Uluslararası bir araştırma ekibi daha önceden bilinmeyen bir sinir hasarına dayalı bozukluğu ve ona neden olan tek bir mutasyonun Türkiye topraklarında 16 nesil kadar önce Osmanlı İmparatorluğu içerisinde doğan tek bir kişiden kaynaklandığını keşfettiler.

Bu nadir bozukluğun genetik sebebi sinirsel bozukluklara sahip binlerce Türk çocuğun kapsamlı bir araştırma analizi sırasında ortaya çıkarıldı. Yale Üniversitesi'nde genetik ve nörobiyoloji profesörü olan ve aynı zamanda Nixdorff-Alman Nöroşirürji Profesörü unvanı bulunan Murat Günel şöyle söylüyor:

Bilindiği üzere, her ne kadar Anaksimander gibi büyük Antik Yunan filozofları evrime dair öngörüler sunmuş olsa da, Plato ve ekolü bunu sonradan silip atmıştır. Anaksimander'in doğaya yönelik tespit ve öngörüleri öylesine güçlüdür ki, canlıların ilk olarak suda var olduğunu, sonradan karaya çıktıklarını bile ileri sürmüştür! Plato ve sonrasında öğrencisi Aristo ise bu "evrimsel" değişimi reddetmiştir. Değişen, farklılaşan, evrimleşen türler yerine, hiyerarşiye dayalı bir "Büyük Varlık Zinciri" geliştirmişlerdir.

Belki de Antik Yunan'da yeşeren evrim görüşünü görmezden gelinmeyecek olsaydı var oluşumuza yönelik geliştirdiğimiz bilimsel açıklamalar çok daha erken yükselişe geçecekti, kim bilir? Çünkü Plato'nun ekolünün felsefe ve erken bilim tarihinde yer etmesi, asırlar, hatta milenyumlar boyunca var oluşumuzu sorgulamamıza engel olmuştur.

“Öf, canım sıkıldı”.

Günlük hayatımızda sıklıkla karşılaştığımız bir ifade bu. Bu cümleyi sarf etmişsek demek istediğimiz şey, o anda çevremizdeki şeylerin bizi yeterince eğlendirmediği, zihnimizin veya bedenimizin daha fazla meşguliyete ihtiyaç duyduğudur. Öyle ya, kimse bir kuyrukta yarım saat beklemek istemez. Ya da randevulaştığınız birinin geciktiğini düşünün. Bunlar sıkıcı durumlar. Ancak bazı insanlar, bizim sıkıcı olarak gördüğümüz şartların çok daha şiddetlisini yaşadılar. 

Mutlaka fark etmişsinizdir: İnsanlar arasındaki bireysel farkların çok barizdir; fiziksel açıdan olsun, yüz görünümü olsun, hepsi farklıdır... Ama örneğin bin tane Ankara kedisine de baksanız, hepsi birbirine benzerdir. Şempanzeler ve diğer maymunlar da öyle. Sincaplar mesela... Peki ya yunuslar, balinalar? Hepsi birbirinin aynısı! Acaba var da biz mi göremiyoruz? Tıpkı kaplanların ya da çitaların üzerilerindeki çizgilerin parmak izi niteliği taşıması gibi? İnsanların hepsinin farklı olmasının kökeni nedir? Bu farklar, hayvanlarda var mı? Sanıyoruz insanların, tüm omurgalı hayvanlar içindeki en düşük çeşitliliğe sahip hayvan türü olduğu gerçeği, bu algınızı sorgulamanıza neden olacaktır.

Tabii bu argümanın bir diğer versiyonu da insan toplumlarının içinde görülür: "Çinlilerin hepsi birbirine benzer!", son derece yaygın bir argümandır. Benzer şekilde diğer Uzak Doğu ve Asya toplumlarından olan insanların da çok benzer olduğu iddia edilir. Halbuki her bir türün içerisinde, akıl almaz sayıda, hatta sonsuz sayıda farklılıklar bulunmaktadır ve çevre koşulları altında bu farklılıklar canlılara çeşitli üstünlükler ve zayıflıklar sağlamaktadırlar.

Türev ve integral, matematiğin en önemli konseptlerinden ikisidir. Günümüzde okullarda (liselerde) bu ikili çok yüzeysel bir şekilde ve çoğunlukla tamamen ezbere dayalı olarak anlatılmaktadır. Özellikle de bu kavramların ne anlama geldiği öğrenciye anlatılmadan, sadece nasıl çözüleceği üzerinden anlatım yapılmaktadır. Örneğin türev için "sayının üssünü katsayı olarak önüne al ve üssü 1 azalt" denmekte, integrali anlatmak içinse "üssü 1 arttırıp, aynı sayıyı payda olarak sayının altına yaz" gibi kalıp halinde ve algılamanın imkansız olduğu bir biçimde anlatılmaktadır.

İyi, bu işlemleri yapalım da... Neden? Ne işe yarıyor? Ya da öğrencilerin daha sık sorduğu şekliyle: Gerçek hayatta ne işimize yarayacak?