Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Seryum

Seryum Nedir? Özellikleri Nelerdir ve Nerelerde Kullanılır?

Seryum Amazon
Seryum
3 dakika
2,087
Evrim Ağacı Akademi: Periyodik Cetvel ve Elementler Yazı Dizisi

Bu yazı, Periyodik Cetvel ve Elementler yazı dizisinin 58. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Hidrojen" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Özellikler

Seryum, "Ce" sembolü ile gösterilen ve atom numarası 58 olan kimyasal bir elementtir. Seryum, nadir toprak metallerinden doğada en bol bulunanıdır. Nadir toprak metalleri, periyodik tabloda 6. sırada bulunan elementlerdir. İsimlerinin aksine nadir toprak metalleri, doğada az bulunan elementler değildir. Aslında seryum yer kabuğunda bulunan elementler arasında bolluk olarak 26. sırada yer almaktadır. Seryum, diğer elementlerle kolayca reaksiyona giren gri renkte bir metaldir. Bir dizi farklı alaşımın yapımında, birçok çeşit özel cam üretiminde ve kimya endüstrisinde kullanılır.

Fiziksel Özellikleri

Seryum, erime noktası 795°C (1,460°F) ve kaynama noktası 3,257°C (5,895°F) olan demir grisi bir metaldir. Sünek ve yumuşaktır. Seryumun yoğunluğu santimetreküp başına 6.78 gramdır. Dört farklı allotropik formda bulunur.

Kimyasal Özellikleri

Seryum, evropiyumdan sonra en aktif ikinci lantaniddir. Lantanidler, atom numaraları 58'den 71'e kadar olan elementlerdir. Seryum, oksijenle o kadar kolay reaksiyona girer ki, sadece yüzeyi bir bıçakla çizilerek bile ateşe verilebilir. Aynı zamanda soğuk suyla (yavaşça), sıcak suyla (hızla), asitlerle, bazlarla, hidrojen gazı ve diğer metallerle reaksiyona girer. Çok aktif olduğu için dikkatli kullanılmalıdır.

Bulunma Sıklığı ve Üretimi

Seryumun en önemli cevherleri serit, monazit ve bastnazittir. Yer kabuğunda milyonda 40 ile 66 parça konsantrasyonda oluştuğu düşünülmektedir. Bu, seryumu bakır veya çinko kadar bol yapar. Seryum oksit, bastnaesit cevherinin ısıtılması ve hidroklorik asit ile işlenmesiyle üretilir. Metalik seryum, seryum (III) florürün kalsiyumla ısıtılmasıyla veya erimiş seryum oksidin elektroliziyle elde edilebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Uygulama ve Kullanım Alanları

Seryum, miskmetal alaşımın ana bileşenidir. Bu alaşımın en iyi bilinen kullanımı sigara çakmakları için "çakmaktaşı" dır. Bunun nedeni seryumun vurulduğunda kıvılcım çıkarmasıdır. Bunu yapan diğer tek unsur demirdir.

Seryum (III) oksit, katalizör olarak kullanılır. Kendi kendini temizleyen fırınların iç duvarlarında pişirme artıklarının birikmesini önlemek için kullanılır. Katalitik konvertörlerde de kullanılır. Seryum (III) oksit nanopartikülleri, daha tamamen yanmasına ve egzoz emisyonlarını azaltmasına yardımcı olmak amacıyla dizel yakıtlarda katkı maddesi olarak kullanılabilir.

Seryum sülfür, kırmızı renkte toksik olmayan bir bileşiktir. Pigment olarak kullanılır.

Seryum ayrıca düz ekran TV'lerde, düşük enerjili ampullerde ve projektörlerde kullanılır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Tarihi

Seryum ilk olarak Jöns Berzelius ve Wilhelm Hisinger tarafından 1803 yılının kışında bulunmuştur. Martin Klaproth aynı zamanlarda bağımsız olarak keşfetmiştir.

Seryum, lantanid elementlerinden biri olmasına rağmen, onlardan bağımsız olarak keşfedilmiştir. Seryum silikat olan serit gibi neredeyse yalnızca seryum tuzları olan bazı mineraller vardır. Bu mineralden bir parça, 1751'de Axel Cronstedt tarafından İsveç'in Vestmanland kentindeki bir madende bulunmuştur. 1803'te Berzelius ve Hisinger bunu kendileri incelediler ve yeni bir unsur içerdiğini kanıtlanmıştır.

William Hillebrand ve Thomas Norton, 1875 yılına kadar erimiş seryum klorürden bir elektrik akımı geçirerek saf bir seryum örneği elde ettiler.

Etimolojisi

Seryum, adını Roma tarım tanrıçasının adını taşıyan asteroid Ceres'ten almıştır.

Tüm Reklamları Kapat

Önlem ve Güven

Sağlık Etkileri

Seryum, renkli televizyonlar, flüoresan lambalar, enerji tasarruflu lambalar ve camlar gibi ekipmanlarda kullanılarak evlerde bulunabilen ender kimyasallardan biridir. Tüm nadir kimyasallar benzer özelliklere sahiptir. Seryum, rutubet ve gazların hava ile solunması nedeniyle çalışma ortamında daha çok tehlikelidir. Bu, özellikle uzun süreli maruz kalma sırasında akciğer embolisine neden olabilir. Seryum, insan vücudunda biriktiğinde karaciğeri tehdit edebilir.

Çevresel Etkileri

Seryum, başta petrol üreten sanayiler olmak üzere birçok farklı yerde çevreye atılmaktadır. Seryum, toprakta ve sulu topraklarda kademeli olarak birikecek ve bu durum insanlarda, hayvanlarda ve toprak parçacıklarında artan konsantrasyonlara yol açacaktır.

Suda yaşayan hayvanlarda seryum, üreme ve sinir sisteminin işlevleri üzerinde birçok olumsuz etkiye sahip olup, hücre zarlarına zarar verir.

İlginç Bilgiler ve Diğer

  • Oda sıcaklığında, element kolaylıkla oksitlenebilir.
  • Bıçak gibi keskin bir metal nesneyle çizildiğinde saf seryum tutuşabilir.
  • Suda seryum hidroksit ve hidrojen üretecek şekilde ayrışır.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Periyodik Cetvel ve Elementler Yazı Dizisi

Bu yazı, Periyodik Cetvel ve Elementler yazı dizisinin 58. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Hidrojen" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
12
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Bilim Budur! 2
  • Tebrikler! 1
  • İnanılmaz 1
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 30/09/2023 08:49:11 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10154

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Ses
Cinsellik
Kütle
Risk
Kan
Kedi
Kimya Tarihi
Paleontoloji
Nöron
Sinir Hücresi
Yüz
Yavru
Türlerin Kökeni
İspat
Hastalıkların Tedavisi
Şeker
Teyit
Sürüngen
Doku
Uterus
Ekonomi
Savunma
Doğa Yasaları
Karar Verme
Haber
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Uzayda Yaşam Dibimizde Olabilir mi?
Uzayda Yaşam Dibimizde Olabilir mi?
Zırvasız Bilim: Deprem Tahmini? Uzaylılardan Sinyal? Aspartam ve Kanser?
Zırvasız Bilim: Deprem Tahmini? Uzaylılardan Sinyal? Aspartam ve Kanser?
Siz Ne Kadar Ortalama İnsansınız? | Galton Panosu!
Siz Ne Kadar Ortalama İnsansınız? | Galton Panosu!
Ay'a Dev Bir Teleskop İnşa Edebilir miyiz?
Ay'a Dev Bir Teleskop İnşa Edebilir miyiz?
Sandığınız Kadar Boş Değilsiniz!
Sandığınız Kadar Boş Değilsiniz!
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Ölçer, et al. Seryum. (31 Ocak 2021). Alındığı Tarih: 30 Eylül 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10154
Ölçer, M., Bakırcı, Ç. M. (2021, January 31). Seryum. Evrim Ağacı. Retrieved September 30, 2023. from https://evrimagaci.org/s/10154
M. Ölçer, et al. “Seryum.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 31 Jan. 2021, https://evrimagaci.org/s/10154.
Ölçer, Metehan. Bakırcı, Çağrı Mert. “Seryum.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, January 31, 2021. https://evrimagaci.org/s/10154.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close