Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Konuşmak veya Sevmek Bitkilerin Büyümesine Katkı Sağlar mı?

Konuşmak veya Sevmek Bitkilerin Büyümesine Katkı Sağlar mı? The Spruce
5 dakika
41,751
Tüm Reklamları Kapat

İddia

Bitkilerle konuşursan seni anlarlar ve daha hızlı büyürler, çünkü her canlı aslında çıkardığımız seslere duyarlıdır.

2. İddia

Bitkilere sevgi gösterip, onları okşarsan, sevgi sayesinde daha hızlı büyürler, daha güzel renklerde çiçekler açarlar. Çünkü sevgi evrenseldir.

3. İddia

Bitkilere klasik müzik dinletirsen daha hızlı büyürler, çünkü onların da sanat algısı vardır.

Gerçek mi?

Sahte
Sahte

Gerçek Ne?

Bitkilerin sizin dediklerinizi anlaması veya sevginizi algılaması mümkün değildir. Bitkilerin müziğin türünü algılaması ve buna göre büyüme şablonlarının değişmesi de mümkün değildir. Evet; bitkilerin müzik dinletildiğinde veya konuşulduğunda daha hızlı büyüdükleri doğrudur. Ancak bunun sebebi, onların sizi anlaması ya da sözlerinizin güzelliği ya da müziğin yumuşaklığı değildir. Sebebi, basitçe, titreşimler ve vücut deliklerinizden saldığınız gazlardır. Bir diğer deyişle, bitkinize sabahtan akşama kadar sövseniz, death metal dinletseniz, hatta sabahtan akşama kadar üstlerine gaz çıkarırsanız da hızlı büyüyecektirler. Sözlerinizin içeriği, müziğin türü önemsizdir.

İddianın Kökeni

Bitki yetiştiricileri, gerçekten de bitkilerini sevip, okşayıp, onlarla konuştukları zaman, bitkilerinin biraz daha hızlı büyüdüğünü gözlemlemektedirler. Kimisi, bunu bir adım daha öteye götürerek, bitkilere güzel şeyler söylediğinizde bunu anlayıp daha da büyüyeceğini, kötü şeyler söylediğinizde ise küsüp daha az büyüyeceğini iddia etmektedirler.

Tüm Reklamları Kapat

Bilgiler

Bitkilerle konuşmak ile başlayalım...

Uzun yıllar, bitkilerle konuşmanın onların büyümesine bir miktar katkı sağladığı gözlenmiş; ancak bu, yetiştiriciler tarafından hatalı bir şekilde bitkinin konuşulanları "anlamasına" ve "tepki göstermesi"ne bağlanmıştır.

Tüm Reklamları Kapat

Bitkilerin sinir sistemi olmadığı için, bizim algıladığımız dünyayı, bizler gibi algılamaları mümkün değildir. Belli çerçevelerde benzer tepkiler verdikleri doğrudur. Hatta çevrelerini algılayabildikleri de doğrudur. Ancak sözlerin içeriğini anlayabildiklerini düşünmemiz için hiçbir neden bulunmamaktadır.

Yapılan araştırmalar, konuşmanın neden bitki büyümesine katkı sağladığını göstermiştir. Esasında cevap çok basit: Karbondioksit! Bitkilerinizle konuştuğunuz zaman, konuştuğunuz ve hatta yakınında bulunduğunuz sürece ağzınızdan ve burnunuzdan oksijen alıp, karbondioksit salarsınız.

İçinize çektiğiniz havanın %79 civarı azot, %21 civarı oksijen, önemsiz bir miktarı ise diğer gazlardır. Buna karşılık verdiğiniz nefesin %78'i azot, %18'i oksijen, %4'ü karbondioksittir. Bu sayede, konuştuğunuz bitkinin yakın çevresindeki karbondioksit derişimini arttırırsınız. Böylece, fotosentez hızını arttırarak bitkinin büyümesine katkı sağlarsınız. Tabii ağzınızdan saçılan karbondioksitin bitki büyümesine etki etmesi için bitkilerinizle gün içinde saatlerce konuşmanız gerekir; ancak bu hatalı inanışın yayılmasına neden olan kişiler, genellikle bunu rahatlıkla yapabilecek kadar bitkilerine düşkün kişilerdir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Yani bitkilerle konuşmayıp, onların yanına bir karbondioksit kaynağı koysanız da, yine aynı hızla büyüyeceklerdir (hatta kendi kendini sürdüren ekosistemler bu şekilde yapay olarak yaratılabilir). Onlara ne söylediğinizin hiçbir önemi ve anlamı yoktur. İsterseniz küfür dahi edebilirsiniz. Yine de hızlı büyüyeceklerdir.

Bu konu, Penguen dergisinin 22 Ocak 2015'te basılan 644. sayısında da yer almıştır.
Bu konu, Penguen dergisinin 22 Ocak 2015'te basılan 644. sayısında da yer almıştır.
Semra Can
Her bitkiyle konuşmamak lazım. Aslına bakarsanız, eğer ki psikolojik olarak sizi rahatlattığı için değil de,
Her bitkiyle konuşmamak lazım. Aslına bakarsanız, eğer ki psikolojik olarak sizi rahatlattığı için değil de, "bitkinin ruhuna iyi geldiğini" düşünerek yapıyorsanız, hiçbir bitkiyle konuşmamak lazım. Ağzınızdan saçtığınız karbondioksit ve ses tellerinizin neden olduğu titreşim haricinde (ki bunlar da son derece kısıtlı etkiler) bitkiye hiçbir katkı sağlamıyorsunuz onunla konuşarak, zamanınızı kaybetmeyin. Ancak bir bitkiyle konuşmak eğer ki size iyi geliyorsa, hiçbir problem yok, buna kimse engel olamaz tabii ki!
Özer Aydoğan

Deneysel Bulgular

Mythbusters Çürütmesi

Bunu test etmek üzere, Discovery Channel'ın Mit Avcıları (Mythbusters) ekibi, bir deney düzeneği kurmuşlardır. Düzenek için, 7 küçük sera kullanmışlardır ve karbondioksit etkisini yok etmek için, gerçekten onlarla konuşmak yerine kaydedilmiş ses ve hoparlörler kullanmışlardır. 7 seranın 2 tanesine olumsuz cümleler (küfürler, hakaret, öfkeyle dolu cümleler, vs.), 2 tanesine olumlu cümleler (sevgi, aşk, mutluluk, vs.), 1 tanesine klasik müzik, 1 tanesine koyu black/death metal çalmışlardır. 1 tanesini ise kontrol grubu olarak bırakarak, hiçbir şey çalmamışlardır.

Deneylerin sonucu oldukça ilginçtir: Kontrol grubundaki bitkiler en yavaş büyümüşlerdir. Konuşmanın olduğu her serada, bitkiler kontrol grubundan daha hızlı büyümüşlerdir; ancak kötü veya iyi konuşmanın hiçbir etkisi olmamıştır. Klasik müzik çalan serada, bitkiler konuşma olanlardan bile daha fazla büyümüşlerdir. En şaşırtıcısı ise, en sert müzik türlerinden biri olan black/death metalin çaldığı bitkiler diğer hepsinden daha hızlı büyümüşlerdir!

Yani insanların sanacağının aksine "kötü" sözlerin büyüme üzerinde "iyi" sözlerden hiçbir farklı olmadığı gibi, sözde "kötü" ve sert müzik, "iyi" ve yumuşak müzikten bile fazla katkı sağlamıştır!

Diğer Ana Sorumlu: Titreşimler

Penn State Üniversitesi, 2007 yılında bu konuda bir araştırma yaparak, olayın sebebini anlamıştır. Bitkiler, tahmin edildiği gibi sesleri "algılayarak" tepki vermemektedirler. Yani bitkilerin "metalci kimliği" falan yoktur... Bitkilere "iyi gelen" şey, sesin içeriği değil, kendisidir: titreşimler!

Tüm Reklamları Kapat

Ses kaynağının titreşimleri arttıkça, bitkinin içerisinde gerçekleşen ozmos, kapiler faaliyetler, vb. hızlanmakta, böylece daha hızlı fotosentez yapılabilmektedir. Bu sayede, titreşimlerin varlığı, hiç olmamasından daha iyidir. Ancak titreşimlerin "içeriği" (müzik, iyi konuşma, küfür, vs.) hiç fark etmemektedir. Death metal tipi müzikte titreşimlerin çok daha yüksek frekanslı olması, bu müziğe bitkilerin neden daha olumlu tepki verdiklerini izah etmektedir.

Bitkilerin büyümesine etki eden bir diğer unsur ise ses şiddetidir. Yapılan araştırmalarda, 70 desibel civarındaki seslerin varlığında, bitkilerde ışığa duyarlı rbcS ve Ald genleri aktive olmaktadır. Kanada'da yapılan bir araştırmada, bitkilerin sese en çok tepki verdiği şiddetin 92 desibel ve üzeri olduğu gözlenmiştir. Bu, normal bir insanın ses şiddetinin oldukça üstündedir. Dolayısıyla bitkilerle konuştuğumuzda büyümelerinde olumlu bir tepki görüyorsak, bunun başlıca sorumlusu titreşimlerdir. Penn State Bahçıvanlık Bölümü başkanı Rich Marini şöyle diyor:

Eğer bitkilerinizin büyümesine katkı sağlamak isterseniz, yapabileceğiniz en iyi şey onlara ışık, su ve mineral besinler sağlamaktır. Sesin bitki büyümesine katkı sağladığını gösteren araştırmalar bulunsa da, sadece konuşmanız sayesinde bitki büyümesine olumlu etki edebileceğinizi gösteren hiçbir kanıt bulunmamaktadır. Bitkiler için ideal büyüme koşulları konuşmayla ilgili değil, sıcaklıkla ilgilidir. Tabii ki begonyalarınıza tatlı birkaç söz söylemek isterseniz, kimse sizi durduramaz.

Diğer İddialar

Aynı durum, okşamak ve sevmek için de geçerlidir. Onların hareketine katkı sağlamak, besin ve su iletimini kolaylaştırmaktadır. Yoksa fiziksel temasın bitkilere, memeli hayvanlar arasında olduğu gibi bir anlamı bulunmamaktadır.

Benzer bir iddia, su kristalleri için de iddia edilmiş ve mit olduğu ispatlanmıştır. Bilgi için buraya tıklayabilirsiniz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
40
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Bilim Budur! 23
  • Güldürdü 11
  • Merak Uyandırıcı! 9
  • İnanılmaz 7
  • Muhteşem! 6
  • Tebrikler! 6
  • Umut Verici! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Grrr... *@$# 1
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • The Naked Scientists. Can Talking To Plants Make Them Grow Faster?. (6 Eylül 2009). Alındığı Tarih: 2 Mayıs 2019. Alındığı Yer: The Naked Scientists | Arşiv Bağlantısı
  • D. Derbyshire. So Charles Was Right - You Should Talk To Plants, Scientists Discover. (29 Ağustos 2007). Alındığı Tarih: 2 Mayıs 2019. Alındığı Yer: Daily Mail | Arşiv Bağlantısı
  • A. Stevenson. Probing Question: Does Talking To Plants Help Them Grow?. (25 Ağustos 2008). Alındığı Tarih: 2 Mayıs 2019. Alındığı Yer: Penn State University | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/12/2023 11:59:02 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1136

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Tüy
Sosyal Mesafelendirme
İfade
Canlı Cansız
Tarih
Antik
Dalga
Atom
İspat
Stres
Uçuş
Ufo
Evrenin Genişlemesi
Damar
Patojen
Bilim Felsefesi
Felsefe
Oyun Teorisi
Bilim
Gezegen
İnsanın Evrimi
Mistik
Mantar
Uzay Aracı
Eczacılık
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Türkiye Kıyıları Nasıl SONSUZ Uzunlukta Olabilir? | Sahil Paradoksu!
Türkiye Kıyıları Nasıl SONSUZ Uzunlukta Olabilir? | Sahil Paradoksu!
Bu Motor, Nasıl Havada Asılı Durabiliyor?
Bu Motor, Nasıl Havada Asılı Durabiliyor?
İnternet Nasıl Çalışıyor? İzlemek İstediğimiz Videoları Bize Nasıl Gösteriyor?
İnternet Nasıl Çalışıyor? İzlemek İstediğimiz Videoları Bize Nasıl Gösteriyor?
Matematikten Neden Bu Kadar Korkuyorsunuz?
Matematikten Neden Bu Kadar Korkuyorsunuz?
Satranç Oynayarak Günde 6000 Kalori Yakmak Mümkün mü?
Satranç Oynayarak Günde 6000 Kalori Yakmak Mümkün mü?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Konuşmak veya Sevmek Bitkilerin Büyümesine Katkı Sağlar mı?. (3 Nisan 2013). Alındığı Tarih: 9 Aralık 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1136
Bakırcı, Ç. M. (2013, April 03). Konuşmak veya Sevmek Bitkilerin Büyümesine Katkı Sağlar mı?. Evrim Ağacı. Retrieved December 09, 2023. from https://evrimagaci.org/s/1136
Ç. M. Bakırcı. “Konuşmak veya Sevmek Bitkilerin Büyümesine Katkı Sağlar mı?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 03 Apr. 2013, https://evrimagaci.org/s/1136.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Konuşmak veya Sevmek Bitkilerin Büyümesine Katkı Sağlar mı?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, April 03, 2013. https://evrimagaci.org/s/1136.
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close