Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Anonim
Anonim Üye
4

Guguk kuşlarının, başka bir kuşun yuvasına yumurtlaması çıkan yavru ve guguk kuşu için nasıl bir avantaj sağlıyor ve bu süreç nasıl evrimleşti?

Guguk kuşu nasıl hedef olarak seçtiği kuşun yumurtalarına benzer bir yumurta yapabiliyor? Çıkan yavru guguk kuşu, bir şeyler ters diye düşünmüyor mu? Veya ona bakan cici annesi kendi yavrusu olmadığını anlamıyor mu?
6,954 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Yaren Köse
Yaren Köse
1,859 UP
Psikoloji Öğrencisi

Merhaba, ben evrimsel psikoloji ve öğrenme psikolojisi dersleri kapsamında öğrendiğim ve hakkında küçük bir araştırma yapmış bulunduğum bir konuya değinerek bu sorunuza getirilebilecek cevaplardan birini ortaya sunmuş olacağım. Guguk kuşunun, başka bir kuşun yuvasına yumurtalarını bırakması bir tür kuluçka paraziti davranışı olarak geçer ve guguk kuşu diğer kuşların yuvalarına kendi yumurtasını bırakarak onlara başka bir canlı tarafından bakım verilmesini sağlar. Buna benzer bir örnek, bazı orkide cinslerinin dişi arı görüntüsü ve şeklini alıp etraftaki erkek arıları çekerek kendisinin tozlaşmasını sağlamalarıdır. Doğada bu tarz olaylara çok örnek bulunur. Ünlü bir etolog olan Tinbergen, benzer durumu bir kuş türü üzerinde incelerken fark eder ve ilk defa "Supernormal Stimuli" yani süpernormal uyaran kavramını kullanır. Bahsettiğiniz guguk kuşu örneğinde, guguk kuşu yumurtası bir süpernormal uyarandır çünkü örneğin bir bülbülün kendi yumurtalarından daha büyüktür. Evrimsel avantaj bakımından, büyük bir yumurta yapmış olmak bir bülbül için daha avantajlı olabilir dolayısıyla bu bülbül, büyük olan yumurtaya daha çok bakarak aslında kendi üreme başarısını arttırmaya çalışacaktır. Örneğin bir orkideyle çiftleşmeye çalışan arı ise eşleşmek ve genlerini aktarmak için daha iyi bir seçenek bulduğunu sanacaktır. Bu davranışlar daha çok görsel uyarıcılar üzerinden gitmektedir çünkü doğada "sağlıklı olmaya" işaret edebilecek en az maliyetli yollardan biri görsel açıdan bunu göstermektir. Örneğin birçok kuş türünün erkeklerindeki parlak ve renkli tüyleri bu şekilde açıklayabiliriz. Guguk kuşu örneğine dönecek olursak, guguk kuşu kendi yumurtalarını parazit bir şekilde besleyerek çok büyük bir avantaj kazanıyor. Öncelikle yumurtasına bakım yapmadan onun büyümesini sağlıyor ve üreme başarısını arttırıyor. İkinci olarak, yavru bazen büyük olduğu için daha sağlıklı ve kaliteli bir yavru olduğu sanılarak diğer yavrulardan daha iyi bir şekilde besleniyor. Ona bakan annenin kendi yavrusu olduğunu anlamaması şaşırtıcı gibi gelse de burada bilinçli davranışlardan söz edemiyoruz. Örneğin guguk kuşu tıpkı çevredeki kuşların benzeri renkte ve beneklilikte yumurta yapması da bilinçli yapılmış bir davranış değil. Aldatma ve aldatılma canlılar içerisinde sürekli gerçekleşen bir durum. Nitekim bir kuş türüyle yapılan başka bir çalışmada, erkek kuş sadece yapay bir dişi kuşun kafası ve boynu görse dahi yapay bir kuş kafası ile çiftleşmeye çalışabiliyor. Burada algılarla ilgili bizim yaptığımız yanlı bir yorum söz konusu, oysa bu canlıların belli davranışlarda bulunmaları için karşılarına çıkan spesifik işaretler onlar için yeterli oluyor, karşılarındaki canlıları bir bütün olarak algılamıyor, işaretlere odaklanıyorlar.

Tabii bu açıklama yeterli olmayabilir çünkü bu noktada guguk kuşunun yumurta koyarak aldattığı canlıların nasıl hayatta kalmaya devam ettiği sorulabilir. Bu cevaplara ulaşmak için bu tür üzerinde bir inceleme yapmak gerekir, belki de guguk kuşu bütün kuşları aldatamıyor, belki de bu kuşların bazıları kendi yavrularına da aynı kalitede besin bulabiliyor, örneğin az önce vikipedide gördüğüm hipotezlerden biri "mafya hipotezi" idi ve guguk kuşlarının kendi yumurtalarına bakmayan kuşların yuvalarını dağıttığını, böylece o kuşlar üzerinde bir seçilim baskısı oluşturduğu üzerineydi. Sürecin nasıl evrimleştiğini ve bahsettiğim kısmı anlamak için bu türü incelemek gerekir çünkü bu davranışlar canlıların bulundukları çevre ile bire bir ilişkilidir. Örneğin benim küçük bir araştırmasını yaptığım orkide-arı ilişkisinde orkidelerin diğer çiçekler gibi arıları cezbedecek özler içermediğini ve arıları çekmek için bu yolu geliştirdiğini görmüştüm, üstelik bu orkide türünün soyu tehlikedeydi çünkü kendi soyunun devamlılığı tamamen bu arılara bağlıydı. Stratejiler içinde bulunulan durumlara yönelik en maliyetsiz ve en fazla, sağlıklı gen aktarımı gerçekleşecek şekilde çözüm geliştirmek üzere geliştirilir. Belli bir durumda geliştirilmiş bir sürü stratejiden bu bahsettiğim "en"lere sahip olanı hayatta kalan bireyler üzerinden aktarılarak evrim süreci devam ettirilir.

Tüm Reklamları Kapat

Umarım aydınlatıcı bir yazı olmuştur, iyi günler dilerim.

Not: Bahsettiğim deney ve bilgilere internette birçok kaynak üzerinden ulaşmak mümkündür.

545 görüntülenme
5
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Yusuf Furkan Tekin
Öğrenciyim

Peki neden böyle bir durum evrimleşmiş? Neden kendi yuvasını yapmıyor veya başka yumurtaları yuvadan aşağıya atıyor? Yuva yapma kabiliyetini seçilimle birlikte kaybetmiş olabilir mi? Veya neden böyle kötü davranış gösteren bir kuş var?

130 görüntülenme
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close