İnsanın varoluşunda en temel haklarından birisi olarak eğitim hakkı gösterilmektedir. Birey için en temel haklardan olan eğitim, insan davranışlarında istendik değişim ve beceri gerçekleştirme sürecidir.

Eğitim üzerine yapılan çalışmalarda eğitimin çeşitli tanımları yapılmıştır: Tyler (1970), eğitimi bireyin davranış örüntülerini değiştirme olarak tanımlamıştır. Eğitim, "davranış değiştirme süreci" olarak görülmesi, eğitimin dinamikliğine ve sürekli bir değişim içinde olması gerektiğini ortaya koymaktadır.

985 senesinde Grönland'ın güney kesimlerinde başarılı yerleşimler kuran İskandinavların, bu toprakları 15. yüzyılın başlarında neden terk ettiği sorusu, Geç Ortaçağ tarihinin en büyük gizemlerinden birisidir. Uzun zamandan beri bu konuyla ilgili ortak görüş; Küçük Buz Devri'yle birlikte düşen hava sıcaklıklarının bu coğrafyada yaşayan insan topluluklarının yaşamını sürdüremez hale getirmesiydi.

Ancak Massachusetts Amherst Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, bu eski teoriyi adeta alt üst ediyor: İskandinavların Grönland'dan göç etmesinin nedeni sıcaklıkların düşmesi değil; kuraklıktı.

Üretken yapay zeka (İng: "generative AI") teknolojileri, şiir ve bilgisayar programları yazabiliyor ya da Hollywood filmlerinden fırlamış gibi görünen oyuncak ayı resimleri ve çizgi film karakterlerinin videolarını yaratabiliyor.

Şimdi ise yeni yapay zeka teknolojisi, DNA'nızı düzenleyebilecek mikroskobik biyolojik mekanizmalar için planlar üreterek bilim insanlarının hastalıklarla bugünkünden çok daha hassas ve hızlı bir şekilde mücadele edebilecekleri bir geleceğe işaret ediyor.

Evrimsel süreçleri anlamaya başlayan bir kişinin karşılaşacağı soru işaretlerinden en yaygın olanı, yapı ve organların birbirleriyle nasıl uyum içerisinde evrimleştiği sorusudur. Bu özünde çok basit bir cevabı barındıran bir sorudur; ancak evrimsel biyolojinin detayları tam olarak anlaşılamadıysa, kafa karıştırıcı olabilir.

Örneğin bir birey, gözün daha basit yapılardan kademeli evrimini gayet iyi anlayabilir; ancak göz evrimleşirken beynin de gözden gelen verileri değerlendirebilecek şekilde nasıl evrimleştiğine anlam veremeyebilir. Benzer şekilde, derimizdeki sinir uçlarının evrimine bağlı olarak dokunma duyumuzun oluşumunu anlayabilir; ancak bunun beyinde değerlendirilecek şekilde bir evrimsel değişimin nasıl olduğunu ilk etapta anlayamayabilir.

Türdiriltimi (İng: "De-extinction") veya "diriltme biyolojisi", soyu tükenmiş türlere genetik olarak benzeyen canlı organizmaların yaratılması yoluyla bu türlerin bir nevi "diriltilmesi" sürecini ifade eder. Daha ayrıntılı olarak türdiriltimi, yapay seçilim yoluyla geri ıslah (İng: "back-breeding"), klonlama ve genom düzenlemesi gibi yöntemler kullanılarak bir organizmanın nesli tükenmiş türe doğru değiştirilmesini ifade eder. Bu yazıda türdiriltiminin nasıl gerçekleştirildiğinden ziyade bu konuya yönelik etik tartışmalar ele alınmıştır.

Türdiriltiminin tarihçesi fazla eskiye uzanmamaktadır. Öyle ki tarihçesi 1920'li yıllarda Nazi Almanya'sında gerçekleştirilen çalışmalara dayanır.^[1] Dolayısıyla bu kavramın etik yönleri de yeni yeni tartışılmaktadır. Fakat yine de bilim insanları ve filozoflar, türdiriltiminin mümkün olup olmadığı konusunda yoğun tartışmalar yürütmüşlerdir ve yürütmeye devam etmektedirler. Bu tartışmaların temel odak noktası, bir türün canlandırılmasının veya yeniden yaratılmasının sadece zor veya olasılıksız olup olmadığı değil; daha çok bunun fiziksel veya kavramsal olarak imkânsız olup olmadığıdır.

Arkeoastronomi, antik çağlardaki insanların gökyüzündeki olayları anlamlandırarak,bu bilgileri günlğk yaşamlarına ve kültürel uygulamalarına işleme sürecini inceleyen bir multidisiplinler arası bir bilim dalıdır. Arkeoastronomi; astronomi ve arkeoloji dallarının birbiri üzerindeki ilişkisi üzerinedir.Arkeoastronomi terimi ise ilk kez 1973’te Elizabeth Chesley Baity (Euan MacKie’ninönerisiyle) tarafından kullanıldı. Elizabeth Chesley Baity 1973’te yayımlanan makalesinde şunları söyler:

Astronomi antik Zamanlarda Yaşayan İnsanların İnançlarında Nasıl Rol Oynamıştır?

İlk etapta bunu anlaması zor gelebilir; ancak biraz matematikle oynayacak olursak, bu baş döndürücü sonuca varıyoruz. Gelin biraz sayılarla oynayalım:

İlk olarak bir gerçekle başlayalım: 1 bardak su içerisindeki su moleküllerinin sayısı, Dünya'daki tüm suların sığacağı bardak sayısından binlerce kat fazladır. Nasıl mı? Kimya'daki Avogadro Sayısı'nı (N) hatırlarsınız belki... $6.022\times 10^{23}$. 1 mol kimyasal içerisindeki molekül sayısı... Örneğin 1 mol su içerisinde $6.022\times 10^{23}$ tane su molekülü bulunmaktadır.