Köpek Koronavirüsü (Canine-CoV) Nedir? SARS ile İlişkisi Var mı? Koronavirüse Yakalanan Köpekler Nasıl Tedavi Edilir?

Canine-CoV (ya da CCoV), köpeklerde şiddetli gastroenterit ile ilişkili bir koronavirüstür. Alphacoronavirus 1 türünün üyesi bir Tegacovirus'tür ve Feline-CoV ve TGEV koronavirüsleriyle evrimsel yakınlığa sahiptir. Hasta hayvanların ölmesi olası değildir ancak hastalık son derece bulaşıcıdır. Viral kapsid içinde korunan 125 nanometre uzunluğundaki pozitif polariteli, tek sarmallı, segmentlere ayrılmamış RNA'ya sahip lipit yapılı, Nükleokapsid proteinleri dışındaki yapısal proteinlerin sabitlendiği çift katmanlı bir zarfa sahip bir virüstür. 1971 yılında Almanya'da bekçi köpeklerinde görülen bir salgın sırasında izole edildi.

Virüs, ORF2 geni tarafından kodlanan Spike Glikoproteinleri enfeksiyonu oluşturan yapısal bir proteindir. Canine-CoV Spike proteini APN reseptörüne bağlanarak konak hücreye girer. Spike proteininin daha dışarıda kalan S1 bölgesi viral girişin ilk adımında rol alır, reseptörlere bağlanır ve hücre yüzeyindeki reseptör alanlarıyla olan moleküler etkileşimleri gerçekleştirir. S2 bölgesi viral zarfa Spike proteininin sabitlendiği köküne yakın bir konumdadır ve viral zarf ile konakçı hücre arasındaki zarf füzyonunu gerçekleştirir, RNA genomunun hücre sitoplazmasına salınmasını sağlar.

Wikimedia Commons

Belirti ve Semptomlar

Canine-CoV sindirim kanalları, özellikle de ince bağırsakta çoğalan bir virüstür. Bu sebeple gastroenteral enfeksiyonlarda görülen her tür belirtiye rastlanabilir. En çok bildirilen belirtiler arasında şunlar bulunur:

• İshal
• Kusma
• Anoreksi
• Dehidrasyon (durdurulamayan boyutlara ulaşan ishal ve kusma sebebiyle) .

Ateş, halsizlik ve iştah kaybı gibi belirtiler nadiren bildirilmiştir.

Teşhis Yöntemleri

Hastalığı geçirdiğinden şüphelenilen köpeklerden alınan dışkı örnekleri üzerinde PCR testi yapılması en çok tercih edilen yöntem olup teşhisi doğrulayıcı laboratuvar tabanlı kan veya antikor testleri de yapılabilir.

Tedaviler veya İdare Yöntemleri

Hastalık viral bir enfeksiyondan kaynaklandığı için antibiyotiklerin bir etkisi yoktur ve çoğu viral enfeksiyon gibi doğrudan bir tedavisi yoktur. Canine-CoV tedavisi ishalle kaybedilen vitamin, mineral ve su kaybını intravenöz sıvı desteğiyle takviye etme, nadiren görülen ateş ve vücüt ağrısı için çeşitli analjezik-antipiretik ilaç kombinasyonlarının verilmesini ve varsa sekonder olarak gelişmiş diğer enfeksiyonların tedavisini içerir.

Müddet Tahminleri (Prognoz)

Kuluçka süresi diğer koronavirüs hastalıklarına göre kısadır ve virüsün vücuda alınmasından sonraki 1-3 gün içerisinde belirtiler görülür. Klinik belirtiler ortaya çıktıktan sonra hastalık daha hızlı gelişir. Virüs son derece bulaşıcıdır ve taşıyıcı ya da hasta köpeklerle temastan virüsü almadan kurtulma oranı neredeyse sıfırdır. Ko-enfeksiyon geçirmeyen hayvanlar 1 hafta içinde iyileşseler de bazı vakalar 2 hafta veya daha uzun sürede iyileşebilir.

Önlem Yöntemleri

Bir arada veya sokak ortamında yaşayan köpekler daha çok risk altındadır. Öte yandan, evcil beslenen köpeklerin bu gruba temas etmesi de bir risk oluşturur. Evcil köpekler için alınabilecek en iyi yöntem öncelikle ortam hijyenidir. Yaşam alanının temiz tutulması enterit ile ilişkili virüslerin geçişini zorlaştırır. Öte yandan Canine-CoV aside karşı dirençli olduğu için midedeki asidik ortamı atlatabilir, bu sebeple gıda hijyenine de önem verilmelidir.

Canine-CoV enfeksiyonlarına karşı lisanslanmış DA2PPC isimli inaktif kombine bir aşı bulunmaktadır. Aşının güvenliğiyle alakalı şüphe olmasa da etkinliği konusunda tartışmalar bulunmaktadır. Aşı parainfluenza virüs, adenovirüs, parvovirüs ve koronavirüs enfeksiyonlarına karşı etkin olup, aşı düşünülmesi gereken köpekler için koronavirüs, en son düşünülmesi gereken risk faktörüdür. Bağışıklık sisteminin anormal çalıştığı durumlar haricinde bu aşının sırf koronavirüs için yapılması gerekli değildir.

Diğer Başlıklar

İnsan Enfeksiyonu

Canine-CoV'un Feline-CoV, TGEV ve SARSr-CoV ile genetik rekombinasyona uğramış bir suşu 2018 yıllarında pnömoni geliştirmiş hastalarda Malezya'da izole edildi. 8 kişinin enfekte olduğu bildirildi ancak insandan insana bulaş ve sonrasında başka bir Canine-CoV vakası bildirilmedi, ortaya çıkan pnömoninin CCoV-HuPn-2018 isimli bu şusun sebep olduğu doğrulanmadığı için "8. insan koronavirüsü" olarak literatüre geçmedi.

Science

Köpek Solunum Yolu Koronavirüsü

Son zamanlarda enterik koronavirüsün (CCoV) aksine solunum yollarını tutan ve CCoV gibi Alphacoronavirus yerine Betacoronavirus'lara mensup olan bir koronavirüsün varlığı bildirilmiştir. Solunum yolu enfeksiyonuna sebep olan virüs CrCoV (Canine-Respiratory Coronavirus), OC43 ve diğer Embecovirus'lar arasında yaşanan bir rekombinasyona dayanmaktadır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

CrCoV ilk olarak 2003 yılında İngiltere'de köpeklerin akciğer dokusundan izole edilmiştir. İlerleyen dönemlerde Avrupa'nın geri kalanı ve Japonya'da da var olduğu bulunmuştur. Serolojik çalışmalar virüse özgül antikorların ABD ve Kanada'daki köpeklerde de bulunduğunu ve 1996 yılında dahi bu antikorların köpeklerde bulunduğunu göstermiştir.^{[3], [4], [5]}