Pandemiyi önlemedeki en büyük umudumuz, COVID-19’a karşı başarılı bir aşı geliştirilmesi olarak görünüyor. Ancak başarılı bir aşının geliştirilmesi tek başına yeterli olmayacak. Bir aşının başarılı olup sürü bağışıklığının sağlanması için, toplumda yeterli sayıda insanın aşılanması gerekiyor. Bunun için aşı temini kadar, insanların aşı yaptırmaya karşı olan tutumları da önemli.

İnsanların neden bazı inanç ve fikirleri diğerlerinden daha çekici bulduğu, birçok evrimsel davranış bilimci gibi benim de hep ilgimi çekmiştir. Pandeminin başlangıcından beri birçok insanın yeni koronavirüsün kökeni hakkında farklı teorilere inandığını gözlemledim. Bu nedenle, Dokuz Eylül Üniversitesi'nden meslektaşım sosyal psikolog Mete Sefa Uysal ile birlikte, yeni koronavirüsün kökeni ve insanların potansiyel COVID-19 aşısı hakkındaki görüşleri üzerine bir araştırma yapmaya karar verdik. Türkiye'den 3936 katılımcıya ve Birleşik Krallık’tan 1088 katılımcıya potansiyel bir COVID-19 aşısına ilişkin aşı olma isteklerini ve virüsün kökenine yönelik inançlarını [doğal (örn. vahşi yaşamdan kaynaklanan) / yapay (örn. bir laboratuvarda üretilen) / emin değil)] sorduk.

Samanyolu Galaksisi, yaşanabilir en az 1 adet, potansiyel olarak milyonlarca gezegene ev sahipliği yapmaktadır. Bu gezegenlerin içinde Dünya kadar şanslı olanlar var ise, üzerlerinde yaşam da oluşmuş olabilir. Olası bir Dünya dışı yaşam ile ilgili en önemli sorulardan biri, bu yaşamın ilkel veya akıllı olup olmadığıdır. Olası bir akıllı yaşam ile ilgili en önemli soru ise bizden daha gelişmiş olup olmadığıdır.

Bugüne dek Dünya dışı akıllı yaşam üzerine yapılan tüm araştırmalar, Dünya dışı mühendislik harikalarının veya evrendeki doğal kaynaklardan gelemeyecek olan elektromanyetik radyasyonların meydana getireceği teknoimzaları aramak üzerineydi. Gelişmiş uygarlıkları enerji tüketimlerine göre sınıflandıran Kardashev Ölçeği'ne göre bu tip teknoimzalara sahip olabilecek olan uygarlıklar Tip-I üzerindeki seviyelerde bulunmalıdır. Diğer bir deyişle, Tip-1 seviyesine karşılık gelen enerji tüketim (güç) değeri olan $4\times 10^{19}$ erg/s ($4\times 10^{12}$ Watt) değerinden daha fazla bir güce sahip olmalıdırlar.

COVID-19 salgınının tüm Dünya'ya yayılmasıyla birlikte, hastalıkların farklı bulaşım yolları da tartışılmaya başlandı. Hatta bir süre boyunca genel halkın maske takıp takmaması gerektiğine yönelik tartışmalar da bu bulaşma mekanizmaları konusundaki anlaşmazlık ve belirsizliklerden kaynaklanmaktaydı.

Sosyal medyada "aerosol yoluyla bulaşma", "damlacık yoluyla bulaşma", "hava yoluyla bulaşma" gibi terimleri duymuş ve aralarındaki farkları anlayamamış olabilirsiniz. Bu yazımızda, bunlara yönelik detayları netleştirecek ve konunun neden karmaşık ama önemli olduğunu anlamanızı sağlamaya çalışacağız.

1973 yılında İsveç'te Jan-Erik Olsson isimli bir adam, Kreditbanken adlı bankaya silahlar ve patlayıcılarla girdi. Havaya ateş açtı, "Herkes yere yatsın, parti başlıyor!" diye bağırdı. Bu sırada müşteriler ve birçok banka görevlisi dışarı kaçtı. Soyguncu, dört banka görevlisini rehin aldı. Banka, polisler tarafından kuşatıldı.

Arabulucu, soyguncuyla iletişime geçtiğinde, soyguncunun talepleri yüklü miktarda para, biraz mühimmat, cezaevinden bir arkadaşının kendi yanına getirilmesi ve bankanın önünde hazır bir araba bulundurulmasıydı. Soyguncunun dediğine göre talepleri yerine getirilirse, bu arabaya arkadaşıyla birlikte binip, gidecekti.