Nasıl oluyor da Y kromozomu Ademi ve Mitokondriyal Havva günümüzdeki tüm insanların ortak atası olabiliyor?

Y kromozomal Adem ve mitokondriyal Havva, modern insanlardaki Y kromozomu ve mitokondriyal DNA'nın en son ortak ataları olarak bilinirler. Bir soyun günümüze kadar devam edebilmesi, o soya ait bireylerin hayatta kalıp üremeye devam etmesine bağlıdır. Zaman içinde hastalıklar, doğal afetler, savaşlar ve diğer pek çok faktör, bazı soyların sona ermesine neden olurken, diğer soylar hayatta kalmayı başarır. Bu süreçte, bazı bireylerin genetik materyali sonraki nesillerde daha baskın hale gelir. Genetik sürüklenme adı verilen bir süreçte, popülasyon içindeki gen frekansları rastgele değişir. Bu durum, bazı soyların sona ermesine neden olabilir. Şişe boynu etkisi olarak bilinen başka bir süreçte ise, popülasyonun büyük bir kısmı yok olur ve sadece küçük bir kısmı hayatta kalır. Bu durumda, hayatta kalan bireylerin genetik materyali, sonraki nesillerde baskın hale gelir.

Y kromozomal Adem ve mitokondriyal Havva, modern insanların Y kromozomları ve mitokondriyal DNA'ları için en son ortak atalar olarak belirlenirler çünkü onların genetik materyali, günümüze kadar kesintisiz bir şekilde aktarılmıştır. Diğer birçok bireyin soyları ise zaman içinde çeşitli nedenlerle sonlanmıştır. Bu, genetik çeşitliliğin ve soy ağaçlarının karmaşıklığının bir sonucudur. Yani, bu iki birey, soyları günümüze kadar devam eden tek insanlar değildi, ancak onların genetik izleri günümüze ulaşmayı başardı.

Bilimde ilk insan diye bir kavram yoktur. İlk insan kavramı dini inançlarda mevcuttur. Dini olarak cevap vereyim. Adem ve Havva yaratıldıklarında doğan bütün çocuklar ikiz doğmuştur. Birbirinin ikizi ile evlenemiyorlardı. Onun yerine doğan başka kardeşleri ile evleniyorlardı ve çocuk yapıyorlardı. Dini inançların çoğuna göre bu durum geçerli. Bizden yani homo sapiens'den başka türlerin gelmemesinin bir çok belli başlı sebepleri var. Mesela Neanderthaller'den örnek vereyim. Mızrak gibi sadece yakıncıl silahlar yapabildikleri için soyları tükendiği düşünülüyor. Her türün soyu tükenmesinin bir sebebi var anlatmak istediğim. Bizim hayatta kalma sebebimizi Profesör Stringer şöyle açıklıyor,

"Daha iyi ilişkiler kuruyorduk, sosyal gruplarımız daha büyüktü ve bilgiyi daha iyi koruyorduk. Her şeyi o bilgi üzerine inşa ettik."

^[1]

İnsanların 200 bin yıl önce Doğu Afrika'da "insanlığın beşiği" olarak tanımlanan tek bir noktadan dünyaya yayıldığı fikri yeni bir araştırmaya göre artık geçerli değil.

Kuzey Afrika'da bulunan beş yeni Homo Sapiens (modern insan) fosili, ilk insanların tahmin edilenden 100 bin yıl önce ortaya çıktığını gösteriyor.

Yeni bulgulara göre insanların evrimi Afrika kıtasının çeşitli noktalarından eşzamanlı olarak gerçekleşti.

Bilim insanlarının bu son araştırması, Nature dergisinde yayınlandı.

Almanya'daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nden (MPI) Prof. Jean-Jacques Hublin, bu keşfin insanlığın ortaya çıkışına dair ders kitaplarının baştan yazılmasına yol açacağını söylüyor:

"İnsanların Afrika'da bir 'cennet bahçesinden' hızlıca yayıldığı düşüncesinin doğru olmadığını gördük. Bizim görüşümüz insanların Afrika kıtası çapında zamana yayılan bir evrim geçirdiği yönünde. Eğer bir cennet bahçesinden bahsedeceksek bu bütün Afrika olmalı."

Y kromozomu Adem ve mitokondriyal Havva'nın günümüzdeki tüm insanların ortak atası olarak kabul edilmesi, ilk bakışta kafa karıştırıcı olabilir. Bunu anlamak için, bu terimlerin ne anlama geldiğine ve ne tür varsayımlara dayandığına bakalım:

Y Kromozomu Adem:

Bilim insanları, günümüzdeki tüm erkeklerin Y kromozomlarının ortak bir atadan, "Y kromozomu Adem"den türediğini bulmuşlardır.

Bu, tüm erkeklerin Y kromozomlarının zamanla kopyalanarak ve nadiren mutasyona uğrayarak nesilden nesile aktarıldığı anlamına gelir.

Bu ortak ata, muhtemelen ilk modern insan erkeklerden biriydi, ancak kesinlikle tek erkek değildi.

Mitokondriyal Havva:

Mitokondriyal DNA, annelerden çocuklara aktarılan DNA'dır.

Bilim insanları, günümüzdeki tüm insanların mitokondriyal DNA'sının ortak bir atadan, "mitokondriyal Havva"dan türediğini bulmuşlardır.

Bu, tüm insanların mitokondriyal DNA'sının zamanla kopyalanarak ve nadiren mutasyona uğrayarak nesilden nesile aktarıldığı anlamına gelir.

Bu ortak ata, muhtemelen ilk modern insan kadınlardan biriydi, ancak kesinlikle tek kadın değildi.

Neden Sadece Onlar?

Y kromozomu Adem ve mitokondriyal Havva'nın günümüze kadar gelen tek atalar olduğu anlamına gelmez.

O dönemde yaşayan birçok insan soyundan gelenlere sahipti, ancak bunların hepsi günümüze kadar ulaşamadı.

Bunun birkaç sebebi olabilir:

Erken ölüm: Soylarının devam etmeden önce birçok insan genç yaşta hayatını kaybetmiş olabilir.

Kazalar: Doğal afetler veya diğer kazalar, bir soyu tamamen yok edebilir.

Savaşlar: Savaşlar, belirli bir grubun insanlarının soyunu yok edebilir.

Çocuk sahibi olamama: Bazı insanlar üreme yeteneğine sahip olmayabilir veya çocukları hayatta kalamayabilir.

Tesadüf: Genetik varyasyonlar ve rastgele olaylar, bazı soyların diğerlerinden daha fazla hayatta kalma şansına sahip olmasına neden olabilir.

Özetle:

Y kromozomu Adem ve mitokondriyal Havva, günümüzdeki tüm insanların ataları arasında en eski ortak atalardır.

Bu, onların o dönemde yaşayan tek insanlar olduğu anlamına gelmez, ancak soy hatları günümüze kadar ulaşan tek kişilerdir.

Diğer insanların soylarının yok olması, erken ölüm, kazalar, savaşlar, üreme problemleri ve tesadüf gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanmış olabilir.

Bu bulgular, insanlığın erken tarihi ve popülasyon genetiği hakkında bize değerli bilgiler sunmaktadır.

Not: Bu alandaki araştırmalar hala devam etmektedir ve yeni bulgular ortaya çıkabilir.