndike'ın Etki Yasası, bir davranışın sonucunun olumlu olduğu durumlarda bu davranışın gelecekte tekrarlanma olasılığının artacağını; eğer sonuç olumsuzsa, davranışın tekrarlanma olasılığının azalacağını belirtir. Bu, bize davranışların nasıl şekillendiği konusunda temel bir içgörü sağlar.
Thorndike'ın Deneyleri
Thorndike, bu ilkeyi formüle edebilmek için bir dizi deney gerçekleştirdi. Bu deneylerde, kedileri problem çözme durumlarına soktu. Örneğin, bir kutu içerisine hapsedilen kediler, kutudan nasıl çıkacaklarını bulmaya çalıştılar. Başlangıçta, kediler rastgele davranışlar sergiliyordu. Ancak, doğru davranışı gerçekleştirdiklerinde ve ödüllendirildiklerinde (örneğin, yiyecek ile), bu davranışın tekrarlanma olasılığı arttı. Bu deneyler, davranışların sonuçlarına göre nasıl şekillendiğini gösterdi.
Neden Önemli?
Thorndike'ın Etki Yasası, öğrenme süreçlerini anlamamız için bir temel oluşturur. Eğer bir öğrenci, bir görevi doğru bir şekilde tamamladığında ödüllendirilirse, bu görevi tekrar yapma olasılığı artar. Bu, eğitimde pozitif pekiştirmenin önemini vurgular.
Aynı zamanda, Etki Yasası modern davranışçı psikolojinin temel taşlarından biridir. B.F. Skinner gibi davranışçılar, bu ilkeyi daha da ileri götürerek, davranışların nasıl şekillendirilebileceğini ve nasıl pekiştirilebileceğini araştırdılar.
Sonuç
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
"Kazançsız eylemler silinir" ifadesi, bireylerin ve hayvanların öğrenme süreçlerinin temel bir yönünü yansıtmaktadır. Edward Thorndike'ın Etki Yasası, bize davranışların neden ve nasıl şekillendiği konusunda değerli bir perspektif sunar. Modern eğitimde ve psikolojide, bu ilkenin etkisi hâlâ hissedilmektedir.
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- ^ Edward Thorndike. Jstor: Access Check. (28 Ağustos 2023). Alındığı Tarih: 28 Ağustos 2023. Alındığı Yer: jstor | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 01/05/2025 08:12:25 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/15454
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.