Ünlü Fizikçi Richard Feynman'ın Sanatsal Yönüne Bakış: Ressam ve Şair

Richard Feynman (11 Mayıs 1918–15 Şubat 1988) deyince herkesin aklına 20. yüzyılın en iyi fizikçilerinden biri gelir. Nobel ödüllü Feynman’ın bilime olan katkıları çok fazla ve son derece değerlidir.

Feynman çok iyi bir fizikçi olduğu kadar çok iyi bir eğitmendir de. Feynman’ın prensiplerinden biri şudur: Eğer bir konuyu bir öğrencinin anlayabileceği kadar basit bir dille anlatamıyorsanız, o konuya tam olarak hakim değilsiniz demektir. Feynman ezberci yöntemlere karşıydı, basit ve berrak bir düşünme yöntemiyle öğretmeye çalışırdı. Dilinin ve derslerinin eğlenceli olması onu çok sevilen bir öğretmen yapmıştır. Feynman’ın öğrenme ve öğretme yöntemleri hala çok popülerdir. Richard Feynman’ın ilginç yönlerinden biri de müzik ve resim sanatıyla pratik olarak ilgilenmiş olmasıdır.

Feynman’ın çizimlerini hiç görme şansınız oldu mu? Feynman çizme yeteneğini ilerleyen yaşlarında keşfetmişti; 1962 yılında yani 44 yaşındayken çizmeye başladı. Feynman’ın çizimlerine baktığımızda özellikle portre ve nü figürleri çizmekten keyif aldığını görürsünüz. Feynman fizik konusundaki kadar olmasa da resim konusunda da yetenekli olduğunu kanıtlamıştır.  Eserlerini “Ofey” takma adı ile imzalamış ve eserlerini sergileme şansı olmuştur. Çalışmalarından bazılarını Brain Pickings sayfasından inceleyebilirsiniz. Feynman’ın kızı Michelle tarafından derlenen ve Feynman’ın eskiz ve resim çalışmalarının yer aldığı kitapta (The Art of Richard P. Feynman: Images by a Curious Character) Feynman’ın şu sözleri yer alır:

Kendime sakladığım bir sebepten dolayı çizmeyi öğrenmeyi çok istedim; dünyanın güzelliği hakkında hissettiğim bir duyguyu iletmek istedim. Tarif etmesi zor, çünkü bu bir duygu. İnsanın dinde hissettiği bir şeye benziyor; bunun evrendeki her şeyi kontrol eden bir tanrı ile ilgisi var. Her şeyin nasıl farklı olduğunu ve farklı davrandığını düşündüğünüzde hissettiğiniz genel bir görüş vardır, bunlar ''sahne arkası''nda aynı organizasyonun aynı fiziksel yasaları tarafından çalışır. Bu, doğanın matematiksel güzelliğinin ve nasıl çalıştığının takdir edilmesidir. Gördüğümüz doğa olaylarının, atomlar arasındaki içsel çalışmaların karmaşıklığından kaynaklandığının farkına varmadır; ne kadar etkileyici ve mükemmel olduğu duygusudur. Bu hayranlık duygusunu hisseden biri ile çizim vasıtasıyla iletişim kurabileceğimi hissettim. Bir an için evrenin ihtişamı hakkındaki bu duyguyu ona hatırlatabileceğimi hissettim.’

Open Culture

Richard Feynman'ın öğüt niteliğindeki sözlerinden biri ise şudur:

Bir aktiviteye aşık ol ve yap! Kimse hayatın anlamını çözemez ve bu önemli değildir. Dünya'yı keşfet. Neredeyse her şey, yeteri kadar detaylarına indiğinizde gerçekten ilginçtir. En çok yapmaktan hoşlandığın şeyler üzerinde istediğin kadar çok çalış. Ne olmak istediğini düşünme, ne yapmak istediğini düşün. Başka şeylerle de biraz ilgili ol ki, böylece toplum istediğin şeyi yapmana engel olmasın.

Open Culture

Richard Feynman'ın çocukluğunda başlayan merakı ve öğrenme isteği hayatı boyunca onu bırakmaz. Daha çocuk yaştayken bir şeyin sadece adını bilmekle o şeyi bilmek arasındaki ayrımı öğrenmiştir. Feynman doğaya olan hayranlığını her fırsatta dile getirir; ona göre bir var oluşu ya da olayı ayrıntıları ile biliyor olmak, o oluşu ya da olayı daha güzel kılar. Feynman, BBC’nin Imagine programındaki söyleşisi sırasında bir sanatçı dostunun bilim insanları için bir çiçeği analiz etmeye başladıklarında çiçeğin güzelliğinin bozulduğunu söylemesini şöyle eleştirir:

Bir çiçeğin güzelliğini takdir edebilirim. Aynı zamanda bir çiçekte onun gördüğünden çok daha fazlasını görebilirim. Çiçeğin hücrelerini, içindeki karmaşık tepkimeleri düşünebilirim; bunlar da güzelliklerdir. Demek istediğim güzellik sadece gözün gördüğü boyutta takdir edilen bir şey değildir; daha küçük boyutlarda, çiçeğin iç yapısında ve o yapıların işleyişinde de güzellik mevcuttur. Çiçekteki renklerin böcekleri çekebilmek için evrimleşmesi ilginçtir; bu böceklerin renkleri görebildiği anlamına gelir. Bu başka bir soruyu ortaya çıkarır: Çiçekler de görülen bu estetik olgu daha basit yapılarda da mevcut mudur? Neden bu estetik? Bunun gibi ilginç sorularla bilimsel anlayış çiçeğin güzelliğine ve gizemine sadece katkıda bulunur.

Feynman hayatını eğlenceli hale getirmeye çalışan bir bilim insanıydı. Resim dışında keyifle yaptığı aktivitelerden biri de bongo çalmaktı. CalTech’teki bazı müzikallerde bongo çalarak yer almıştı ve hatta bir samba okulunun üyesi bile olmuştu. Feynman müzikle uğraşan tek fizikçi değildir tabii ki, bilim insanları genel olarak herhangi bir müzik aleti çalmaya meyillidir. Örneğin;  Albert Einstein viyola çalmaya bayılırdı, Johannes Kepler kilise orgu çalardı ve  Thomas Edison da piyano... YouTube kanalındaki bu videoda Richard Feynman’ın bongo çalmaktan ne kadar keyif aldığını göreceksiniz.

Feynman’ın da dediği gibi herhangi bir aktiviteye aşık olup uygulamaya geçmek gerekiyor galiba...

codepen

Feynman'ın Şair Tarafı

Fizikçi Richard Feynman, 1988 yılının Ocak ayında, ölümünden 1 ay önce verdiği "Bilimin Değeri" başlıklı derste bir şiir okumuştur. Kendisinin yazdığı şiirin tümü şu şekilde çevrilebilir:

Gürleyen dalgalar var

moleküllerden oluşan dağlar,

hepsi aptal bir şekilde kendi işine bakıyor

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

birbirinden ayrı trilyonlarcası

birlik içinde beyaz köpükler oluşturuyorlar

 

Çağlar, çağlar önce

herhangi bir gözün görebileceğinden çok önce

yıllar boyunca

Tüm Reklamları Kapat

tıpkı bugünkü gibi kıyıları dövdüler.

Ama kim için, ne için?

Ölü bir gezegen üzerinde

Tüm Reklamları Kapat

eğlendirecek tek bir canlı yokken...

 

Asla dinlenmediler

Güneş tarafından üretilen

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı

PALMETRE AYT SAYISAL TÜM DERSLER AYLIK ÇALIŞMA FASİKÜLLERİ

Devamını Göster

₺470.00

Satın Al Tüm Ürünler

ve uzaya savrulan

fevkalade enerji onlara işkence etti.

Bir pire, denizleri kükretiyor.

 

Denizin derinlerinde

tüm moleküller

ta ki karmaşık yeni moleküller oluşana kadar

birbirlerini tekrar eden desenler üretiyorlar.

Kendileri gibi başkalarını yapıyorlar

ve yeni bir dans başlıyor.

Tüm Reklamları Kapat

 

Boyut ve karmaşıklık arttıkça

yaşayan canlılar

atom kütleleri

Tüm Reklamları Kapat

DNA, protein

daha da karmaşık bir desen oluşturuyorlar.

 

Beşikten çıkıp,

Tüm Reklamları Kapat

kuru karaya ayak basıp

işte burada

duruyor:

bilince sahip atomlar;

Tüm Reklamları Kapat

meraka sahip madde.

 

Denizde duruyor

düşünmek üzerine düşünüyor: Ben,

Tüm Reklamları Kapat

atomlardan oluşan bir evrenim,

evren içerisinde bir atomum.