Sinapslardaki Fonksiyon Bozukluğu, Şizofreninin ve Şizofrenik Halüsinasyonların Anahtarı Olabilir!
Neuroscience News
Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Şizofreni, bozulmuş düşünce ve ruh haline, sanrılara ve halüsinasyonlara yol açabilen kişiye en çok zararı veren, onu elden ayaktan düşüren, en gizemli akıl hastalıklarından biridir. Araştırmacılar uzun zaman boyunca, şizofreninin semptomlarının temel olarak bozulmuş sinaptik fonksiyonlardan ya da nöronların birbirleriyle iletişiminde meydana gelen ve belki de uyarıcı ve baskılayıcı transmisyonlar arasındaki denge bozukluğuna sebebiyet verebilecek anormalliklerden kaynaklandığını düşündüler. Ancak işler artık değişiyor.
Biological Psychiatry dergisinde yer alan yeni bir çalışma, şizofreninin kendisinin uyarım azalmasıyla ilişkilendirildiğini ancak halüsinasyonlar ve hastalığın diğer semptomlarının inhibisyon kaybından kaynaklandığını gösteriyor.[1]
University College London’dan Dr. Rick Adams önderliğindeki araştırmacılar, beyin dalgalarını ölçen noninvazif (müdahalesiz) bir teknik olan elektroensefalografiyi (EEG) kullandılar. EGG, beyin dalgalarındaki veya beyin aktivitesindeki anormallikleri göstermeye yarayan bir testtir. Prosedür sırasında, küçük metal diskler taşıyan elektrotlar kafatasına yapıştırılır ve bu diskler nöronların aktivitesi sonucu oluşan değişimleri tespit eder.
Bu yöntem kullanılarak çalışmada, 108 tanı konmuş şizofreni hastasından, 57 hasta yakınından ve 107 kişilik kontrol grubundan çeşitli veriler toplandı. Tüm katılımcılar 3 EGG paradigmasına göre test edildi. Bu paradigmalar; dinlenme hali, uyumsuzluk olumsuzluğu ve 40-Hz işitsel sabit-durum yanıtı şeklindeydi. Uyuşmazlık olumsuzluğu (MMN-Mismatch Negativity), otomatik bağlama bağımlı bilgi-işleme ve işitsel duyumsal hafızaya kanıt sağlayan işitsel olaylarla alakalı bir potansiyeldir. İşitsel sabit-durum yanıtı (İng: "Auditory Steady-State Response" veya kısaca "ASSR") ise bireylerde duyma hassasiyetlerini ölçmede kullanılabilen işitmeyle uyarılan bir potansiyeldir. Bu potansiyel ile duyma kaybı yaşayan insanların hangi seviyelerde bu durumları deneyimledikleri gösterilebilir.
Katılımcılar aynı zamanda fMRI ile de görüntülendi. fMRI, beyin metabolizmasında zamanla meydana gelen bölgesel değişikleri ortaya koymak amacıyla kullanılan görüntüleme metoduna verilen addır. 1990’dan itibaren sıkça kullanılmaktadır.
Şizofreni hastalığı bulunan insanların EEG’lerinde artmış teta dalgalarını içeren ayırt edici, belirteç niteliğinde işaretler gözler önüne serildi. Aynı zamanda, kontrol grubundakilere göre şizofreni hastalarında uyuşmazlık olumsuzluğu paradigmasında ve 40- Hz gücünde bir azalma olduğu kaydedildi. Dr. Adams, konunun karmaşıklığını şöyle anlatıyor:
Şizofrenideki beyin devinim değişimlerinin doğası belirsiz. Çok fazla uyarım mı ya da yeteri kadar değil mi veya çok fazla inhibisyon mu yeteri kadar değil mi, ya da bir kombinasyonu mu?
Bazı cevaplar bulabilmek için, Dr. Adams ve meslektaşları, EGG verilerinin bilgisayımsal bir modelini kullandılar. Bu model, şizofreni teşhisi konmuş bireylerin piramidal hücrelerinde sinaptik kazanım azalışı ile sonuçlanan EGG farklılıklarının varlığını gösterdi. Piramidal hücreler, kortekste en çok bulunan nöron tipidir. Bu kadar sık bulunmaları, çevreden gelen sinyallerin işlenmesinde ve motor kontrolünde gerekli olduklarını düşündürmektedir. Piramidal nöronlar hacim olarak büyük, uyarıcı nöronlardır.
Nöronlar normal işleme aralıklarının dışına itildiklerinde, tüm sinapsların kazanımlarını eşit bir şekilde değiştiren bir adaptasyon meydana gelir. Homeostazinin sağlanması için normal forma geri dönülmesi gerekir.
Şizofreni hastalarında görünen bu EGG farklılıklar, uyarıcı nöronlarının başka bir nöronu stimüle etme yeteneklerinde azalma olduğu anlamına gelmektedir. Çeşitli nörotransmitterler (glutamik asit gibi) uyarıcı etki yapıp aksiyon potansiyelini oluşturarak bir nöronun başka bir nöronu ateşlemesini sağlayan kimyasallardır. Bazı nörotransmitterler ise (GABA gibi) nöronlar üzerinde inhibe edici etkiye sahiptir ve nöronun ateşlenmesini azaltacak şekilde çalışırlar.
Makaleye göre, işitsel halüsinasyonların aralarında bulunduğu şizofreni semptomları, beynin özellikle işitmeyle alakalı olan bölümlerindeki nöral inhibisyon kaybıyla ilişkilendirilmiştir. Dr. Adams şöyle anlatıyor:
Bu, uyarım kaybının ilk önce geldiği ve beynin inhibisyonu azaltarak bunu telafi etmeye çalıştığı ancak bu durumun halüsinasyonlara neden olduğu anlamına gelebilir.
Evrim Ağacı'ndan MesajEvrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Radyoda birini dinlemeye çalıştığınızı ama sinyalin çok güçsüz olduğunu hayal edin; eğer volümü arttırırsanız, konuşmanın sesi daha yüksek gelir ancak bununla birlikte arka taraftaki sesler ve statik sesi de daha yüksek gelecektir. Ve siz arkadan gelen bu sesleri, gerçek konuşmayla karıştırabilirsiniz. Şizofrenide, beyin devinimlerinde, bu analojiye benzeyen bir durum yaşanıyor olabilir.
Biological Psychiatry dergisinin editörü Dr. John Krystal bu makaleyle ilgili olarak şöyle diyor:
Şizofrenideki sinaptik işlevsizliğin temel özelliklerinin belirlenmesi, hastalık için hem farmakolojik hem de nörostimülasyon tedavilerine yol göstermeye yardım edebilir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
11
-
5
-
3
-
3
-
2
-
2
-
2
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
- Türev İçerik Kaynağı: Neuroscience News | Arşiv Bağlantısı
- ^ R. A. Adams, et al. (2021). Computational Modeling Of Electroencephalography And Functional Magnetic Resonance Imaging Paradigms Indicates A Consistent Loss Of Pyramidal Cell Synaptic Gain In Schizophrenia. Biological Psychiatry. doi: 10.1016/j.biopsych.2021.07.024. | Arşiv Bağlantısı
- John Hopkins Medicine. Electroencephalogram (Eeg). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2024. Alındığı Yer: John Hopkins Medicine | Arşiv Bağlantısı
- D. Umbricht, et al. (2005). Mismatch Negativity In Schizophrenia: A Meta-Analysis. Schizophrenia Research, sf: 1-23. doi: 10.1016/j.schres.2004.12.002. | Arşiv Bağlantısı
- P. Korczak, et al. (2012). Auditory Steady-State Responses. Journal of the American Academy of Audiology, sf: 146-170. doi: 10.3766/jaaa.23.3.3. | Arşiv Bağlantısı
- G. H. Glover. (2011). Overview Of Functional Magnetic Resonance Imaging. Neurosurgery Clinics of North America, sf: 133-139. doi: 10.1016/j.nec.2010.11.001. | Arşiv Bağlantısı
- P. Johns. (2014). Neurons And Glial Cells. Churchill Livingstone, sf: 61-69. doi: 10.1016/B978-0-443-10321-6.00005-9. | Arşiv Bağlantısı
- J. Burrone, et al. (2003). Synaptic Gain Control And Homeostasis. Current Opinion in Neurobiology, sf: 560-567. doi: 10.1016/j.conb.2003.09.007. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 16:43:41 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11058
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
