Şizoid Kişilik Bozukluğu, sosyal ilişkilere ilgi eksikliği, yalnız ve korunaklı yaşam tarzına eğilim, gizlilik, duygusal soğukluk, mesafe ve ilgisizlik ile karakterize bir kişilik bozukluğudur. Semptomlar tipik olarak geç çocukluk veya ergenlik döneminde başlar. Etkilenen bireyler başkalarıyla yakın ilişki kuramayabilir ve aynı zamanda zengin ve ayrıntılı ancak içsel bir fantezi dünyasına sahip olabilirler.

Psikolojide fantezi, insan beyninin özelliklerinden biri olan hayal gücü yetisiyle mümkün olan, net bir zihinsel görüntüyle ifade edilen geniş çaplı zihinsel deneyimlere verilen isimdir. Fanteziler, mutlak olarak imkansız olan senaryolarla ilişkilidir. Nancy McWilliams'ın 2011 yılında gözlediği üzere, şizoid bireylerin en heyecan verici yeteneği, yaratıcılıklarıdır ve bu yaratıcılık, genellikle kendini fanteziler şeklinde gösterir.

Amerikalı genetikçi Marie-Clarie King, meme kanserinin BRCA1 geninde meydana gelen mutasyonlardan kaynaklandığını göstermeyi başaran ilk bilim insanıdır. İnsan genetiği üzeirne çalışan King, özellikle de genetik heterojenlik ve karmaşık özellikler konusunda özelleşmiştir. Genetik ve çevresel faktörlerin meme ve yumurtalık kanserine, kalıtsal sağırlığa, şizofreniye, HIV bulaşına, sistemik lupus erithematosusa ve romatoid artrite etkisi üzerine çalışmalar yapmaktadır.

Kanser araştırmalarının yanı sıra King, insan ve şempanzelerin %98.77 oranında genetik benzerliğe sahip olduğunu ispatlayan ekibin bir parçasıdır ve aynı zamanda genomik dizileme teknolojilerini kullanarak insan hakları ihlallerini tespit etme konusunda çalışmalar yürütmüştür. 1984 yılında Arjantin'de ailelerinden kaçırılmış veya yasadışı yollarla evlat edinilmiş çocukları tespit etmek konusunda büyük başarılara imza atmıştır. Bu çalışmaları nedeniyle Lasker Ödülü ve Ulusal Bilim Madalyası gibi birçok saygın ödüle layık görülmüştür. Mary-Claire King, 2002 yılında Discover dergisi tarafından bilimdeki en önemli 50 kadın arasında gösterilmiştir. Bu yazıda, bu önemli bilim insanının biyografisi anlatılacaktır.

Uyarı: Bu haberi okumadan önce, lütfen buraya tıklayarak Kambriyen Patlaması ile ilgili yaygın soru işaretlerinin cevaplarını öğrenebilir ve halk arasında oldukça çarpık bir şekilde anlatılan konunun bilimsel yüzünü anlayabilirsiniz. Sonrasında bu haberimizde ele alacağımız makalenin, Kambriyen Patlaması ile ilgili geriye kalan nadir soru işaretlerinden birisini nasıl çözdüğünü daha iyi anlayabilirsiniz.

Modern hayvan türlerinin günümüzden yarım milyar yıl önce, evrimin "Büyük Patlaması" olarak bilinen Kambriyen Patlaması'nda son derece hızlı bir şekilde ortaya çıkması, Charles Darwin'den bu yana evrimsel biyologları şaşırtmaktaydı.

Dünya yörüngesinde yaklaşık 15.000 uydu bulunuyor. Uluslararası Uzay İstasyonu ve Hubble Teleskobu gibi birçoğu Dünya yüzeyinden yaklaşık 2.000 kilometre (1.200 mil) yükseklikteki alçak Dünya yörüngesinde (LEO) yer alıyor.

Ancak giderek daha fazla uydu LEO’ya fırlatıldıkça -SpaceX'in Starlink internet uydu takımı bile sonunda binlerce uyduyu daha oraya gönderecek- bölge biraz kalabalıklaşıyor. Bu nedenle kalabalığı hafifletmeye yardımcı olma potansiyeline sahip, Dünya’ya daha da yakın başka bir yörüngenin varlığı sevindirici. Buna VLEO veya çok alçak Dünya yörüngesi deniyor ve Dünya yüzeyinden sadece 100 ila 400 kilometre (60 ila 250 mil) yükseklikte bulunuyor.

Hayat Molekülleri, ya da diğer bir ismiyle organik moleküller en azından bizim bildiğimiz ve tanımladığımız anlamıyla canlılığın var olabilmesi ve varlığını sürdürebilmesi için gereken kimyasal moleküllerdir. Temel olarak nükleotitler, lipitler, proteinler ve karbonhidratlar "hayat molekülleri"dir. Bu moleküllerin hepsinin genel formları az çok benzer olsa da, işlevleri kimyasal ve fiziksel özelliklerinden dolayı birbirlerinden tamamen farklıdır.

Bu farklı özelliklerin toplamı, bugün bizlerin "canlı" olarak isimlendirdiği varlık formlarını meydana getirir. Daha doğrusu, canlılık için gereken aktivite ve organizasyon şartlarının istikrarlı bir şekilde sağlanabilmesi için bu kimyasallardan oluşan bir yapı ve bu yapının uzun süreli deneme-yanılma ve eleme-seçme mekanizmalarından geçmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, şimdilik bildiğimiz kadarıyla, bu moleküllerden oluşmayan bir varlığın canlılığın ilkelerini bir arada bulundurması pek mümkün değildir. Bunda, bu moleküllerin istikrarlı yapısının (tepkimeler, radyoaktivite, vb. kimyasal özellikler bakımından) çok büyük önemi olduğunu unutmamak gerekmektedir.

Balina ve yunusların ataları dört üyeli (tetrapod) ve karalarda yaşayan hayvanlardı. Bu hayvanlar, günümüzden 54 milyon yıl kadar önce su yaşantısına geri dönmeye başladılar ve buna bağlı olarak arka bacaklarını yitirmeye başladılar.^{[1][2][3][4][5][6][7]} Bu makalemizde, balina ve yunusların evrimini inceleyecek ve bugüne kadar en detaylı olarak çözmeyi başardığımız evrimsel patikalardan birini aydınlatacağız.

Balinalar ve yunuslar, denizlerde yaşayan memeli hayvanlardır. Yani onlar da bizler gibi yavrularını sütle beslerler, bizler gibi hava solurlar, bizler gibi iç kulak kemiklerine ve en azından yavruyken kıllara sahiptirler, ana rahminde yavruları plasenta sayesinde beslenir ve yavrular doğduktan sonra annelerinin memelerini emerler.^[8][9][10] Yani memeli bir hayvan olmak bakımından bizden tamamen farksızdırlar.

Bildiğiniz gibi 5 Kasım 2010 tarihinde kurulmuş bir ekip olarak, o günden bu yana sürekli Türkiye insanına, halkımıza, topluma, öğrencisine emeklisine, gencine yaşlısına Evrim Kuramı'nı ve daha genel olarak bilimsel bakış açısını ulaştırmaya çalışıyoruz. Bunun için Türkiye çapında konferanslara, kongrelere katılıp sunumlar yapıyoruz, Türkiye'nin dört bir yanına ulaşıp halka açık eğitimler veriyoruz, liselere ve üniversitelere gidiyoruz, halka açık bilim şenliklerine katılıyoruz ve bilimin gücünü tüm halkımıza ulaştırmaya, bilimin gücünden ufacık bir parça halkımıza tattırmaya çalışıyoruz. Fakat bize de ismini veren olgudan, "Evrim Ağacı"ndan bugüne kadar pek detaylı olarak bahsetmedik. Bu yazımızda sizlere çok önemli bir konu olan "Evrim Ağacı"ndan bahsedeceğiz. Adımızı neden Evrim Ağacı olarak seçtik, bu yazının sonunda anlayacağınızı umuyoruz. Ancak bizim için olan önemi bir yana, Evrim Ağaçları, ya da daha bilimsel adıyla Filogenetik Haritalar, bilim açısından da çok büyük öneme sahiptir. Şimdi bu konuya biraz değinelim:

Daha önce de açıkladığımız ve artık birçok insanın bildiği üzere, Dünya üzerinde yaşamış, yaşayan ve yaşayacak olan her tür birbirine evrim denen bir süreç ile, bu doğa yasası etkisi altında bağlıdır. Bu doğa yasası, her canlı üzerine, belli şekillerde ve mekanizmalarla etkir. Bu mekanizmaların ayrıntılarını başka yazılarımızda ele aldık.

Sarı humma sivrisineği (bilimsel adıyla Aedes aegypti) henüz tedavi edilemeyen birden fazla virüsü insanlar arasında yayar ve öncelikle permetrin adı verilen bir pestisit (böcek ilacı) kullanılarak kontrol edilir. Ancak birçok sivrisinek, pestisitlere karşı direnç geliştirecek şekilde evrimleşmektedir. Colorado Eyalet Üniversitesi'nden Karla Saavedra-Rodriguez ve meslektaşları tarafından PLOS Genetics dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, hastalık salgınlarını kontrol etme yeteneğimizi tehdit eden farklı permetrin direnç stratejileriyle bağlantılı mutasyonları tanımlıyor.^[1]

İlaçlanan sivrisinekler, vahşi doğada permetrin ile karşılaştıklarında şu 3 şeyden birini yaparlar: hemen ölebilirler, bayılabilirler ancak sonradan iyileşebilirler veya hiç etkilenmezler. Saavedra-Rodriguez ve meslektaşları, pestisitlere verilen bu üç tepkiye yol açan genetik varyasyonları araştırmaya karar verdiler. Ekip, Meksika'nın Tapachula bölgesindeki permetrine dirençli bir koloniden sivrisinekleri topladı, onları laboratuvarda pestisite maruz bıraktı ve ardından her grubun genomlarını diziledi.

“Kendi kendini iyileştiren biri olmak istedim.” diyor Chloe Angeline, “Kendini İyileştiren Ana" (Ing: "self-healing mama) adıyla bilinen Instagram hesabında. Antidepresanlar ve anksiyete ilaçları ona zombi gibi hissettiriyordu, bu yüzden o da kendini iyileştirmeye karar verdi. Ama tüm hikâye bu kadar değil. “Kendi kendini iyileştirme” ve “vücudun kendini iyileştirmesine yardım etmek” gibi ifadeler genellikle tıp dışında kanıtlanmamış ve çürütülmüş müdahaleler için para ödemek anlamına gelir.

Angeline, “Healy” olarak bilinen bir ürün ailesini satmaya adanmış çok seviyeli pazarlama makinesinin bir parçası. Bu cihazlar, bilezik ya da kulak memesi elektrotları aracılığıyla hafif bir elektrik akımı sağlayan avuç içi büyüklüğünde uzaktan kumandalara benziyorlar ve çok pahalılar. Bazılarının tek seferlik satın alımlar, diğerlerinin ise aylık abonelik gerektiren akıllı telefon uygulamalarıyla birlikte kullanılması gerekiyor. Ayrıca bir saat, kablosuz verici, beslenme uygulaması, dijital bulut servisi ve çeşitli aksesuarlar da var.