Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Beşinci Kuvvete Adım Adım: Yeni Müon Hesaplamaları, Fiziğin Henüz Keşfedilmemiş Yönlerine İşaret Ediyor!

Beşinci Kuvvete Adım Adım: Yeni Müon Hesaplamaları, Fiziğin Henüz Keşfedilmemiş Yönlerine İşaret Ediyor! University of Chicago News
Müon G-2 Deneyi.
2 dakika
1,850
Tüm Reklamları Kapat

Elektronun ağır bir kuzeni olan müonların hareketleri üzerine yapılan deneyler, bildiklerimizle uyuşmuyor ve fiziğin henüz keşfedilmemiş yönlerine işaret ediyor gibi görünüyor.

New York'taki Brookhaven Parçacık Hızlandırıcısının bir anomaliye dair ilk kanıtları raporlamasından yaklaşık 20 yıl sonra, Müon g-2 İş Birliği ile birlikte çalışan yüzlerce bilim insanı, müonun elektromanyetik alandaki hareketlerinin en son ölçümünü kamuoyuna duyurdu.[1], [2]

Tüm Reklamları Kapat

ABD Enerji Bakanlığına ait Fermi Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı sayesinde toplanmış oldukça önemli miktardaki veriye dayanan yeni analize göre beklenen değerlerle ölçüm sonuçları arasında 116592055×10−11116 592 055 \times10^{-11}'lik bir fark bulunuyor.

Bu, elbette çok küçük bir fark, ancak yeni keşiflere yol açması da muhtemel. Milyonda 0.2 birimlik bir hassasiyetle yapılan analiz öyle yüksek bir hassasiyette ki 4000 kilometrelik bir mesafeyi 1 metreden az bir hata payıyla ölçmeye benzetilebilir. Illinois'deki Argonne Ulusal Laboratuvarı'nda fizikçi olan Peter Winter, bu konuda şunları söylüyor:[2]

Tüm Reklamları Kapat

Bu ölçüm, deneysel anlamda inanılmaz bir başarı. Sistematik belirsizliği bu kadar düşük bir seviyeye indirmek büyük bir iş ve bu kadar kısa sürede başarılmasını beklemiyorduk.

Müon Anomalisi Nedir?

Müonlar, ortalama olarak iki mikrosaniyeden biraz daha uzun süre yaşıyorlar. Ancak var oldukları bu kısa süre içinde bir elektrona çok benzere şekilde hareket ediyorlar, elektromanyetizma akımları onları "manyetik moment" olarak bilinen şeye karşı iterken ileri geri yalpalıyorlar.[3] Aslında fizikçilerin müonların elektromanyetik alanda nasıl hareket etmesi gerektiğine dair gayet iyi bir fikirleri var; hatta bu hareketi, yani "jiromanyetik oranı" tanımlamak için gg harfini kullanıyorlar.

Sadece elektromanyetizma ritminin ve bir müonun bulunduğu bir dans pistinde, teorik olarak yapılacak her dönüş tahmin edilebilir ve gg değeri 2 çıkar. Ancak kuantum dans pisti, varoluşun eşiğinde asılı duran sanal parçacıklarla dolu, oldukça kaotik bir alandır. Nesnelerin bu belirsiz durumu, müonu hafifçe iteler ve yaptığı dansın çarpıklaşmasına neden olur. Ayrıca bu nesnelerin varlığı, gg'nin 2'den biraz daha büyük bir değere sahip olması gerektiğini gösterir. Çünkü mantıken gg'den 2 çıkardığımızda elimizde bu kuantum itişmelere işaret eden bir şey kalmalıdır.

Bildiğimiz kurallara göre, her kuantum parçacığının ve bunun kendine özgü hareketlerinin Standart Model'de bulunması gerekir. Hatta bunları toplayarak müonun gerçek hareketini tanımlayacak tek bir sayı ortaya çıkarabiliriz. Gelin görün ki, hesaplanabilen bu sayı 20 yıl kadar önce Brookhaven'da yürütülen deneylerde ölçülenden farklı. Dahası bu sayı, araştırmacıların 2018'de bir dizi çarpışma sırasında Fermilab'in ekipmanlarını kullanarak ölçtüğü sayıyla da uyuşmuyor![4]

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bu Ne Anlama Geliyor?

Parçacık fiziğinde ölçümler ve beklentiler arasındaki farklar genelde 3 şeyden birine işaret eder: Bu uyumsuzluk ya istatistiksel verilerde bir düzensizliktir, ya deneysel bir hatadır ya da teoride bir boşluk vardır. İhtimallerden üçüncüsü, yani Standart Model'de doldurulması gereken bir boşluk olma ihtimali, elbette en ilgi çekici olanı.

Aslında karanlık enerji ve karanlık madde gibi fenomenlerin Standart Model ile henüz açıklanamaması, bu modelde bazı hatalar olduğundan şüphelenmek için yeterli. Müon g-2 İş Birliğinin Fermilab'ın parçacık hızlandırıcısında 2019 ve 2020 yıllarında yapılan ölçümlere dayanarak g-2 sayısını doğrulaması, henüz tanımlanmamış parçacık ve kuvvetlerin varlığından daha da emin olmamızı sağlıyor.

Önümüzdeki yıllarda bu iş birliği geçmiş deneylerin sonuçlarıyla daha yeni verileri birleştirerek kesinliğin yüksek standartlarına ulaşabilecek ve fiziği sonsuza dek değiştirecek güçlü bir teori oluşturmaya çalışacak.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
38
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 9
  • Muhteşem! 6
  • Merak Uyandırıcı! 6
  • Bilim Budur! 5
  • İnanılmaz 3
  • Umut Verici! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Science Alert | Arşiv Bağlantısı
  • ^ The E821 Muon (g-2) Home Page. The Muon G-2 Experiment Home Page. Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2023. Alındığı Yer: The E821 Muon (g-2) Home Page | Arşiv Bağlantısı
  • ^ a b lisar. Muon G-2 Doubles Down With Latest Measurement, Explores Uncharted Territory In Search Of New Physics. (10 Ağustos 2023). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2023. Alındığı Yer: News | Arşiv Bağlantısı
  • ^ D. Nield. We Just Got The Most Precise Measurement Of A Property Of A Particle, Ever. (28 Şubat 2023). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2023. Alındığı Yer: ScienceAlert | Arşiv Bağlantısı
  • L. Science. A Newly Reported Muon Wobble Could Break Physics As We Know It. (7 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2023. Alındığı Yer: ScienceAlert | Arşiv Bağlantısı
  • The E821 Muon (g-2). Measurement Of The Positive Muon Anomalous Magnetic Moment To 0.20 Ppm. Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2023. Alındığı Yer: The E821 Muon (g-2) | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 02/10/2023 04:01:25 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/15343

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Mars
Gıda Güvenliği
Viral Enfeksiyon
Deney
Dalga Boyu
Argüman
Ara Geçiş Türleri
Albert Einstein
Çevre
Irk
Karar
Su
Karbonhidrat
Evrimleşme
Kalp
Doğa Gözlemleri
İntihar
Evrimsel Biyoloji
Göğüs Hastalığı
Beslenme Davranışı
Cinsel Yönelim
Hekim
Sıcaklık
Amerika
Uçuş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Zırvasız Bilim: Deprem Tahmini? Uzaylılardan Sinyal? Aspartam ve Kanser?
Zırvasız Bilim: Deprem Tahmini? Uzaylılardan Sinyal? Aspartam ve Kanser?
4000 Liraya Milyar Dolarlık Genom Diziledik! | Öğrenebildiklerimiz İnanılmaz!
4000 Liraya Milyar Dolarlık Genom Diziledik! | Öğrenebildiklerimiz İnanılmaz!
Bilgisayar, 1 ve 0'ın Ne Olduğunu Nereden Biliyor?
Bilgisayar, 1 ve 0'ın Ne Olduğunu Nereden Biliyor?
Evrim Ağacı 12 Yaşında! [🔴 KUTLAMA & SORU CEVAP CANLI YAYINI]
Evrim Ağacı 12 Yaşında! [🔴 KUTLAMA & SORU CEVAP CANLI YAYINI]
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Mcrae, et al. Beşinci Kuvvete Adım Adım: Yeni Müon Hesaplamaları, Fiziğin Henüz Keşfedilmemiş Yönlerine İşaret Ediyor!. (23 Ağustos 2023). Alındığı Tarih: 2 Ekim 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/15343
Mcrae, M., Alparslan, E. (2023, August 23). Beşinci Kuvvete Adım Adım: Yeni Müon Hesaplamaları, Fiziğin Henüz Keşfedilmemiş Yönlerine İşaret Ediyor!. Evrim Ağacı. Retrieved October 02, 2023. from https://evrimagaci.org/s/15343
M. Mcrae, et al. “Beşinci Kuvvete Adım Adım: Yeni Müon Hesaplamaları, Fiziğin Henüz Keşfedilmemiş Yönlerine İşaret Ediyor!.” Edited by Eda Alparslan. Translated by Eda Alparslan, Evrim Ağacı, 23 Aug. 2023, https://evrimagaci.org/s/15343.
Mcrae, Mike. Alparslan, Eda. “Beşinci Kuvvete Adım Adım: Yeni Müon Hesaplamaları, Fiziğin Henüz Keşfedilmemiş Yönlerine İşaret Ediyor!.” Edited by Eda Alparslan. Translated by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, August 23, 2023. https://evrimagaci.org/s/15343.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close