Yeni Türlerin Evrimi İçin Az Sayıda Genetik Değişim Yeterli!
Marcus Kronforst (Chicago Üniversitesi)
- Çeviri
- Lepidopteroloji
- Doğal Türleşme
Bu haber 11 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Orijinal popülasyonlar hala temas halinde olsa dahi, yeni türlerin evrimini teşvik etmek sadece bir kaç genetik değişimle mümkün olabilmektedir. Cell Reports dergisinde yayımlanan bir makaleye göre, evrimsel farklılıklar bir kez başladığında çok hızlı bir şekilde gelişmekte ve tamamen genetik olarak izole edilmiş türlere neden olmaktadır. Çalışmanın başında bulunan, Neubauer Ailesi Ekoloji ve Evrim Asistan Profesörü Marcus Kronforst şöyle diyor:
Türleşme en temel evrimsel süreçlerden bir tanesidir ama bir tür ikiye ayrılırken nasıl olur da genom yapısı değişir gibi halen tam olarak cevabını bilemediğimiz sorular bulunmaktadır.
Ortaya çıkan genetik farklılıklar türleşmede kritik rol oynamaktadır. Kronforst ve çalışma arkadaşları, son aşamada birbirinden ayrılmış 2 yakın akraba olan kelebek türlerinin (Heliconius cydno ve Heliconius pachinus) genomlarını analiz ettiler. Benzer ekolojik yaşamları işgal ettiklerinden ve melezlenmenin gerçekleşebilmesinden dolayı bu kelebek türleri az miktarda da olsa hala genetik değişimlere uğramaktadır.
Araştırmacılar bu düzenli gen akışının türleşme için önemli olmayan genetik varyantları sessizleştirdiğini buldular ve bu onlara doğal seleksiyondan etkilenmiş anahtar genetik alanların tanımlanmasına olanak sağlamaktadır. Keşfettikleri kelebek türleri genomlarının sadece 12 küçük bölgesi birbirinden farklıydı ki diğer geri kalan kısımları tamamen aynıydı. Bunların 8’i; çiftleşmede ve doğal seleksiyon baskısından ve yem olmaktan korunmak için oldukça önemli olan kanat rengini kodluyordu. Diğer 4’ü ise hala tanımlanamamıştır.
Genomun diğer kısımları ileri ve geri yer değişimlerine maruz kalmalarına rağmen, bu 12 nokta, onların türlerinin işgal ettiği çevrede daha iyi işlev görmektedir ve böylece gen havuzları arasındaki hareket engellenmektedir; diye söylemektedir Kronforst.
Bu takım, aynı zamanda bu 2 grubun genomlarını yakın akraba olan ama evrimsel süreçte daha fazla yok olan diğer başka bir türle karşılaştırdı. Burada; ilk değişiklikten sonra hızlı bir ivme kazanan ve genetik ayrışmayı işaret eden 100’lerce genomik değişim bulundu. Kronforst şöyle diyor:
Çalışmamız; bazı avantajlı mutasyonların doğal seleksiyon ile gen akışı arasında meydana gelen ve genom yapısında hızlı değişimlere sebep olabilecek halat çekme yarışına neden olmak için yeterli olduğunu ortaya koymuştur.
Popülasyonlar hala temas halinde olsalar ve yeni döller meydana getirseler bile yeni türlerin evrimi göründüğü kadar zor olmayabilir. Kronforst ve takım arkadaşları türleşmede önemli bir işleve sahip olan 4 farklı genom alanlarını tasvir etmek için plan yapmaktadırlar. Aynı zamanda türlerin neden tropik alanlarda yaygın bir şekilde meydana geldiğini araştırıyorlar. Kronforst şöyle diyor:
Doğal seleksiyonun popülasyonları başka yönlere doğru itmesiyle meydana gelen türleşmenin diğer organizmaların evriminde önemli bir noktada olması muhtemeldir ve bunun ortak bir süreç olup olmadığı görülecektir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
9
-
4
-
2
-
2
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: Phys.org | Arşiv Bağlantısı
- M. R. Kronforst. (2013). Hybridization Reveals The Evolving Genomic Architecture Of Speciation. Cell Reports. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 10:03:13 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1643
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Phys.org. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
