Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Sinapslardaki Fonksiyon Bozukluğu, Şizofreninin ve Şizofrenik Halüsinasyonların Anahtarı Olabilir!

4 dakika
2,011
Sinapslardaki Fonksiyon Bozukluğu, Şizofreninin ve Şizofrenik Halüsinasyonların Anahtarı Olabilir! Neuroscience News
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Şizofreni, bozulmuş düşünce ve ruh haline, sanrılara ve halüsinasyonlara yol açabilen kişiye en çok zararı veren, onu elden ayaktan düşüren, en gizemli akıl hastalıklarından biridir. Araştırmacılar uzun zaman boyunca, şizofreninin semptomlarının temel olarak bozulmuş sinaptik fonksiyonlardan ya da nöronların birbirleriyle iletişiminde meydana gelen ve belki de uyarıcı ve baskılayıcı transmisyonlar arasındaki denge bozukluğuna sebebiyet verebilecek anormalliklerden kaynaklandığını düşündüler. Ancak işler artık değişiyor.

Biological Psychiatry dergisinde yer alan yeni bir çalışma, şizofreninin kendisinin uyarım azalmasıyla ilişkilendirildiğini ancak halüsinasyonlar ve hastalığın diğer semptomlarının inhibisyon kaybından kaynaklandığını gösteriyor.[1]

University College London’dan Dr. Rick Adams önderliğindeki araştırmacılar, beyin dalgalarını ölçen noninvazif (müdahalesiz) bir teknik olan elektroensefalografiyi (EEG) kullandılar. EGG, beyin dalgalarındaki veya beyin aktivitesindeki anormallikleri göstermeye yarayan bir testtir. Prosedür sırasında, küçük metal diskler taşıyan elektrotlar kafatasına yapıştırılır ve bu diskler nöronların aktivitesi sonucu oluşan değişimleri tespit eder.

Tüm Reklamları Kapat

EGG ile beyinde meydana gelen anormal aktiviteler gözlemlenebilir.
EGG ile beyinde meydana gelen anormal aktiviteler gözlemlenebilir.
John Hpkins Medicine

Bu yöntem kullanılarak çalışmada, 108 tanı konmuş şizofreni hastasından, 57 hasta yakınından ve 107 kişilik kontrol grubundan çeşitli veriler toplandı. Tüm katılımcılar 3 EGG paradigmasına göre test edildi. Bu paradigmalar; dinlenme hali, uyumsuzluk olumsuzluğu ve 40-Hz işitsel sabit-durum yanıtı şeklindeydi. Uyuşmazlık olumsuzluğu (MMN-Mismatch Negativity), otomatik bağlama bağımlı bilgi-işleme ve işitsel duyumsal hafızaya kanıt sağlayan işitsel olaylarla alakalı bir potansiyeldir. İşitsel sabit-durum yanıtı (İng: "Auditory Steady-State Response" veya kısaca "ASSR") ise bireylerde duyma hassasiyetlerini ölçmede kullanılabilen işitmeyle uyarılan bir potansiyeldir. Bu potansiyel ile duyma kaybı yaşayan insanların hangi seviyelerde bu durumları deneyimledikleri gösterilebilir.

Katılımcılar aynı zamanda fMRI ile de görüntülendi. fMRI, beyin metabolizmasında zamanla meydana gelen bölgesel değişikleri ortaya koymak amacıyla kullanılan görüntüleme metoduna verilen addır. 1990’dan itibaren sıkça kullanılmaktadır.

Şizofreni hastalığı bulunan insanların EEG’lerinde artmış teta dalgalarını içeren ayırt edici, belirteç niteliğinde işaretler gözler önüne serildi. Aynı zamanda, kontrol grubundakilere göre şizofreni hastalarında uyuşmazlık olumsuzluğu paradigmasında ve 40- Hz gücünde bir azalma olduğu kaydedildi. Dr. Adams, konunun karmaşıklığını şöyle anlatıyor:

Şizofrenideki beyin devinim değişimlerinin doğası belirsiz. Çok fazla uyarım mı ya da yeteri kadar değil mi veya çok fazla inhibisyon mu yeteri kadar değil mi, ya da bir kombinasyonu mu?

Bazı cevaplar bulabilmek için, Dr. Adams ve meslektaşları, EGG verilerinin bilgisayımsal bir modelini kullandılar. Bu model, şizofreni teşhisi konmuş bireylerin piramidal hücrelerinde sinaptik kazanım azalışı ile sonuçlanan EGG farklılıklarının varlığını gösterdi. Piramidal hücreler, kortekste en çok bulunan nöron tipidir. Bu kadar sık bulunmaları, çevreden gelen sinyallerin işlenmesinde ve motor kontrolünde gerekli olduklarını düşündürmektedir. Piramidal nöronlar hacim olarak büyük, uyarıcı nöronlardır.

Tüm Reklamları Kapat

Priamidal nöronlar
Priamidal nöronlar
The Journal of Neuroscience

Nöronlar normal işleme aralıklarının dışına itildiklerinde, tüm sinapsların kazanımlarını eşit bir şekilde değiştiren bir adaptasyon meydana gelir. Homeostazinin sağlanması için normal forma geri dönülmesi gerekir.

Şizofreni hastalarında görünen bu EGG farklılıklar, uyarıcı nöronlarının başka bir nöronu stimüle etme yeteneklerinde azalma olduğu anlamına gelmektedir. Çeşitli nörotransmitterler (glutamik asit gibi) uyarıcı etki yapıp aksiyon potansiyelini oluşturarak bir nöronun başka bir nöronu ateşlemesini sağlayan kimyasallardır. Bazı nörotransmitterler ise (GABA gibi) nöronlar üzerinde inhibe edici etkiye sahiptir ve nöronun ateşlenmesini azaltacak şekilde çalışırlar.

Makaleye göre, işitsel halüsinasyonların aralarında bulunduğu şizofreni semptomları, beynin özellikle işitmeyle alakalı olan bölümlerindeki nöral inhibisyon kaybıyla ilişkilendirilmiştir. Dr. Adams şöyle anlatıyor:

Bu, uyarım kaybının ilk önce geldiği ve beynin inhibisyonu azaltarak bunu telafi etmeye çalıştığı ancak bu durumun halüsinasyonlara neden olduğu anlamına gelebilir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Radyoda birini dinlemeye çalıştığınızı ama sinyalin çok güçsüz olduğunu hayal edin; eğer volümü arttırırsanız, konuşmanın sesi daha yüksek gelir ancak bununla birlikte arka taraftaki sesler ve statik sesi de daha yüksek gelecektir. Ve siz arkadan gelen bu sesleri, gerçek konuşmayla karıştırabilirsiniz. Şizofrenide, beyin devinimlerinde, bu analojiye benzeyen bir durum yaşanıyor olabilir.

Biological Psychiatry dergisinin editörü Dr. John Krystal bu makaleyle ilgili olarak şöyle diyor:

Şizofrenideki sinaptik işlevsizliğin temel özelliklerinin belirlenmesi, hastalık için hem farmakolojik hem de nörostimülasyon tedavilerine yol göstermeye yardım edebilir.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
23
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 11
  • İnanılmaz 5
  • Bilim Budur! 3
  • Umut Verici! 3
  • Muhteşem! 2
  • Tebrikler! 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Güldürdü 1
  • Üzücü! 1
  • Korkutucu! 1
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Neuroscience News | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 13/12/2024 23:45:39 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11058

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Dalga Boyu
Grup
Tutarlılık
İngiltere
Eşcinsellik
Embriyoloji
Biyolojik Antropoloji
Dağılım
Akademi
Hidrotermal Baca
Maske
Makina
Uzay Görevleri
Işık Hızı
Epistemoloji
Viroloji
Elektromanyetik
Önlem
Koronavirüs
Cinsellik
Teşhis
Kemik
Lipit
Alkol
Darwin
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
R. Bugno, et al. Sinapslardaki Fonksiyon Bozukluğu, Şizofreninin ve Şizofrenik Halüsinasyonların Anahtarı Olabilir!. (14 Ekim 2021). Alındığı Tarih: 13 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/11058
Bugno, R., Kızılçullu, S., Bakırcı, Ç. M. (2021, October 14). Sinapslardaki Fonksiyon Bozukluğu, Şizofreninin ve Şizofrenik Halüsinasyonların Anahtarı Olabilir!. Evrim Ağacı. Retrieved December 13, 2024. from https://evrimagaci.org/s/11058
R. Bugno, et al. “Sinapslardaki Fonksiyon Bozukluğu, Şizofreninin ve Şizofrenik Halüsinasyonların Anahtarı Olabilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 14 Oct. 2021, https://evrimagaci.org/s/11058.
Bugno, Rhiannon. Kızılçullu, Sayra. Bakırcı, Çağrı Mert. “Sinapslardaki Fonksiyon Bozukluğu, Şizofreninin ve Şizofrenik Halüsinasyonların Anahtarı Olabilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, October 14, 2021. https://evrimagaci.org/s/11058.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close