Dünyamızın Sahip Olduğu Zaman Kavramı Dünyamızı Olası Tehlikelere Karşı Savunmasız Bırakıyor Olabilir mi?

Bilimsel araştırmalarda, akademik makalelerde ve popüler bilim videolarında sıkça karşımıza çıkan bir kavram: "Işık hızı" — ya da halk arasında daha çok bilinen haliyle "ışık yılı".

Işık, boşlukta saniyede 299.792.458 metre (yaklaşık 300.000 kilometre) yol alır. Bu hızla bir yıl boyunca yol aldığında, yaklaşık 9.5 trilyon kilometrelik bir mesafeyi kat eder. İşte bu mesafe, "1 ışık yılı" olarak tanımlanır. Bu kavram, zamanla değil, aslında uzaklıkla ilgilidir.

Ancak burada çarpıcı bir durum ortaya çıkar: Işık bu kadar hızlı olsa da, uzay o kadar büyüktür ki, bir gök cisminin bize ışığını ulaştırması yıllar hatta milyarlarca yıl sürebilir. Bu da demektir ki, gökyüzüne her baktığımızda, aslında evrenin geçmişine bakıyoruz.

Örneğin, bizden 1 ışık yılı uzaklıktaki bir yıldızı teleskopla gözlemlediğimizde, onun 1 yıl önceki halini görüyoruz. Bu da teleskopları adeta zaman makineleri haline getiriyor.

Peki asıl soru şu: Uzayda gerçekleşen bir olayı ancak yıllar sonra görebiliyorsak, bu "zaman farkı", Dünya’nın kendisini dış tehditlere karşı savunmasız bırakıyor olabilir mi?

Dünyamızın Konumu ve Uzay Teknolojimizde ki Gelişmeler

Dünyamızın ve içinde bulunduğu evrenin zaman kavramlarının farklı olması, gökyüzüne baktığımızda geçmişi görüyor olmamız, bizi olası tehditlere karşı savunmasız hâle getiriyor olabilir. Bu yanlış bir çıkarım değildir, fakat eksiktir.

Çünkü:

Dünyamız, Samanyolu Galaksisi’nde nispeten sakin ve korunaklı bir konumdadır. Ayrıca NASA, ESA ve benzeri uzay ajanslarının yönettiği gezegen savunma programları, bizleri potansiyel tehditlere karşı gözetim altında tutmaktadır.

Evet, ışığın sınırlılığı nedeniyle evrendeki bazı olayları gecikmeli algılıyoruz. Bu da bazı tehlikeleri geç fark etmemize yol açabilir. Ama bu durum, "Dünya tamamen korumasızdır" demek için yeterli değildir.

Bu farkındalık bizi, kozmik gerçeklerle yüzleşen bilinçli canlılar hâline getirir.

Zamanı yenemememiz, onu anlayamayacağımız ya da strateji geliştiremeyeceğimiz anlamına gelmez.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Örneğin:

Uzaydaki olayların gecikmeli görünmesi, bilim insanlarını evrenin geçmişini incelemeye yöneltti. Böylece Kozmoloji doğdu.

Güneş patlamaları, göktaşları gibi riskler için erken uyarı sistemleri geliştirildi.

1 Temmuz’da tespit edilen 3I/Atlas, yıldızlararasından gelen cisimleri gözlemleyebilmemiz için bize büyük zaman avantajı sundu.

Zamanın efendisi değiliz belki, ama tanığıyız. Ve onu anlamak, çözülmesi gereken ilk denklem gibi…

Bu blog yazısını siz okurken, benim için artık bir geçmiş olacak. Ama sizin için bir şimdiye dönüşecek. Belki de zaman, hepimizin ayrı ayrı yaşadığı ama bir türlü kesişmeyen paralel doğrular gibidir.

Peki siz ne düşünüyorsunuz?

Zamanı gerçekten anlayabilir miyiz, yoksa sadece içinden geçip giden izleyiciler miyiz?

Not: Bu metin bilimsel bir kanıt değeri taşımamakta olup öznel ve kanıtlanamayan fikirlerimi içermektedir.