Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Sicim Alanı Teorisi, Kuantum Mekaniği'nin Temeli Olabilir!

3 dakika
9,183
Sicim Alanı Teorisi, Kuantum Mekaniği'nin Temeli Olabilir! Big Think
Evrim Ağacı Akademi: Fiziğe Giriş: Newton'dan Kuantuma Yazı Dizisi

Bu yazı, Fiziğe Giriş: Newton'dan Kuantuma yazı dizisinin 22. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Fizik Ne İşe Yarar: Sofra Tuzundan Atmosferin Yapısına..." başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Güney Kaliforniya Üniversitesi’nden iki araştırmacı, sicim alanı teorisi ile kuantum mekaniği arasında bir bağlantı ileri sürdü. Bu bağlantı, sicim alanı teorisini (veya onun daha geniş sürümü olan M-kuramını) bütün fizik biliminin temeli haline getirebilir. Adı geçen üniversitenin profesörü ve aynı zamanda araştırma raporunun başyazarı olan Itzhak Bars, bu bağın kuantum mekaniğinin nereden geldiğine dair gizemi çözebileceğini iddia ediyor. Makale, Physics Letters dergisinde yayınlandı.

Sicim alanı teorisini geçerli kılmak için kuantum mekaniği kullanmak yerine, araştırmacılar tersini yapıp kuantum mekaniğini doğrulamayı denemek amacıyla sicim alanı teorisini kullandılar. Bars ve doktora öğrencisi Rychov, sicim alanı teorisini daha anlaşılır bir dil kullanarak tekrar ele aldıkları araştırma yazılarında, “komütasyon kuralları” olarak bilinen bir dizi temel kuantum mekaniği prensibinin, sicimlerin birleşme ve bölünme geometrisinden türetilebileceğini gösterdi. Bars bu konuda şöyle diyor:

Savımız, büyük ölçüde sadeleştirilmiş matematiksel bir yapı içerisinde bütün esaslarıyla ortaya konabilir. Savımızın temelini oluşturan düşünce, tüm maddenin sicimlerden oluştuğu ve mümkün olan tek etkileşimin, sicim alanı teorisinde belirtildiği gibi, birleşme/bölünme olduğu varsayımıdır.

Sicim Teorisinin Tarihçesi

Uzun zamandır fizikçiler, “kuantum mekaniği”ni “genel görelilik”le birleştirmeye ve niçin her birinin kendi alanında işlediğini araştırmışlardır. İlk kez 1970’lerde öne sürülen sicim teorisi, kuantum kütleçekiminin tutarsızlıklarını çözüme kavuşturmuş ve maddenin temel biriminin bir noktacık değil, küçük bir şerit olduğunu ve madde etkileşimlerinin olası tek yolunun bu sicimlerin birleşmesi veya bölünmesi olduğunu ileri sürmüştür.

Tüm Reklamları Kapat

Kırk sene sonra fizikçiler hâlâ sicim teorisi kurallarını yeniden çözüme kavuşturmaya çalışıyorlar. Bu kuralların işe yaraması için bazı ilginç başlangıç koşullarına gereksinim olabilir. Kuarkların ve leptonların, onları birbirlerinden ayıran elektrik yükleri, renkleri ve “çeşni”leri vardır ve ilave boyutlar neden bu özelliklere sahip olduklarını açıklayabilir. Şu anda görünen evrende meydana gelen tüm fiziksel etkileşimleri açıklamada kullanılabilecek bir kurallar dizisine sahip değiliz.

Bilim insanları, yerçekiminin Ay’ı yörüngede nasıl tuttuğunu ya da bir jet motorunun bir jet uçağını niçin ileri ittiğini açıklamak için bu tip büyük ölçekli olaylarda “klasik Newton mekaniği”ni kullanırlar. Newton mekaniği sezgiseldir ve genellikle çıplak gözle gözlemlenebilir.

Diğer taraftan bir atomdan 100 milyon kat küçük olan inanılmaz ufak ölçeklerde bilim insanları, atomaltı parçacıkların etkileşimlerini ve kuark ile leptonları protonların, nötronların, atom çekirdeklerinin ve atomların içinde bir arada tutan gücü açıklamak için bağıl kuantum alanı teorisini kullanırlar. 

Paha Biçilemez Bir Çerçeve

Kuantum mekaniği, bir parçacığın aynı anda iki farklı yerde olmasına imkân tanıyarak, genellikle sezgilerimize aykırı düşer. Hal böyle iken, meşruluğu atomdan kuarklara kadar defalarca ispatlanmıştır. Küçük mesafelerdeki madde ve enerji etkileşimlerini anlamak için paha biçilemez ve tam bir çerçeve olmuştur. 

Tüm Reklamları Kapat

Kuantum mekaniği bir model olarak küçük ölçeklerde olayların nasıl işlediğini açıklamada fevkalade başarılıdır ama içinde büyük bir gizem barındırır: evrendeki her bir noktanın konumundaki ve hareketindeki belirsizliği tahmin eden fakat kendisi açıklanamayan “temel kuantum komütasyon kuralları”.

Komütasyon kurallarının daha temel bir bakış açısı içinden bir açıklaması yok, fakat geçerlilikleri çok güçlü hızlandırıcıların en küçük mesafelere kadar yaptığı derinlemesine araştırmalar sayesinde deneysel olarak ispatlanmıştır. Bu yüzden kuralların doğruluğu şüphe götürmez ancak bu kuralların kökenlerinin çok daha derin bir takım fiziksel olgular içerisinde açıklanmaya ihtiyacı var.

İşin zorluğu bu konuda hiçbir deneysel verinin olmaması gerçeğinde yatıyor. Böylesi küçük ölçekteki olayları test etmek şimdilik bilim insanlarının sahip olduğu teknolojik sınırların ötesinde bulunuyor.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Fiziğe Giriş: Newton'dan Kuantuma Yazı Dizisi

Bu yazı, Fiziğe Giriş: Newton'dan Kuantuma yazı dizisinin 22. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Fizik Ne İşe Yarar: Sofra Tuzundan Atmosferin Yapısına..." başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
38
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 18
  • Tebrikler! 15
  • Merak Uyandırıcı! 8
  • Bilim Budur! 6
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Umut Verici! 2
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Üzücü! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Phys.org | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/11/2024 13:45:34 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3264

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Göz
Fil
Mitler
Hominid
Sinirbilim
İklim Değişikliği
Karar Verme
Veri Bilimi
Charles Darwin
Hayvan Davranışları
Kanıt
Maske Takmak
Entomoloji
Kimya
Kırmızı
Kurt
Kelebek
Astronomi
Etimoloji
Yılan
Protein
Geometri
Arkeoloji
Pandemik
Atom
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
R. Perkins, et al. Sicim Alanı Teorisi, Kuantum Mekaniği'nin Temeli Olabilir!. (16 Şubat 2015). Alındığı Tarih: 5 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3264
Perkins, R., Özdil, A. Ş., Bakırcı, Ç. M. (2015, February 16). Sicim Alanı Teorisi, Kuantum Mekaniği'nin Temeli Olabilir!. Evrim Ağacı. Retrieved November 05, 2024. from https://evrimagaci.org/s/3264
R. Perkins, et al. “Sicim Alanı Teorisi, Kuantum Mekaniği'nin Temeli Olabilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Ayşegül Şenyiğit Özdil, Evrim Ağacı, 16 Feb. 2015, https://evrimagaci.org/s/3264.
Perkins, Robert. Özdil, Ayşegül Şenyiğit. Bakırcı, Çağrı Mert. “Sicim Alanı Teorisi, Kuantum Mekaniği'nin Temeli Olabilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Evrim Ağacı, February 16, 2015. https://evrimagaci.org/s/3264.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close