Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Baykuş kelebeği (Caligo sp.)

Baykuş kelebeği (Caligo sp.)
4 dakika
2,696
  • Lepidopteroloji
Tüm Reklamları Kapat
Baykuş kelebeği
  • Bilimsel Adı Caligo sp.
  • Halk Arasındaki Türkçe Adı Baykuş kelebeği
  • Halk Arasındaki İngilizce Adı Owl butterfly
Taksonomi
  • Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
  • Gözlem Ekle
Yere dökülen bir meyvenin suyu ile beslenirken.
Yere dökülen bir meyvenin suyu ile beslenirken.
Özgür Kocaman

Gözlem Bilgileri

Türkiye'de bulunmayan bu kelebek cinsini Beykoz/Kelebek Çiftliği'nde fotoğraflama şansı elde ettik.

Tanım ve Genel Bilgiler

Adından da anlaşılacağı gibi kanatlarında baykuş gözüne benzer desenleri bulunur. Ayrıntılı olarak açıkladığımız, içerisinde mimikri (taklitçilik) de bulunan kamuflaj ve evrim konulu makalemize buradan ulaşabilirsiniz. Kelebeğin kanat boyları 55-200 mm civarındadır. Aslında kelebek için oldukça iri bir boyuttur. Morfolojileri (dış görünüşleri) özgündür. Kahverengi-gri arka kanatları vardır. Ön kanatlarındaki renk tonu üstte sarımsı kahverengiden mediale (merkeze) doğru turkuaz tonlarına geçer. Gözlerinde, Mısır çekirgesi gibi dikey çizgilenme bulunur. Karşılaştırmak adına gözlemlediğimiz Mısır çekirgesi (Anacridium aegyptium) türüne buradan ulaşabilirsiniz.

Ejderhayı andıran boynuzlu suratı, çatal kuyruğu ve dikenli sırtı bulunan larva (tırtıl) dönemleri de karakteristiktir. Öyle ki larvaları 15 cm'ye bile ulaşabilirler. Bu yüzden enerji ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde fazlası ile beslenmek zorundadırlar. Yumurta döneminin 22 gün, tırtıl döneminin 60 gün, pupa evresinin 22-30 gün, erişkinlik döneminin ise 21 gün sürdüğü hesaplanmıştır. Yani toplamda yaklaşık 125-131 günlük ömürleri bulunur.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Caligo cinsine ait baykuş kelebekleri, evrimsel süreç içerisinde avcılarını korkutacak ve bir anlık kaçma fırsatı sağlayabilecek, kanatları üzerinde baykuş gözlerini andıran noktacıklar kazanmıştır. Bu tür adaptasyonlar, doğada sıklıkla görülür.

Tüm Reklamları Kapat

Gözlemlediğimiz küçük bir baykuş türü olan kukumav (Athene noctua). Kanatların gözlere olan benzeriliğine dikkat edin.
Gözlemlediğimiz küçük bir baykuş türü olan kukumav (Athene noctua). Kanatların gözlere olan benzeriliğine dikkat edin.
Özgür Kocaman

Elazığ'da fotoğrafladığımız hastalık sahibi kukumav (Athene noctua) kaydımıza buradan ulaşabilirsiniz. Kanatların gözlere benzerliği kusursuz değil; ancak fazlası ile muhteşem. Bu sayede birçok avcıyı, bir anlık olsa dahi şüphe ettirebilecektir. D-Çünkü doğada "bir an" bile yeterli bir süredir. Bu yanıltıcı kamuflaj ve desenler asla kusursuz çalışmaz; hatta çoğunlukla başarısız olunur. Fakat bu özelliklere sahip olanlar, hiç sahip olmayanlara göre avantajlı konumda kalmış ve bugüne kadar seçilmişlerdir. Öyle ki, Vladimir Nabokov'un yazdığı bir makalede, bir türün avcısını taklit etmenin, o avcıdan korunmak için geliştirilebilecek diğer tüm yöntemlerden daha verimli ve masrafsız olduğu, bu sayede bu tür evrimsel değişimlerin çok daha muhtemel olduğu aktarılmaktadır. 

Popülasyonlar içerisinde çok geniş bir desen, yapı, davranış, özellik çeşitliliği bulunur ve bu çeşitliliğe sürekli olarak yeni varyasyonlar, evrimin genetik mekanizmaları sayesinde dahil edilir. Bu özellik farklılıkları dahilinde, nesiller içerisinde en adaptif olanlar seçilir ve diğerleri elenir. Bu şekilde, "evrim" gerçekleşir. İşte kelebekler gibi genelde av konumunda olan türlerde, desenlerin farklılığından ötürü avcılarını bir anlık yanıltabilecek nitelikte olanlar da, binlerce ve milyonlarca yıldır seçilmektedir. Elbette, her tür, benzer sorunlara, benzer evrimsel çözümler üretememiştir; çünkü her popülasyonun genetik dağılımı ve üzerine etki eden faktörler birbirinden farklıdır. Ancak çoğu zaman, en azından kategorize edilebilecek kadar benzer çözümler evrimleştiği görülür. Bu açıdan bakıldığında, türlerin avcılarına benzer yapılar evrimleştirmeleri ve bu sayede bir anlık yanılgı yaratabilmeleri, evrimsel süreçle oluşamayacak bir özellik değildir (zaten bir özellik oluşabildiğine göre, evrimsel bir açıklaması olmak durumundadır).

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Meksika, Orta ve Güney Amerika'da dağılım gösterirler. Aynı zamanda Kanarya Adaları gibi çeşitli izole coğrafyalarda da endemik olarak türleşmişlerdir. Genelde tropikal iklimleri tercih ederler.

Davranış ve Etoloji

Avian (kuş) yırtıcılar tarafından takip edilmemeye karşın bir uçuşta birkaç metre mesafe katederler. Yetişkin kelebekler krepuskular (şafak ve alaca karanlık) zaman diliminde aktiftir. Dolayısıyla avian (kuş) yırtıcıların daha az olduğu bir vakit olan gece yarısı sularında alaca karanlıkta uçarlar. Aynı şekilde karanlıkta konduklarında gözlere benzeyen kanatları da bir çift gözü andırır. Diğer yandan bazı bireyler, İsveççe "oyun" anlamına gelen lek isimli davranışı sergilerler. Yani cinsel seçilime yönelik morfolojik (dış görünüşsel) gösteriler ve danslar yaparlar.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Diyet ve Metabolizma

Helikonya bitkileri (Heliconia spp.), Muz ağaçları (Musa spp.), kahve bitkileri (Coffea spp.) ve şeker kamışları (Saccharum officinarum) ile beslenirler. Hatta öyle ki larvaların (tırtıl) enerji ihtiyacı fazla olduğundan, tarlalarda şeker kamışı ve muz ağaçları için birer parazit olarak görülürler.

Etimoloji

Latince caligo "karanlık" demektir. Kelebeğin aktif olduğu zaman dilimine ithafen isimlendirilmiştir.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
1
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/05/2023 18:43:21 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7267

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Saç
Sağlık Personeli
Hafıza
Çekirdek
Mars
Kuyruksuz Maymun
Diyet
Zaman
Mitler
Tardigrad
Öne Çıkan
Olumsuz
Şehir Hastanesi
Hidrotermal Baca
Haber
Entomoloji
Zehirli Mantar
Canlı Cansız
Mit
Yangın
Nörobiyoloji
Koruma
Elektrik
Mutasyon
Evrenin Genişlemesi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Ay Kraterindeki Dev Teleskop Ne İşe Yarayacak?
Ay Kraterindeki Dev Teleskop Ne İşe Yarayacak?
Körler ve Sağırlar Rüya Görür mü?
Körler ve Sağırlar Rüya Görür mü?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Tatil Ortası Depresyonu: Tatil İnsanları Neden Üzüyor?
Tatil Ortası Depresyonu: Tatil İnsanları Neden Üzüyor?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
P. Türkoğlu, et al. Baykuş kelebeği (Caligo sp.). (9 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 28 Mayıs 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7267
Türkoğlu, P., Bakırcı, . (2018, July 09). Baykuş kelebeği (Caligo sp.). Evrim Ağacı. Retrieved May 28, 2023. from https://evrimagaci.org/s/7267
P. Türkoğlu, et al. “Baykuş kelebeği (Caligo sp.).” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, 09 Jul. 2018, https://evrimagaci.org/s/7267.
Türkoğlu, Pedram. Bakırcı, . “Baykuş kelebeği (Caligo sp.).” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, July 09, 2018. https://evrimagaci.org/s/7267.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close