Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

1 Trilyon Tonluk Buzdağı Antarktika'dan Koptu!

5 dakika
2,769
1 Trilyon Tonluk Buzdağı Antarktika'dan Koptu! Business Insider
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Her ne kadar emin olamasak da su götürmez olan bir gerçek bilim insanları tarafından gözler önüne serildi: Devasa bir buz parçası Antarktika'dan koptu! Yaklaşık olarak 5800 km2 yüzey alanına sahip olan buzdağından, Larsen C Ice Shelf'de oluşan bir yarık sorumlu.

Araştırmacılar, Antarktika'daki buzda oluşan yarığı 2010 yılında fark ettiler. 2016 yılına kadar hızlı bir şekilde büyüyen yarık, tahminlere göre 10 ile 12 Temmuz 2017 tarihleri arasında parçalandı.

Antarktika'da bulunan Larsen C Ice Shelf üzerinde iklim değişikliğinin sonuçlarını araştıran bir proje olan MIDAS Projesi'nde görevli Swansea Üniversitesi'nden buzulbilimci Martin O'Leary, 12 Temmuz Çarşamba sabahı buzdağının kopması haberini Twitter üzerinden şu ifadelerle duyurdu:

Tüm Reklamları Kapat

Şok gelişme! Buzdağı, Larsen C'den bütünüyle koptu. Detayları yakında açıklayacağız.

NASA'nın Dünya gözlem uydularından olan MODIS, muazzam olayın fotoğrafını ilk çekenlerden oldu. Aşağıdaki fotoğrafla birlikte Swansea Üniversitesi'nden MODIS projesi üyesi Adrian Luckman'in yarattığı başka bir fotoğrafta da buzdağında bir bozulma olmadığı gözlenebiliyor.

Science Alert

Aşağıdaki fotoğraf ise MODIS tarafından 12 Temmuz günü çekilen Larsen C Ice Shelf ve kopan buzdağının termal bir görüntüsü. Önceden çekilmiş uydu fotoğraflarıyla karşılaştırılınca, bu buzdağının en büyük 3. buzdağı olduğu söylenebilir.

Luckman ve O'Leary'nın 12 Temmuz'da yaptıkları açıklamaya göre kopan buzdağı kaydedilenler arasındaki en büyüklerden biri ve adı muhtemelen A68 olacak. Luckman ve O'Leary bu konuda şunları söylüyor:

Bu buzdağının kopması, Larsen C'nin yüzey alanını %12'den fazla azalttı ve Antarktika kıtasının görüntüsünün tamamen değişmesine yol açtı.

Peki bu buzdağı ne kadar büyük ve nereye doğru gidiyor? Kopan buz parçasının yüzey alanı kabaca 5800 km2 olarak hesaplandı ve Avrupa'nın buz görüntüleme uydusu CryoSat tarafından yakın zamanda yapılan kesin ölçümler kullanılarak buzdağının hacmi de hesaplanabildi.

Tüm Reklamları Kapat

Buzdağının kopmasından günler önce Edinburgh Üniversitesi'nden buzulbilimci Noel Gourmelan ve iş arkadaşları, şimdi Güney Kutup Denizi'ne doğru sürüklenen buzdağının 190 metre kalınlığında olduğunu ve 1155 km3 donmuş su içerdiğini hesapladılar. Bu kadar su ile 460'tan fazla olimpik yüzme havuzunu doldurmak mümkün!

Gourmelen ve ESA, buzdağının 3 boyutlu bir animasyonunu 5 Temmuz'da hazırladılar. Buzdağı kopmadan birkaç gün önce bilim insanları; bu olayın yaşanacağından emin olmadıklarını, çünkü büyük kütleli buz parçalarının kopmasının çok nadir yaşandığını söylediler. Leeds Üniversitesi'nden buzulbilimci Anna Hogg ESA basın açıklaması sırasında şunları söyledi:

Kopan buzdağı, daha küçük parçalara da ayrılabilirdi. Tek parça olsa da olmasa da bu buzdağı okyanus akıntıları tarafından kuzeye, Falkland Adaları'na kadar bile sürüklenebilir.

Falklan Adaları, Larsen C buzuluna yaklaşık olarak 1610 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Aşağıdaki görsel, 1999 ile 2010 yılları arasında kopan buzdağlarının eriyene kadar izledikleri rotaları gösteriyor. Bizim devasa buz kütlemizin de aşağıdaki rotalardan birine benzer bir rota çizmesi muhtemel:

Science Alert

Antarktika'da bulunan Larsen C Ice Shelf, kıtada bulunan en büyük buzullardan biri. Öyle ki oluşumu binlerce yıl sürüyor. MIDAS Projesi ekibi tarafından Twitter üzerinden yapılan bir açıklamaya göre buzullardan kopan çoğu buzdağı, aslında yüzlerce yıl biriken karlardan oluşuyor. Fakat kar tabakasının altında daha eski bir iç tabaka bulunuyor.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Science Alert

MIDAS ekibi, uydulardan alınan görüntülerde kopan buzulun yön değiştirip kuzeye doğru ilerlediğini ve Güney Kutup Denizi'ne doğru hareket ettiğini açıkladı.

Aşağıdaki animasyon; yarığın zayıf buz kütlelerini ezerek nasıl bir anda büyüdüğünü ve daha kalın, güçlü kütlelerle karşılaştığında nasıl yavaşladığını gösteriyor. Okyanus sağ üst kısımda yeşil ile, Larsen C ise mavi çizgilerle gösteriliyor. Arka kısımda bulunan beyazlık ise buzulu temsil ediyor. Son kare ise yarığın, buzulun tepesinde nasıl birden fazla yöne doğru genişlediğini gösteriyor. Bu kare, böyle büyük bir kopmanın kaçınılmaz olduğunu bir kanıtı adeta.

Science Alert

ESA'nın Copernicus uydusu tarafından çekilen görüntülerde ise kırılma daha net bir şekilde görülüyor.

Science Alert

Peki bu olayın sorumlusu bizler miyiz? Buzdağı eridiği zaman su seviyelerini yükseltmeyecek, çünkü kopmadan önce de Larsen C'nin bir parçası olarak suda yüzüyordu. Fakat Luckman ve O'Leary tarafından yapılan açıklamaya göre kopan buzdağı Larsen C'nin daha az stabil olmasına yol açacak. Hatta küçük bir ihtimal de olsa kopan buzdağı, Larsen C ve hemen ardında bulunan eski buzulun çökmesine neden olabilir.

Bu kaos gerçekleşse bile, bir ilk olmayacak bizim için. Zira 2002 yılında, Larsen C'nin hemen yanında bulunan Larsen B çöküp Kutup Denizi'nde kaybolmuştu. Yine yukarıdaki animasyonda 31 Ocak'ta başlayıp Nisan'a kadar devam eden olayı görebilirsiniz. Eğer Larsen C de aynı kaderi paylaşırsa, bilim insanlarının tahminleri doğrultusunda deniz seviyesi yaklaşık olarak 4 cm yükselecek.

Fakat Antarktika'da bulunan bilim insanları böyle bir olayın gerçekleşme ihtimalinin çok düşük olduğunu, olsa bile buzdağından dolayı değil; tamamen doğal bir süreç olarak gerçekleşeceğini belirttiler. Buzulbilimci Helen Amanda Fricker, geçtiğimiz ay The Guardian'a yazdığı yazıda şunları söylüyor:

Tüm Reklamları Kapat

Bunun gibi büyük buzdağı kopmaları, sağlıklı bir buzulun yaşadığı normal bir süreç aslında. Bu süreçler on yıllar, yüzyıllar kadar uzun periyotlarda gerçekleştiği için uydu veya insan ömründen çok daha uzun sürüyorlar. Çok büyük bir kayıpmış gibi görünen bu olay aslında Antarktika için bir temizlik sayılır.

Ama Fricker, insanlığın sebep olduğu iklim değişikliği hakkında bu kadar umursamaz olmamamız gerektiği konusunda bizi uyarıyor. Fricker açıklamasını şu cümlelerle bitiriyor:

Antarktika'da bulunan buzullar gün geçtikçe erimeye ve incelmeye devam ediyor. Bu sebepten, buzullar Antarktika'nın önemli bölgelerinde yüksek ölçüde kütle kaybediyor. Bu kontrol edilemez kayıplar, ileride geri dönüşü olmayan sonuçlara sebep olabilir.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
8
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Feragatname: Evrim Ağacı, doğrudan üniversiteler, akademik dergiler veya resmi bilim kurumları tarafından yayınlanan bu basın açıklamalarını temel editöryal düzenlemeden geçirmektedir; ancak açıklamaların isabetliliğinden sorumlu değildir. Basın açıklaması konusundaki sorularınızı aşağıdaki medya irtibat kişisine yöneltebilirsiniz.

Medya İrtibat

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Bilim Budur! 3
  • Korkutucu! 3
  • Tebrikler! 1
  • Üzücü! 1
  • Muhteşem! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 06:52:43 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12937

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Canlı Cansız
Doğa Yasaları
Beslenme Davranışı
Aşı
Diş Hekimi
Savunma
Avrupa
Sendrom
Su Ayısı
Kimyasal Evrim
Değişim
Goril
Deprem
Hastalık Dağılımı
Yayılım
Akıl
Bebek
Nötron
Toprak
Sağlık Bakanlığı
Yıldızlar
Evrimsel Tarih
Kırmızı
Terapi
Canlı
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
R. Bilim, et al. 1 Trilyon Tonluk Buzdağı Antarktika'dan Koptu!. (1 Şubat 2021). Alındığı Tarih: 22 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/12937
Bilim, R., Kayalı, Ö. (2021, February 01). 1 Trilyon Tonluk Buzdağı Antarktika'dan Koptu!. Evrim Ağacı. Retrieved December 22, 2024. from https://evrimagaci.org/s/12937
R. Bilim, et al. “1 Trilyon Tonluk Buzdağı Antarktika'dan Koptu!.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, 01 Feb. 2021, https://evrimagaci.org/s/12937.
Bilim, Rasyonalist. Kayalı, Ögetay. “1 Trilyon Tonluk Buzdağı Antarktika'dan Koptu!.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, February 01, 2021. https://evrimagaci.org/s/12937.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close