Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Maymunların Kurtlarla Olan İttifakı, İnsanların Kurtları Evcilleştirmesiyle Benzerlikler Taşıyor!

Maymunların Kurtlarla Olan İttifakı, İnsanların Kurtları Evcilleştirmesiyle Benzerlikler Taşıyor!
2 dakika
3,213
Tüm Reklamları Kapat

Doğu Afrika'nın yüksek dağlarındaki otlaklarda Etiyopya kurtları ve gelada maymunları barış içinde yaşıyor. Bir babun türü olan geladalar, yanıbaşlarında dolaşan kurtları hoşgörü ile karşılarken, kurtlar da yavru geladaları avlamak yerine maymunlar etraftayken daha kolay avlayabildikleri kemirgenleri tercih ediyor.

New Hampshire'daki Dartmouth Kolejinde primatolog olarak görev yapan Vivek Venkataraman'ın, kuzey-merkezi Etiyopya'daki Guassa Platosu'nda çalışmalar yaparken gözlemlediği bu olağandışı birliktelik, köpeklerin insanlar tarafından evcilleştirilme şekli ile benzerlikler gösteriyor. İnsanların köpekleri vahşi kurtlardan nasıl evcilleştirerek evrimleştirdiğini buraya tıklayarak öğrenebilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Kurtlar, ara sıra, en az geladalar kadar büyük olan koyun ve keçileri avlasa da, normal şartlarda maymunlara saldırmıyorlar ve maymunlar da bunun farkında gibi görünüyor; çünkü kurtlardan kaçmıyorlar. Venkataraman şöyle söylüyor:  "Bir kurt ve bir gelada arasında bir ya da iki metre mesafe olsa da, iki saatlik bir süre kadar birbirlerini tamamen görmezden geldiklerini görebilirsiniz." 

Kurtları görmelerinin aksine geladalar, kendilerine dostça yaklaşmayan ve sıklıkla geladaları avlayan vahşi köpekleri gördüklerinde hızla kayalıklara doğru kaçıyorlar. Venkataraman'ın gözlemine göre kurtlar 600 ila 700 arası bireyden oluşan gruplar halinde otlayan maymun sürüsünün arasından yürürken tehdit oluşturmayacak biçimde hareket etmeye özen gösteriyor. Bir yandan kemirgenleri avlarken bir yandan da yavaş ve sakin hareketler sergileyen kurtlar, avlanırken yaptıkları zigzag biçiminde koşma hareketinden de kaçınıyorlar.

Tüm Reklamları Kapat

Kurtların bu davranışları da geladalarla kasıtlı bir anlaşma içerisinde olduklarına işaret ediyor. Venkataraman, kurtların gelada gruplarının arasına girmek için kemirgenlerin en aktif olduğu öğle saatlerini seçmesinin sebebinin, geladaların, kurtların birincil avı olan kemirgenleri yakalamayı kolaylaştırması olduğu çıkarımını yapıyor.

Venkataraman ve arkadaşları kurtları ayrı ayrı olarak 17 gün takip ederek onların her kemirgen avlama denemesini ve başarısını kaydetti. Kurtlar, gelada bölgesindeki av denemelerinde yüzde 67 oranında başarı sağlarken kendi başlarına sadece yüzde 25 başarı sağlayabilmişler. Kurtları gelada bölgesinde daha başarılı birer avcı yapanın ne olduğu henüz belli değil. Venkataraman'a göre maymunların otlarken kemirgenleri yuvalarından çıkmaya zorlaması bu başarının sebeplerinden biri olabilir. Diğer olası bir sebep ise kurtlarla neredeyse aynı boyut ve renkte olan geladaların kemirgenleri şaşırtarak kurtların onlara farkedilmeden yaklaşmasına imkan vermesi. Tehlike altındaki Etiyopya kurtları üzerine çalışmalar yapan ve Oxford Üniversitesi'nde koruma biyologu olan Claudio Sillero şöyle söylüyor: "Geladaları mobil kamuflaj olarak düşünmek mümkün; kurtlar sürü içinde saklanma imkanı buluyor."

Bu anlaşma ne şekilde işliyor olursa olsun, kurtlara avlanma konusunda o kadar fazla katkı sağlıyor olmalı ki kurtlar neredeyse hiçbir zaman tahrike kapılıp geladalardan hızlıca bir ısırık almaya çalışmıyor. Venkataraman sadece bir kez bir kurdun yavru bir geladayı avlamaya çalıştığına ancak diğer maymunların hemen ona saldırdığına, yavruyu bırakmaya zorladıklarına ve o kurdun geri dönmesine izin vermediklerine şahit olmuş.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Kurtlar, geladalar dışında diğer türler ile yaptığı anlaşmalardan da fayda sağlıyor. Örneğin Sillero'nun gözlemine göre

kurtlar, kemirgenleri avlamayı kolaylaştırdığı için sığırların otladığı alanların çevrelerinde de avlanıyorlar. Montreal,

Kanada'daki McGill Üniversitesinde primatolog olan Colin Chapman'a göre başka yırtıcılar da kimse farkında olmadan bu tür

anlaşmalar yapıyor olabilir. Chapman şöyle söylüyor: "Yırtıcılar genelde insanlar tarafından korkutulduğu için fazla gözlemlemedik ancak bu anlaşmalar oldukça yaygın olabilir."

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
2
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Umut Verici! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 30/09/2023 19:35:50 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3695

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Yeni Doğan
Yayılım
Hücreler
Akıl
Factchecking
Ornitoloji
Öğrenme Alanı
Alkol
Mikroevrim
Sinek
Evrim Teorisi
Ara Tür
Astronot
Hasta
Veri
Newton
Doğa
Odontoloji
Yapay Seçilim
Taklit
Modern
Enerji
Algı
İstatistik
Mars
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Uzayda Yaşam Dibimizde Olabilir mi?
Uzayda Yaşam Dibimizde Olabilir mi?
Işık Hızında Düşen Bir İğne, Dünyayı Yok Edebilir mi?
Işık Hızında Düşen Bir İğne, Dünyayı Yok Edebilir mi?
HAARP: Neyi Yapabilir, Neyi Yapamaz?
HAARP: Neyi Yapabilir, Neyi Yapamaz?
Titanik'te Batan İnsan Bedenlerine Ne Oldu?
Titanik'te Batan İnsan Bedenlerine Ne Oldu?
Su Altında Ateş Yakmak Mümkün mü?
Su Altında Ateş Yakmak Mümkün mü?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Holmes, et al. Maymunların Kurtlarla Olan İttifakı, İnsanların Kurtları Evcilleştirmesiyle Benzerlikler Taşıyor!. (15 Haziran 2015). Alındığı Tarih: 30 Eylül 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3695
Holmes, B., Ağacı, E., Bakırcı, Ç. M. (2015, June 15). Maymunların Kurtlarla Olan İttifakı, İnsanların Kurtları Evcilleştirmesiyle Benzerlikler Taşıyor!. Evrim Ağacı. Retrieved September 30, 2023. from https://evrimagaci.org/s/3695
B. Holmes, et al. “Maymunların Kurtlarla Olan İttifakı, İnsanların Kurtları Evcilleştirmesiyle Benzerlikler Taşıyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Evrim Ağacı, Evrim Ağacı, 15 Jun. 2015, https://evrimagaci.org/s/3695.
Holmes, Bob. Ağacı, Evrim. Bakırcı, Çağrı Mert. “Maymunların Kurtlarla Olan İttifakı, İnsanların Kurtları Evcilleştirmesiyle Benzerlikler Taşıyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Evrim Ağacı. Evrim Ağacı, June 15, 2015. https://evrimagaci.org/s/3695.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close