Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Bir Solucan Deliğinden Geçmek, Eğer Mikroskobik Bir Uzay Aracınız Varsa Mümkün Olabilir!

3 dakika
8,660
Bir Solucan Deliğinden Geçmek, Eğer Mikroskobik Bir Uzay Aracınız Varsa Mümkün Olabilir! Space.com
Tüm Reklamları Kapat

Solucan delikleri, Genel Görelilik Teorisi'nin bir çıkarımıdır. Henüz Evren'de hiçbir solucan deliği keşfedilememiştir ve bazı fizikçiler böyle bir köprünün (ki solucan deliklerinin diğer adı Einstein-Rosen Köprüsü'dür) teorik olarak mümkün olduğundan bile şüphecidir. Teorik olarak mümkün olsaydı ve bir tanesi keşfedilebilseydi bile, bir solucan deliğini açık (stabil halde) tutmak veya açık tutmayı başarsak bile içinden geçmek teorik birçok sorunu beraberinde getirmektedir. Ancak bunların hiçbiri, hipotetik bir solucan deliğinden geçebilmek için hangi şartların gerektiği konusunda bilim insanlarının araştırmalarını engellememektedir.

Bu konuda yapılan en yeni araştırmalardan biri de, temel parçacıkların kavisli uzay-zaman dokusunda nasıl davranabileceğini anlamaya çalışan Albert Einstein ve Nathan Rosen tarafından yapılan ve solucan deliklerinin temelini atan daha eski bir çalışmaya dayanıyor. Einstein ve Rosen, yaptıkları çalışmada, parçacık ve antiparçacık çiftlerini bir uzay-zaman tünelinin iki ucu olarak ele aldı. Einstein-Rosen Köprüsü olarak da bilinen solucan deliğinin, teoride, bir ucunda kara delik ve diğer bir ucunda ise anti-kara delik veya beyaz delik bulunmaktadır. Bu çalışma, hiçbir zaman tamamlanmayarak hipotetik bir boyutta kalmış olsa da, yine de diğer araştırmacılara uzayda olası bir kısayol olarak solucan deliklerini incelemeleri için ilham vermiştir.

Uzay iki boyutlu olsaydı, uzayı "katlamak", genişçe ayrılmış yerleri birbirine bağlayan üç boyutlu kısayollara olanak sağlardı. Peki ya, üç boyutlu evrenimiz benzer solucan delikleri içerebilir mi?
Uzay iki boyutlu olsaydı, uzayı "katlamak", genişçe ayrılmış yerleri birbirine bağlayan üç boyutlu kısayollara olanak sağlardı. Peki ya, üç boyutlu evrenimiz benzer solucan delikleri içerebilir mi?
ESO/L. Calçada

Eğer solucan deliklerinin varlığı ve geçilebilir olduğu ispatlanmış olsaydı, bir solucanın elmanın etrafından dolaşmak yerine elmada bir delik açarak yolunu kısaltması örneğinde olduğu gibi, insanlar olarak, uzay-zamandaki bu doğal tüneller ile aşması imkansız gibi gözüken çok büyük mesafeleri oldukça kısa bir sürede kat edebilirdik. Ancak, Einstein'ın görelilik denklemlerinin geçerli çözümleri olan solucan delikleri Evren'de mevcut olsa bile, çok kısa bir süre için açık kalıp hemen ardından kendi üzerlerine çökeceklerdir. Dolayısıyla, bir solucan deliğinden geçmek için yeterli zamanımız olmayacaktır; yani Genel Görelilik Teorisi'ne göre solucan delikleri, geçilemezdir.

Tüm Reklamları Kapat

Buna rağmen, kolayca vazgeçmeyerek bir solucan deliğinden nasıl geçilebileceğinin yolunu arayan teorik fizikçiler, solucan deliğini hipotetik bir warp sürücüsü için kullanılabilecek aynı türden negatif enerji ile kaplayarak, içinden geçilebilir hale getirebileceğinin mümkün olabileceğini keşfettiler. Ancak, henüz Evren'de negatif kütleli veya enerjili egzotik maddelerin var olup olmadığı tam olarak bilinmemektedir.

Küçük ölçeklerde, kütleçekiminin kuantum doğasının olması gerekir.
Küçük ölçeklerde, kütleçekiminin kuantum doğasının olması gerekir.
The Wolfram Physics Project

Einstein'ın teorisinin kuantum ölçeklerine indirgenmesi gerektiğini biliyoruz; çünkü bu, klasik bir teori. Genel Görelilik'in yerini alan bir miktar Kuantum Kütleçekim Teorisi'nin olduğunu söyleyebiliriz. Henüz tamamlanmış bir kuantum kütleçekim modelimiz yok, ancak bizi doğru yöne yönlendirecek birkaç yaklaşık modelimiz var. Bu modellerden biri, Einstein-Dirac-Maxwell Teorisi olarak bilinmektedir. Bu teori; Einstein'ın kütleçekim teorisinin, Maxwell'ın elektromanyetizma teorisinin ve Dirac'ın kuantum parçacıkları teorisinin parçalarını içerdiği için bu şekilde adlandırılmıştır.

Bu model üzerine çalışmalar yürüten bir grup bilim insanı, Einstein-Dirac-Maxwell denklemlerine bir solucan deliği çözümü getirdi. Çalışma ekibi, yaptıkları solucan deliği çözümlerinin tamamen geçilebilir olduğunu buldu. Dahası, çözümleri herhangi bir egzotik negatif enerji de gerektirmiyor: İlkesel olarak, bu çözüm, negatif kütleye ihtiyaç duymadan solucan deliğinden geçilmesine imkan veriyor.[1]

Yine de bir sorun bulunuyor: Solucan deliğinden geçmek için, kuantum durumunda olunması gerekmektedir; yani mikroskobik atom yığınları bu solucan deliğinden geçebilir; ancak insanlar gibi büyük kütleler solucan deliğinden geçemez.

Tüm Reklamları Kapat

Bu, her ne kadar umut verici ilginç bir çalışma olsa da, sadece bir başlangıç. Einstein'ın denklemlerine, kütleçekimi haricinde nedenlerle var olamayacak pek çok çözüm bulunmaktadır. Ekip, çözümlerinin başka bir imkansız fikir olup olmadığını veya bu tür bir kuantum solucan deliği yaratmanın bir yolu olup olmadığını görmek için çalışmalarını daha derinlemesine incelemeyi planlıyor. Bu çözümün geçerli olduğu anlaşılırsa, bir iğne deliğinden geçmek, çok ama çok uzaktaki yıldız sistemlerine veya galaksilere bir uzay aracıyla gitmekten çok daha kolay olacaktır.

Bu tarz konulara ilgi duyuyorsanız, "Işıktan Hızlı Yıldızlararası Yolculuk, Görelilik Teorisi Çerçevesinde Mümkün Olabilir!" başlıklı yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
73
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 38
  • Tebrikler! 18
  • Merak Uyandırıcı! 11
  • Bilim Budur! 10
  • Umut Verici! 7
  • İnanılmaz 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Grrr... *@$# 1
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Universe Today | Arşiv Bağlantısı
  • ^ J. L. Blázquez-Salcedo, et al. (2021). Traversable Wormholes In Einstein-Dirac-Maxwell Theory. Physical Review Letters, sf: 101102. doi: 10.1103/PhysRevLett.126.101102. | Arşiv Bağlantısı
  • B. Koberlein. Wormholes Could Allow Travel Across The Universe, As Long As Your Spacecraft Is Microscopic. (15 Mart 2021). Alındığı Tarih: 25 Mart 2021. Alındığı Yer: Universe Today | Arşiv Bağlantısı
  • B. Bergan. Turns Out, Humans Could Actually Survive A Trip Through A Wormhole. (11 Mart 2021). Alındığı Tarih: 25 Mart 2021. Alındığı Yer: Interesting Engineering | Arşiv Bağlantısı
  • J. Leman. Human-Safe Wormholes Could Exist In The Real World, Study Finds. (11 Mart 2021). Alındığı Tarih: 25 Mart 2021. Alındığı Yer: Popular Mechanics | Arşiv Bağlantısı
  • M. Gleiser. 3 Physics Problems Between Us And Interstellar Wormhole Travel. (24 Mart 2021). Alındığı Tarih: 25 Mart 2021. Alındığı Yer: Big Think | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 16:45:11 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10299

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Doğal
Kıl
Kadın Sağlığı
Mitler
Tarih
Uluslararası Uzay İstasyonu
Kuyrukluyıldız
Neandertaller
Cinsel Yönelim
Gen
Entropi
Korona
Hız
Lazer
Bağırsak
Arkeoloji
Şehir Hastanesi
Darwin
Psikiyatri
Diş
Eşeyli Üreme
Virüsler
Üreme
Viroloji
Eğitim
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Koberlein, et al. Bir Solucan Deliğinden Geçmek, Eğer Mikroskobik Bir Uzay Aracınız Varsa Mümkün Olabilir!. (26 Mart 2021). Alındığı Tarih: 21 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10299
Koberlein, B., Köse, M., Bakırcı, Ç. M. (2021, March 26). Bir Solucan Deliğinden Geçmek, Eğer Mikroskobik Bir Uzay Aracınız Varsa Mümkün Olabilir!. Evrim Ağacı. Retrieved December 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10299
B. Koberlein, et al. “Bir Solucan Deliğinden Geçmek, Eğer Mikroskobik Bir Uzay Aracınız Varsa Mümkün Olabilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 26 Mar. 2021, https://evrimagaci.org/s/10299.
Koberlein, Brian. Köse, Mücahid. Bakırcı, Çağrı Mert. “Bir Solucan Deliğinden Geçmek, Eğer Mikroskobik Bir Uzay Aracınız Varsa Mümkün Olabilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 26, 2021. https://evrimagaci.org/s/10299.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close