Bu tür bilgiler genelde "romantik" duyguları veya "hayret" duygusunu tetiklemek için yazılan şeyler; ancak bu defa doğru. Hatta az bile söylenmiş. Çok ama çok daha az... Adım adım bakalım:
- Sadece bizim Samanyolu Galaksi'mizde 200-400 milyar adet yıldız bulunuyor.
- Gözlenebilir Evren'de (Evren'de değil!), bizim galaksimiz gibi "büyük" galaksilerden 225 milyar adet galaksi bulunduğu düşünülüyor; ancak bu sayı, cüce galaksileri ve sönük galaksileri de hesaba katarsanız 7 trilyona kadar çıkıyor. Biz 225 milyarı temel alalım.
- Düz hesap ile, sadece Gözlenebilir Evren içinde 67.500.000.000.000.000.000.000, yani 67.5 sekstilyon adet yıldız bulunuyor.
- Dünya'da şu anda 8 milyar insan yaşıyor ama bugüne kadar 108 milyar kadar Homo sapiens yaşadığı düşünülüyor.
- Dolayısıyla, bugüne kadar var olmuş her bir insan bireyinin Evren'de 625.000.000.000 adet, yani 625 milyar tane yıldızı bulunuyor.
Romantik, değil mi? :)
Bazen bunu "gökyüzünde görünen yıldızlar" ile değiştirildiğini görüyoruz; o zaman bu hatalı oluyor. Şehir ışıklarının olmadığı, karanlık bir yerde gökyüzünde en fazla 2.000 adet yıldız görebilirsiniz. Bu, bırakın bugüne kadar yaşamış insanların sayısından, şu anda Türkiye'de yaşayan insan sayısından bile çok ama çok azdır.
Bizimle Doğan ama Ölmeyen Yıldızlar
Tabii ki işin "bizimle doğup bizimle ölme" gibi kısımları abartılı ilişkilendirmeye dayanıyor. Sonuçta bizim doğum ölümümüz ile yıldız doğum ölümü arasında hiçbir nedensellik yok. Ama o kısım bile, sayısal olarak doğru olabilir.
Çünkü 1 yılda Gözlenebilir Evren'de 150 milyar kadar yeni yıldız doğduğu hesaplanıyor. Bu, saniyede 4756 yıldız doğumu demek. Birleşmiş Milletler'e göre her gün 385.000 bebek doğuyor, yani her saniye 4-5 bebek doğuyor. Dolayısıyla her doğan bebeğe 950 kadar yeni doğan yıldız düşüyor.
Ölüm için durum farklı. Yıldızlar, doğdukları kadar kolay ölmüyorlar. Süpernova tarzı patlamalar sonucu ölen yıldızları her 50-100 yılda 1 defa gözlüyoruz, tabii bundan çok daha sık ölüyor olabilirler. Süpernova olmadan ölen daha küçük kütleli yıldızlar ise yılda 1 adet civarında beyaz cüceye dönüşüm geçiriyorlar. Yani yıldız ölümü çok daha nadir. Öte yandan, yıldan yıla değişse de, 2015 yılında 55 milyon insan öldü. Yani insanların ölümü, yıldız ölümünden çok daha hızlı yaşanıyor. Ki bu mantıklı. Tüm insanlar gelip gittikten sonra bile yıldızlar gelmeye ve çok uzun süreler boyunca gitmemeye devam edecekler. Çünkü Evren, insanlardan bağımsız bir yapı.
Kaynaklar
- Ç. E. Bakırcı. Samanyolu Galaksisi Nedir? Galaksimiz Hakkında Ne Kadar Bilgiye Sahibiz?. (30 Eylül 2019). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2021. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
- Ç. M. Bakırcı. Evren Nedir? Evren Ne Kadar Büyük? Gözlenebilir Ve Gözlenemeyen Evren'in Toplam Büyüklüğü Ne Kadar?. (29 Mayıs 2017). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2021. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
- E. Kılıç. Evren'de Kaç Tane Galaksi Var?. (9 Mart 2014). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2021. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
- Cool Cosmos. How Many Stars Can You See At Night?. (28 Mayıs 2021). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2021. Alındığı Yer: Cool Cosmos | Arşiv Bağlantısı
- University of Calgary. How Often Are Stars Born?. (5 Haziran 2021). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2021. Alındığı Yer: University of Calgary | Arşiv Bağlantısı
- The World Counts. How Many Babies Are Born A Day?. (5 Haziran 2021). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2021. Alındığı Yer: The World Counts | Arşiv Bağlantısı
- H. Ritchie. How Many People Die And How Many Are Born Each Year?. (11 Eylül 2019). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2021. Alındığı Yer: Our World in Data | Arşiv Bağlantısı
- A. Saintonge. How Many Stars Are Born And Die Each Day?. (27 Haziran 2015). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2021. Alındığı Yer: Ask an Astronomer | Arşiv Bağlantısı
