Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Bir İlacın Fiyatı, Sadece Piyasanın Beklentilerine Göre Değil, İlacın Küresel Sağlık Üzerindeki Etki Miktarına Göre Belirlenmelidir!

Bir İlacın Fiyatı, Sadece Piyasanın Beklentilerine Göre Değil, İlacın Küresel Sağlık Üzerindeki Etki Miktarına Göre Belirlenmelidir! https://www.hpcwire.com/
Çeşitli ilaçlar
6 dakika
1,922
  • Kamu Sağlığı
  • Kapitalizm

COVID-19 salgını, ABD ilaç endüstrisinde birçok inovasyonu beraberinde getirdi.[1] Yalnızca aşı değil, aynı zamanda insanları tedavi etmek için yeni tedavi uygulamaları da geliştirildi.[2] Ancak hayat kurtaran ilaçların geliştirilmesini teşvik etmek amacıyla geçirilen, artık modası geçmiş bir yasa, COVID-19 ve diğer hastalıklar için geliştirilen yeni tedavileri, birçok insan için maddi açıdan karşılanamaz hale getirme riski taşıyor.[3]

Birçok ilaç şirketi, en yeni tedavileri hızla piyasaya sürmek için, Başkan Ronald Reagan'ın 1983'te imzaladığı "Orphan Drug (Öksüz İlaç)" Yasası'ndan faydalanıyor.[4] Yasa; ilaç şirketlerine vergi indirimleri, pazar koruması ve ABD'de 200.000'den az insanı etkileyen hastalıklar olarak tanımlanan "öksüz hastalıklar" (İng: "orphan diseases") için ilaç geliştirmeleri için başka teşvikler sağlıyor. Bu tür hastalıklar arasında Amiyotrofik Lateral Skleroz ,Tourette Sendromu veya ABD'de nadir görülen ancak dünya çapında büyük bir katil olan sıtma gibi hastalıklar da var. Ancak bu yasa, bugüne kadar birçok akademisyen ve ilaçlara erişim hakkı savunucusunun uyardığı gibi, amacının tam aksi yönde çalışarak, fiyatları daha da yükselterek onları daha erişilmez kılma riskine sahiptir.

Tüm Reklamları Kapat

Binghamton Üniversitesi'nde bir biyoetik profesörü olan ve küresel sağlık ve temel tıbbi yeniliklere erişim konusunda çalışan Nicole Hassoun, Öksüz İlaç Yasası'nın şirketlere verdiği mükafatları, bir ilacın değerine bağlı olarak değiştirmeyi hedefleyen bir alternatif öneriyor.[5]

Öksüz İlaç Yasası Nedir?

Politikacılar Öksüz İlaç Yasası'nı kabul etmeden önce, ilaç şirketleri bütün çabalarını milyonlarca insanı etkileyen ana akım hastalıklar için tedaviler geliştirmeye odaklıyorlardı; çünkü kârlarını maksimize etmenin en etkili yolu buydu.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak bu yasa, vergi teşvikleri ve vergi kredileri oluşturmanın yanı sıra, şirketlerin kendi seçtikleri bir ilaçla ilgili patentlerinin süresini etkili bir şekilde uzatan bir öncelikli inceleme belgesi almalarına olanak tanımaktadır.[6] Bunun şirketlere en büyük faydası, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) bir ilacı hızlı bir şekilde gözden geçirmesi durumunda, ilacın patent altında daha uzun süre satılabilmesini sağlıyor olmasıdır. Şirketler bu belgeyi, milyonlarca dolara diğer ilaç şirketlerine de satabilmektedir.[7]

Yasa, aslında çok başarılı bir şekilde işliyordu; ta ki ilaç firmaları, yasal boşluklardan faydalanmaya başlayana kadar...[8] Şirketler, resmi olarak "nadir" olarak nitelendirilen, ancak aslında son derece yaygın olan hastalıkların alt popülasyonları olan bir grup hastalık için "öksüz ilaç statüsü" elde edebileceklerini fark ettiler. Örneğin AbbVie tarafından üretilen Humira ilacı, romatoid artrit ve diğer enflamatuar hastalıkların tedavisinde dünyada en çok satan ilaçtır; ama buna rağmen, bu hastalığın bir alt grubu olan "juvenil romatoid artrit" için "öksüz ilaç" statüsü almıştır ve şirketin haksız yere vergi indirimlerinden faydalanmasını mümkün kılmıştır.[9]

COVID-19 ve Remdesivir

Bu yazının yazıldığı sıralarda her gün binlerce insan COVID-19'dan ölmeye devam ediyor. Bu yüzden yeni COVID-19 tedavilerinin geliştirilmesi büyük öneme sahip; tabii bunların uygun ve erişilebilir fiyatta olması da öyle.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

COVID-19 salgını ABD'ye ilk geldiğinde ve ülkede daha 200.000 kişi bile hastalanmamışken, Gilead firması SARS-CoV-2'nin var olan nadir tedavilerinden biri olan Remdesivir isimli antiviral için öksüz ilaç statüsü başvurusunda bulunmuştu.[10]

Remdesivir halkın vergileriyle geliştirilmiş olmasına rağmen Gilead, sistemi vergi muafiyetinden faydalanmak ve daha fazla pazar ayrıcalığı elde etmek için kötüye kullandı ve bu nedenle kamuoyunda büyük bir tepkiyle yüzleşti.[11] Gilead, Remdesivir'i COVID-19 için üretmemişti; sadece var olan bir ilacı yeniden kullanıyordu ve açıkça, ilacı son derece geniş bir pazara satılacaktı. Neyse ki halkın ciddi tepkisinden sonra Gilead, bu başvurusunu geri çekmek zorunda kaldı.[12]

Ama şirketler halen bir yandan yüksek etiket fiyatlarını korurken, diğer yandan "öksüz ilaç" statüsüne sokabilecekleri COVID-19 ilaçları bulmaya çalışıyorlar. Bunun bir diğer örneği, aslen melanom ve mide kanseri için "öksüz" bir ilaç olan ve şimdilerde COVID-19 için potansiyel bir ilaç olarak test edilmekte olan Pembrolizumab isimli ilaçtır. Bu ilacın 4 mililitresi 5,834 dolara satılmaktadır. Bu fiyatlar, birçok insanın karşılayamayacağı bir düzeyde. Sadece Pembrolizumab değil; günümüzde şirketler, COVID-19 için diğer birçok öksüz ilacı da test ediyor; çünkü herhangi birinin marjinal bir başarısı bile keşfedilecek olsa, firmaya büyük vergi avantajları sağlayabilir.[13] Kıyas olması bakımından, 2018'de öksüz bir ilacın ortalama maliyeti, hasta başına yıllık 150.854 dolardı.

Şirketler ayrıca yeni veya önemli olmayan ilaçlar için de vergi kredileri talep etmekteler. Şirketler genellikle aslen öksüz hastalıkları tedavi etmekte kullandıkları ilaçları yeniden yapılandırıyorlar ve bunlarla hastaları uzun bir süredir "etiketsiz" bir şekilde (yani resmi FDA onayı olmadan) tedavi etmek için, "öksüz" hastalıkları tedavi etmekte kullanılan ilaçları kullanıyor olmaları çok olası. Bazense şirketler, satış rekorları kıran ilaçlarıyla tedavi edilebilecek öksüz hastalıklar da bulabiliyorlar ve vergi avantajlarından bu sayede faydalanıyorlar.[14]

Kimi zamansa şirketler, meme kanseri gibi büyük hastalıkları daha küçük parçalara bölüyorlar ve bunlara yönelik ilaçları "öksüz ilaç" olarak tanımlayabiliyorlar.[15] Örneğin hemen hemen her kanser türü, ondan mustarip olanların nüfusu 200.000 öksüz ilaç eşiğinin altına düşene kadar, genetik farklılıklara dayalı olarak alt popülasyonlara ayrılabilir. Herceptin, meme kanserini tedavi etmek için kullanılan bir ilaç olmasına rağmen, AstraZeneca ve Daiichi Sankyo, satış rekorları kıran bu ilacı mide kanserinde test etmek için "öksüz ilaç" olarak adlandırıldı.

Tüm Reklamları Kapat

Öksüz İlaç Problemi Nasıl Çözülecek?

Bazı araştırmacılar ve bürokratlar, öksüz ilaçların pazar ayrıcalığını, eğer hastalık artık "öksüz" statüsü taşımıyorsa veya bu statünün tanımlanması üzerinden 6 yıl geçtiyse sınırlandırmayı teklif ettiler. Diğerleriyse yalnızca yeni bileşikler veya ekonomik olarak uygun olmayacak olanlar için bu statünün verilmesini önerdi.[16]

Hassoun ise; hükümetlerin, çabaları için şirketleri vergi ve araştırma teşvikleriyle ödüllendirmeye ve inovasyonları için onlara öncelikli inceleme belgeleri vermeye devam edebileceğini düşünüyor. Ancak, bu ödüllerin, geliştirilen inovasyonların sağlık üzerindeki etkisine dayanması gerektiğini ve şirketlerin de diğer şirketlerin bu ilaçları üretmesine izin veren açık erişim lisanslarını kabul etmeleri gerektiğini savunuyor.[17] Şirketlerin inovasyonları ne kadar çok hayat kurtarırsa ve yaşam kalitesindeki gelişme ne kadar büyük olursa, ödül de o kadar büyük olmalıdır.

Araştırmacılar; inovasyonlara olan ihtiyacı, erişimi ve bunların etkisini göz önünde bulundurarak, bu amaç doğrultusunda ilaçların küresel sağlık etkisine ilişkin analizleri genişletebilirler. Örneğin öksüz bir hastalık için geliştirilen iki ilaçtan birisi 10 kat daha fazla hayat kurtarırsa, o ilaç, ayrıcalıklardan 10 kat daha fazla yararlanmalıdır.

En büyük acıyı dindiren ilaçlar en büyük ödülü kazanmalıdır.
En büyük acıyı dindiren ilaçlar en büyük ödülü kazanmalıdır.
The Conservation

Hassoun, ayrıca öksüz ilaç üretiminin maliyetlerini marjinal üretim seviyesine düşürmek için açık erişim sağlamaları gerektiğini düşünüyor. Bunun, hastaların ilaç için ödemeye göz yumduğu para miktarına dayalı olarak şirketleri ödüllendirme sisteminden daha iyi bir yöntem olacağına inanıyor. Şu anda şirketler, en çok parayı, tedavi edebildikleri ancak iyileştiremedikleri, alerji gibi kronik rahatsızlıklar için zengin hastalara ilaç satarak kazanıyorlar.[18]

Tüm Reklamları Kapat

Hassoun'un önerisi, şirketler herhangi bir diğer şirketin de kendi ürünlerini üretmesine izin vermeyi kabul ederlerse, satış hacmi ile elde edilen kârı birbirinden ayırmak ve şirketleri, yeni tedavilerinin sağlık üzerindeki etkisine göre ödüllendirmektir.

Belgede belirtilen vergi indirimleri ve FDA inceleme sürecinin uzunluğu, yeni ilaçların kaç hayat kurtardığına ve engelleri ne kadar hafiflettiğine bağlı olabilir. Şirketler, ABD’de çok fazla insanı etkilemeyen ama küresel anlamda ciddi katiller olan hastalıklar üzerine araştırma yaptıkları için ödüllendiren bazı fonlar zaten mevcuttur.[19], [20] Benzer şekilde, "ileri piyasa taahhütleri", şirketleri büyük etkilere sahip yeni ilaçlar üretmek için ödüllendirir. Sağlık etkisine dayalı ekonomik değerlendirme, ödüller için uygun eşik değerler belirlememize yardımcı olabilir.[21]

Şu anda şirketler, sağlık sistemi üzerinde büyük etkiler yaratmak yerine, zengin hastaların kronik rahatsızlıkları için yeni tedaviler sağlamaya odaklanıyor. Bu şekilde, en çok parayı kazanıyorlar. Bu sistemi değiştirmek, ilaç endüstrisinin tüm önceliklerini değiştirecektir.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
6
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Tebrikler! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
  • ^ S. Mishra. How Mrna Vaccines From Pfizer And Moderna Work, Why They're A Breakthrough And Why They Need To Be Kept So Cold. (18 Aralık 2020). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
  • ^ S. Mishra. Oxford-Astrazeneca Vaccine Is Cheaper Than Pfizer's And Moderna's And Doesn't Require Supercold Temperature. (24 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
  • ^ J. M. Sturek, et al. Trump Is Taking The Latest In Covid-19 Treatments – Here's What Doctors Know Works Against The Virus. (2 Ekim 2020). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
  • ^ U.S. Food and Drug Administration. Orphan Drug Act Excerpts. (9 Mart 2018). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: U.S. Food and Drug Administration | Arşiv Bağlantısı
  • ^ N. Hassoun, et al. (2015). The Global Health Impact Index: Promoting Global Health. Public Library of Science (PLoS), sf: e0141374. doi: 10.1371/journal.pone.0141374. | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Duke University. Priority Review Vouchers. (16 Ocak 2021). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: Duke University | Arşiv Bağlantısı
  • ^ M. Mezher, et al. Regulatory Explainer: Everything You Need To Know About Fda’s Priority Review Vouchers. (25 Şubat 2020). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: Regulatory Affairs Professionals Society | Arşiv Bağlantısı
  • ^ MDedge. Pharma Is Gaming The System For Orphan Drugs, Investigation Suggests. (19 Ocak 2017). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: MDedge | Arşiv Bağlantısı
  • ^ S. J. Tribble, et al. Drugmakers Manipulate Orphan Drug Rules To Create Prized Monopolies. (17 Ocak 2017). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: Kaiser Health News | Arşiv Bağlantısı
  • ^ K. Chua, et al. (2020). Policy Implications Of The Orphan Drug Designation For Remdesivir To Treat Covid-19. JAMA Internal Medicine, sf: 1273-1274. doi: 10.1001/jamainternmed.2020.2759. | Arşiv Bağlantısı
  • ^ E. Cleary. Hefty Price Tag For Remdesivir Ignores Nih Investment In Its Creation. (22 Ekim 2020). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: STAT | Arşiv Bağlantısı
  • ^ K. Blankenship. Gilead Asks Fda To Rescind Remdesivir Orphan Drug Tag After Public Backlash. (25 Mart 2020). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: FiercePharma | Arşiv Bağlantısı
  • ^ K. Chua. How Orphan Drug Policy Could Impede Access To Covid-19 Treatments. (25 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: Health Affairs | Arşiv Bağlantısı
  • ^ S. J. Tribble. Fda Faulted For Lapses In Orphan Drug Program. (30 Kasım 2018). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: NPR | Arşiv Bağlantısı
  • ^ N. Bagley. A Congressional Inquiry Into Orphan Drugs. (13 Şubat 2017). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: Yale Journal on Regulation | Arşiv Bağlantısı
  • ^ D. Dorman. Orphan Drug Act's 'Nonprofitability' Loophole Needs To Be Closed. (19 Aralık 2019). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: STAT | Arşiv Bağlantısı
  • ^ N. Hassoun. (2015). The Global Health Impact Index: Promoting Global Health. PLOS ONE, sf: e0141374. doi: 10.1371/journal.pone.0141374. | Arşiv Bağlantısı
  • ^ N. Hassoun. (2020). Global Health Impact: Extending Access To Essential Medicines. ISBN: 9780197514993. Yayınevi: Oxford University Press, USA.
  • ^ Médecins Sans Frontières (MSF) International. Nobel Funds Allocated To Neglected Diseases. (21 Kasım 2000). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: Médecins Sans Frontières (MSF) International | Arşiv Bağlantısı
  • ^ J. Love. The Big Idea: Prizes To Stimulate R&D For New Medicines. (28 Kasım 2007). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: Kei Online | Arşiv Bağlantısı
  • ^ A. Glassman, et al. Is The Price Right? Evaluating Advanced Market Commitments For Vaccines. (14 Haziran 2013). Alındığı Tarih: 20 Mart 2021. Alındığı Yer: Center For Global Development | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/03/2023 23:05:37 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10280

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Akış
İçerikler
Sosyal
Gündem
Yağ
Görme
Hastalık Kataloğu
Evrimsel
Sağlık Bakanlığı
Mühendislik
Doğru
Karanlık Enerji
Tespit
Diş Hastalıkları
Paleontoloji
Etimoloji
İmmünoloji
Hastalık
Öne Çıkan
Hücre Biyolojisi
Zooloji
Kan
Yeni Koronavirüs
Bilimsel
İnfografik
Hava
Sars-Cov-2 (Covid19 Koronavirüs Salgını)
Çiftleşme
Dil
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
N. Hassoun, et al. Bir İlacın Fiyatı, Sadece Piyasanın Beklentilerine Göre Değil, İlacın Küresel Sağlık Üzerindeki Etki Miktarına Göre Belirlenmelidir!. (21 Mart 2021). Alındığı Tarih: 22 Mart 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10280
Hassoun, N., Kaya, G., Bakırcı, Ç. M. (2021, March 21). Bir İlacın Fiyatı, Sadece Piyasanın Beklentilerine Göre Değil, İlacın Küresel Sağlık Üzerindeki Etki Miktarına Göre Belirlenmelidir!. Evrim Ağacı. Retrieved March 22, 2023. from https://evrimagaci.org/s/10280
N. Hassoun, et al. “Bir İlacın Fiyatı, Sadece Piyasanın Beklentilerine Göre Değil, İlacın Küresel Sağlık Üzerindeki Etki Miktarına Göre Belirlenmelidir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Gülay Kaya, Evrim Ağacı, 21 Mar. 2021, https://evrimagaci.org/s/10280.
Hassoun, Nicole. Kaya, Gülay. Bakırcı, Çağrı Mert. “Bir İlacın Fiyatı, Sadece Piyasanın Beklentilerine Göre Değil, İlacın Küresel Sağlık Üzerindeki Etki Miktarına Göre Belirlenmelidir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Gülay Kaya. Evrim Ağacı, March 21, 2021. https://evrimagaci.org/s/10280.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.