Prometyum, "Pm" sembolü ile gösterilen ve atom numarası 61 olan kimyasal bir elementtir. Radyoaktif yapısı, fiziksel ve kimyasal özelliklerinden daha çok araştırılan bir konudur. Prometyum, 1.160°C (2.120°F) erime noktasına sahip ve ölçülebilen bir kaynama noktası olmayan gümüş beyazı bir metaldir. Yoğunluğu santimetre küp başına 7,2 gramdır. Prometyum, kimyasal açıdan diğer nadir toprak elementlerine benzer özelliklere sahiptir.

Prometyum, yer kabuğunda hiçbir zaman bulunamadı. Bununla birlikte, Andromeda galaksisindeki bazı yıldızların tayflarında da gözlemlenmiştir. Bir yıldızın tayfı, yıldızın yaydığı ışıktır. Doğal prometyum için iki olası kaynak vardır: doğal öropiyum-151'in (prometyum-147 üretir) ve uranyumun (çeşitli izotopların) nadir bozunmaları bu kaynakları oluşturur. Prometyum-145, en kararlı prometyum izotopu olsa da, sadece prometyum-147'nin kimyasal bileşikleri için kullanımlar mevcuttur. Prometyum-147 parlak boyalarda, atomik pillerde ve kalınlık ölçüm cihazlarında kullanılmaktadır. Doğal prometyum aşırı derecede azdır. Bu yüzden sadece Uranyum-235'i (zenginleştirilmiş uranyum) termal nötronlarla bombardıman ederek (fisyon ürünü olarak) prometyum-147 üretmek suretiyle sentezlenir.

Birçok mistik inancın aksine akupunkturun pratik doğası, taklit araştırmaları sayesinde yanlış bir uygulama olduğunun kolaylıkla ispatlanabilir olmasına izin verir. Bir taklit araştırmasında, gerçek "akupunkturcuların" yaptıklarını iddia ettikleri saf akupunktur ile akupunkturcuymuş gibi davranan araştırmacılar rastgele bir şekilde hastalarla eşleşirler ve vücutlarına akupunktur iğnelerini batırır gibi davranırlar. Akupunktur üzerine yapılan çalışmaların sayısı, diğer herhangi bir "alternatif tıp" alanında olduğundan kat kat fazladır ve bu araştırmaların binlercesinden elde edilen veriler, akupunkturun en kötü ihtimalle hiçbir işe yaramayan, en iyi ihtimalle ise plasebodan (sahte ilaçtan) daha fazla etkisi olmayan bir uygulama olduğunu net bir şekilde gösteriyor. Şaşırtıcı bir şekilde, akupunkturun sağlığa olan faydaları o kadar azdır ki, yapılan birçok araştırmada hiç tedavi edilmeyen hastalara nazaran bile etkisi, tespit edilemeyecek kadar azdır!

2013 yılında David Colquhoun, Anesthesia & Analgesia isimli dergide akupunktura karşı baş döndürücü ve yerle bir edici bir literatür taraması makalesi yayınlamıştır. Makalesinde şöyle diyor:

“Doğa bir savaş alanıdır.” sözünü, çayırlarda koşturan aslan ve geyiklerden çok, bağışıklık sisteminde yaşananlar olarak anlamak mümkündür. Moleküler düzeydeki evrimsel savaşın en serti patojenler (yani hastalık yapan organizmalar) ile konak canlıların bağışıklık sistemi arasında gerçekleşmektedir desek abartmış olmayız. Birlikte evrimin en güzel örneklerini görebileceğimiz bu çekişme, aslında temel olarak bir organizmanın “ben ve diğerleri” ayrımını yapabilmesine dayanmaktadır. Patojenler için evrimsel başarı ise bu ayrımdan kaçabilmelerine bağlıdır.

Modern tıbbın önlenebilir hastalıklara karşı bağışıklık sistemimiz kadar iyi bir iş çıkardığını reddedemeyiz. Tedavi ve aşı yöntemleri sayesinde (ve tabi ki gıda, temizlik gibi birçok faktörün de birleşimi ile) insan ömrü 1900’lerin başından bu yana iki katına çıkmıştır. Fakat elbette bu bağışıklık sistemlerini araştırmayı bir kenara bırakacağımız anlamına gelmiyor. Henüz çare bekleyen birçok hastalığın yanında aslında bu sistemler birazdan da anlatmaya çalışacağımız gibi hiç tahmin edemeyeceğimiz teknolojik yeniliklere yol açabilir ki zaten temel bilim çalışmalarının tamamı böyle değil midir?

Ülkemizdeki felsefeci ve epistemologların büyük bir kısmı epistemoloji tarihi ile ilgilenmeye eğilimli gibi duruyor. Bu durumun doğal bir sonucu olarak çağdaş epistemolojiye dair temel metinlerin büyük bir kısmı hala dilimize çevrilmemiş durumdadır. Bu nedenle çağdaş epistemolojiye dair Türkçe literatür taraması yaptığımızda birçok kavramın Türkçeleştirilmesinin hala bir hayli zor olduğunu fark edeceksinizdir. Lütfen bu çalışmamızı okurken bu hususu aklınızda bulundurunuz.

Bu yazı sürekli güncellenecek olup çağdaş epistemolojiye ilgi duyan okuyucular ve genç felsefecilere bir izlek sunmak amacıyla Öncül Analitik Felsefe Dergisi yazarlarından Taner Beyter, Zeynep Vuslat Yekdaneh ile Asım Dilmaçünal tarafından hazırlanmıştır. İçeriğimizde hem çağdaş epistemoloji ile temas etmek adına bazı temel kavramlar ile yaklaşımları tanıtmak hem de uygun Türkçe karşılıklarını tespit etmek istedik. Bazı kavramların ve kelimelerin Türkçe karşılığının hatalı olduğunu düşünüyorsanız lütfen bize ulaşarak görüş bildirin.

Herhangi bir zamanda Amerika Birleşik Devletleri nüfusunun yaklaşık %10'u majör depresif bozuklukla (MDD) mücadele ederken insanların %20'si yaşamları boyunca bu bozukluğun belirtilerini gösterebiliyor.^[1]

Ancak bu kadar yaygın olmasına rağmen MDD tedavisinde kullanılan yöntemler, toplumun azımsanamayacak bir kesiminde yetersiz kalmaktadır. Standart tedavi yöntemi olan antidepresanlar, MDD hastalarının %30’unda etkili olmamaktadır.