Çamların neden hem "yeni yıl" hem "Noel ağacı" olarak kullanıldığını hiç düşündünüz mü? Veya Noel Bayramı ile yılbaşının neden bu kadar yakından ilişkilendirildiğini? Birçokları bunun "Hristiyanlara özenme" olduğunu iddia etse de, yeni yılın da, bir kutlama ağacı olarak çam ağaçlarının da tarihi, Hristiyanlık'ın icadından çok daha önceye uzanmaktadır. Dahası, yeni yıl kutlamalarının ve Noel Baba gibi figürlerin kökeni de Hristiyanlık'tan çok daha antiktir.

Bu yazımızda bu konuyu işleyip, her yıl tekrar eden bir döngüyü sonlandırmak istiyoruz. Çünkü bildiğiniz üzere Türkiye'de her sene birileri çıkıp "Noel Hristiyan bayramıdır, kutlanmamalıdır!" diyor, sonra hemen bir grup diğer insan türeyip, "Noel'i ve yılbaşını Türkler icat etmiştir, Hristiyanlar bizden çalmıştır." diyerek yerli ve millileştiriyor, herkes duymak istediğini duyduğu ve karşı tarafı "kitlediği" için mutlu oluyor ve zaten en başından kutlayacaksa kutluyor, kutlamayacaksa kutlamıyor; yani hiçbir şey değişmiyor. Ta ki ertesi sene aynı anlamsız döngü yaşanana kadar...

LSD literatürde LSD-25 olarak da anılan, halk arasında asit (İng: "acid") olarak bilinen kimyasal bir bileşiktir. Güçlü bir psikoaktif madde ve halüsinojen olan LSD'nin kimyasal yapısı C20H25N3'dür. Ergot mantarları tarafından üretilen liserjik asidin bir türevidir ve serotonin reseptörleri aracılığıyla etki gösterir. İlk olarak 1937 yılında Albert Hoffman tarafından sentezlenmiştir, LSD'nin psikoaktif özellikleri 1943 yılında yine Albert Hoffman tarafından keşfedilmiştir. LSD keşfedildiğinden beri hakkında binlerce rapor ve akademik makale yayımlanmıştır. Bu çalışmalarda LSD'nin psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılabileceği fikri ortaya atılmıştır.

Çavdar mahmuzu (Claviceps purpurea) adlı mantarın çavdar gibi tahıllarda oluşturduğu ve tahıl tanesinin yerini alan sert, koyu renkli bir yapıdır. Bu yapı, mantarın üreme evresinde oluşur ve içerdiği maddeler zehirli olabilirken tıbbi açıdan önemlidir. Bu mantar tarih boyunca ergotizm (çavdar mahmuzu zehirlenmesi) salgınlarına sebep olmuştur. Ergot salgınlarından biri, M.S. 944 yılında 40.000 kadar insanın ölümüne neden olmuştur. Ancak bahsedildiği gibi ergotun tıbbi açıdan faydaları da mevcuttur. Örneğin on altıncı yüzyılda ergotun rahim kasılmalarını tetiklediği kaydedilmiştir. Bu sayede ergot doğumlarda suni sancı gibi bir işlevle kullanılmıştır.

Son 20 yıldır, insan kaynaklı küresel ısınmaya rağmen, Kuzey Kutbu buzları daha yavaş bir hızda eriyor. Bu durum, sıcaklık rekorları bir bir kırılırken ve küresel ısınmanın hızlanıp hızlanmadığına dair tartışmalar yapılırken ilginç bir fenomeni gözler önüne seriyor.

İklim modellemesine dayanan veriler, bu bulgunun insan kaynaklı deniz buzu kaybını dengeleyen "doğal iklim çeşitliliğinin" bir sonucu olduğunu öne sürüyor.

Akut Promyelositik Lösemi (APL), akut myelositik löseminin (AML) bir alt tipidir. Promyelositler immatür, yani olgunlaşmamış lökositlerdir (beyaz kan hücreleri). Kan hücrelerimiz dolaşıma katılmadan önce kemik iliğinde yeterince "büyümeyi" beklerler. Premyelositleri, lökositlerin "bebeklik" dönemi gibi düşünebilirsiniz. Normalde bu "bebek" hücreler işlevsizdir ve dolaşıma salınmazlar. Ancak bazı mutasyonlar sonucu ortaya çıkan PML-RARA gen varyantı, kemik iliğinde lökosit üretiminin aşırılaşmasına ve dolayısıyla olgunlaşma süreci gelişmeden dolaşıma immatür hücrelerin salınmasına sebep olur. Bu şekilde kontrolünü kaybeden protein kodlayayıcı genlere onkogenler denir. Bununla birlikte kemik iliğinde üretilen eritrositler ve trombositler gibi diğer kan hücrelerinin de üretimi bozulur.

Kısaca özetleyecek olursak:

Harvard Üniversitesi epidemiyoloji profesörü Dr. Marc Lipsitch, The Atlantic ile yaptığı röportajında, eğer etkili bir şekilde önlem alınamazsa, 2021 yılının sonuna kadar yetişkinlerin %40-70 civarının SARS-CoV-2 tarafından enfekte edileceğini öngörüyor.

Hatta aşağıda detaylıca işleyeceğimiz sezonluk tepki gibi bazı "hafifletici" unsurları göz ardı edersek, bu ihtimal %80-90 civarında! Bu, Dünya'da yaklaşık 5.5 milyar yetişkin olduğunu göz önüne alırsak, en iyi ihtimalle 2 milyar, en kötü ihtimalle 5 milyar insanın COVID-19 hastalığına yakalanması anlamına geliyor. Kıyas olması bakımından, her yıl sezonluk gribe 1 milyar civarında insanın yakalandığı tahmin ediliyor.