Ichthyosaurslar antik memeliler midir?

Bilinen İlk Dev, İspermeçet Balinası Büyüklüğündeydi.

Yeni keşfedilen dev bir ichthyosaur türünün iki metrelik kafatası, deniz sürüngenlerinin okyanusların canavarlarına dönüşme hızını gösteriyor.Bulgular, modern deniz memelilerinin (balinalar ve yunuslar) Dünya’da yaşayan en büyük hayvanlar olma yolculuğunu daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.

Dinozorlar karaya hükmederken, ichthyosaurlar ve diğer su sürüngenleri (dinozor değiller) dalgaları yöneterek benzer şekilde devasa boyutlara ve tür çeşitliliğine ulaştılar. Ichthyosaurlar, balık ve balinalarınkine benzer yüzgeçler ve hidrodinamik vücut biçimleri evrimleştirdiler ve neredeyse tüm Dinozorlar Çağı boyunca antik okyanuslarda yüzdüler.^[1]

İhtiyozorlar (Ichthyosauria: "balık kertenkeleler" olarak çevrilebilir), Triyas'ın başlarında (~250 milyon yıl önce) ortaya çıkmış ve Erken Kretase'ye (~90 myö) dek varlığını sürdürmüş bir Mezozoyik deniz sürüngeni gurubudur.^[1] Balinalarla (Cetacea) benzer çevre koşullarında yaşamaları, benzer özelliklerin evrimleşmesinde etkili olmuştur. Balinalarla olan yapısal benzerliklerinin yanında sıcakkanlı olmaları ve doğum yapmaları da ilgi çekicidir.^[2] Buna karşın balinalarla bir kertenkele kadar uzak akrabadırlar.

Sınıflandırma ve evrim

Öncelikle memeliler ve sürüngenlerin akrabalık ilişkisine değinmenin uygun olduğunu düşünüyorum. Et yüzgeçli balıklar karaya çıktıktan sonra iki temel evrimsel yoldan ilerlediler: kimileri solungaçlar gibi sucul özelliklerini korurken (iki yaşamlılar, amfibiler), diğerleri (amniyotlar) karaya daha iyi uyum sağladı, pullar ve kabuklu yumurtalar gibi yeni özellikler kazandılar. Bu karasal hayvanlar daha sonra (~310 myö) sinapsitler (yaşayan tek üyeleri memeliler) ve sauropsitler (Reptilia ya da sürüngenler) diye iki gruba ayrıldı.

Yaşayan tüm sürüngenler, Diapsida (diyapsit) kladının üyeleridir. Mevcut diyapsitleri temel olarak üçe ayırabiliriz: kuşları ve timsahları içeren arkozorlar (Archosauria), kertenkele, yılanlar ve tuatarayı içeren lepidozorlar (Lepidosauria) ve kaplumbağaları içeren Testudines. Çalışmaların büyük çoğunluğu ihtiyozorların diyapsit olduğunu destekler.^[3] Ancak ihtiyozorların az önce anılan gruplardan hangisine daha yakın olduğu şimdilik belirsiz. Bu konuda daha fazla bilgi edinmek için Wikipedia'daki bu ve şu sayfalara göz atabilirsiniz.