Beyaz Gürültü Nedir? Pembe veya Kahverengi Gürültü, Uyumanıza veya Odaklanmanıza Yardımcı Olabilir mi?

Beyaz Gürültü, duyabileceğiniz ses frekanslarının her birine ait seslerden eşit miktarda içeren, genellikle yapay olarak üretilen bir gürültüdür. "Geniş Bant Gürültü" olarak da bilinir. Beyaz Gürültü oluşturulurken farklı frekanslarda sesler kullanılarak durağan bir ses yaratılır. Bu ses; vantilatör, klima veya elektrik süpürgesinin sesleri gibi şiddetli ve tiz olabilir. Araştırmalara göre Beyaz Gürültü;

• Uyku kalitenizi artırabilir.
• Bebeklerin ağlamasını durdurabilir.
• Daha verimli çalışmanızı sağlayabilir.^[3]
• DEHB semptomlarınızı hafifletebilir.^{[1], [2]}

Başka bir çalışmada ise birçok insan, Beyaz Gürültü'nün kendilerini olumlu yönde etkilediğini belirtmiştir. Yine de uzmanlar, olumlu etkilere dair daha fazla kanıt bulunması gerektiğini düşünmektedir.^[4]

Pembe Gürültü Nedir?

Pembe Gürültü, arka planda kalan sürekli bir sestir. İnsanların konuşması veya yanınızdan geçen arabaların sesi gibi dikkat dağıtıcı sesleri filtreleyerek bunların uykunuzu bölmesini engeller. "Ambiyans Gürültüsü" ismiyle de anılır.

Wikipedia

Beyaz Gürültü gibi Pembe Gürültü de geceleri daha iyi uyumanızı sağlayabilecek sürekli bir arka plan sesidir. Ancak Pembe Gürültü, Beyaz Gürültü'ye göre daha kalın sesler ve daha düşük frekanslı ses dalgaları kullanır, bu nedenle de daha yatıştırıcı bulunabilir. Başka bir deyişle Pembe Gürültü, Beyaz Gürültü'ye göre daha pes sesler kullanır.

Pembe Gürültü; sadece belirli bir frekanstaki sesleri kullanarak yağmur, ağaçları hışırdatan rüzgâr veya sahildeki dalgalar gibi daha tekdüze sesler oluşturur. Daha pes sese (daha düşük dalga boylarına) sahip olması, yüksek sesleri filtrelemenizi sağlar. Bunun sonucunda rahatlatıcı ve düşük frekanslı sesleri diğer seslerden daha iyi duyarsınız.

Kahverengi Gürültü Nedir?

Kırmızı Gürültü adı da verilen Kahverengi Gürültü, daha önce anlattığımız gürültü renklerine göre daha bas bir sestir. Kahverengi Gürültü'nün frekansı Pembe Gürültü'ye göre daha yüksek olduğundan ses şiddeti de daha yüksektir. Sağanak yağışın veya yüksek tazyikli bir duş başlığının sesine benzer bir sestir. Daha iyi uyumak için kullanılan bazı uygulamalar, daha derin ve biraz daha iniş çıkışlı bir deneyim yaratmak için Pembe Gürültü yerine Kahverengi Gürültü kullanır.

Çalışmalara göre Kahverengi Gürültü, kulakları uğuldayan insanlarda bu uğultuyu bastırmaya yardımcı olabilir. Aynı zamanda daha iyi düşünmenizi sağladığı da tespit edilmiştir. Bunlara karşın Kahverengi Gürültü'nün uyku üzerinde bir etkisi olup olmadığını (ve nasıl bir etkisi olduğunu) anlamak için daha fazla çalışma yapılması gerekmektedir.

Beyaz, Kahverengi ve Pembe renkte gürültülere birer örnek olması için bu videoyu izleyebilirsiniz:

Farklı Gürültü Renkleri

Beyaz, Pembe ve Kahverengi gibi başka gürültü renkleri de mevcuttur. Aşağıda gördüğünüz bu gürültü renklerinin uyku üzerinde bir etkisi olmayabilir:

• Mavi Gürültü: Bu gürültüde sesin frekansı yükseldikçe gücü de artar. Mavi Gürültü, Pembe ve Beyaz Gürültülere göre biraz daha tizdir. Fıskiyelerin çıkardığı tıslama sesine benzetilebilir.
• Mor Gürültü: Kahverengi Gürültü'nün tam tersidir. Kullanılan seslerin frekansı yükseldikçe volümü de yükselir ve Mavi Gürültü'den daha hızlı güçlenirler. Gürültü renkleri arasında en tiz olanlardan biridir. Bir veya iki kulakta meydana gelen çınlamanın (Tinitus'un) tedavisinde kullanılır.
• Gri Gürültü: Bu gürültüde düşük ve yüksek seslerden frekanslar kullanılsa da ikisinin ortası pek kullanılmaz. Beyaz Gürültü'ye benzer, ancak daha dengelidir.

Beyaz, Pembe veya Kahverengi Gürültü Uykunuzu İyileştirebilir mi?

Bazı insanlar, Beyaz Gürültü sayesinde daha iyi uyuyabilir. Bunun sebebi Beyaz Gürültü'nün arka plan seslerini maskelemesi ve düzenlemesidir. Yakın zamanda yapılan bir çalışmada insanların %38'inin Beyaz Gürültü dinlerken daha hızlı uykuya daldığı bulunmuştur.

Pembe Gürültü; kapı çarpması, araba kornası veya horlama gibi sizi uykudan uyandıracak yüksek ve sarsıcı seslerle arka plan uğultusu arasındaki farkı azaltır. Böylece daha hızlı uykuya dalmanıza ve derin uykuda daha uzun süre kalmanıza yardımcı olur. Uyandığınızda daha dinlenmiş hissetmenizi de sağlayabilir.

Pembe Gürültü'nün nasıl çalıştığını veya uyku kalitesine ne kadar yararlı olduğunu tam olarak anlayabilmek için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Yine de bir çalışmada beyin aktivitesini azaltarak daha stabil bir uyku çekmenizi sağladığı bulunmuştur. Başka bir çalışmada ise uyurken Pembe Gürültü kullanan insanların daha derin uyuduğu gösterilmiştir.

Bu konuda yeterince araştırma olmasa da Pembe Gürültü'nün hafızanızı artırma ihtimali de mevcuttur. Son zamanlarda yapılan bir çalışmada, gece Pembe Gürültü ile uyuyan orta yaşlı kişiler ertesi gün girdikleri hafıza testinde daha iyi sonuçlar almıştır.

Daha önce de belirttiğimiz gibi Pembe Gürültü'nün odaklanma, uyku ve hafıza üzerindeki etkilerini anlamak için daha fazla çalışma yapılması gerekmektedir. Ancak herhangi bir zararı olmadığını söylemek mümkündür, yani deneyerek sizde işe yarayıp yaramadığını görebilirsiniz.

Aynı şekilde Kahverengi Gürültü hakkında da yeterli sayıda araştırma bulunmamaktadır. Yani bu gürültülerin iyi uyumanıza kesinlikle yardım edeceği söylenemez. Ancak deneyimlerinize göre işe yarıyorlarsa kullanmanızda bir sakınca yoktur. Dikkat etmeniz gereken tek şey çok yüksek ses kullanmamaktır, CDC'ye göre 70 desibelin üstündeki seslere uzun süre maruz kalmak işitme sorunlarına yol açabilir.