Yeni Fosiller, Çiçekli Bitkilerin Evrimini 100 Milyon Yıl Geriye Çekti!
- Çeviri
- Paleobotanik
- Bilim Haberciliği
Bu haber 11 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
İsviçre'de gerçekleştirilen sondajlar, çiçek veren bitkilerin atalarına ait bilinen en eski fosilleri ortaya çıkardı. Zürih Üniversitesi araştırmacılarına göre bu çok iyi korunmuş 240 milyon yıllık polen tanecikleri çiçekli bitkilerin şu ana kadar varsayılandan 100 milyon yıl daha önce evrimleştiklerinin kanıtı.
Çiçekli bitkiler iğne yapraklılara, çikaslara ve eğrelti otuna akraba soyu tükenmiş bitkilerden türediler. Çiçekli bitkilere ait bilinen en eski fosiller polen granülleri. Küçük, sağlam ve sayıca çok olan bu granüller yaprak ya da çiçeklere göre çok daha kolay fosilleşebiliyor. Kesintisiz bir polen fosilleri dizisi yaklaşık 140 milyon yıl önceki Kretase doneminden başlıyor ve genelde çiçekli bitkilerin ilk olarak o donemde evrimleştiği varsayılıyor. Ancak bu çalışma 100 milyon yıl daha eski çiçekli bitki benzeri bir poleni belgeliyor ve bu da çiçekli bitkilerin Erken Triyasik'te (252 ile 247 milyon yıl öncesi) ortaya çıkmış olabileceği anlamına geliyor.
Birçok çalışma çiçekli bitkilerin yaşını moleküler verilerden kestirmeye çalışmışsa da bugüne dek bir fikir birliğine varılamamıştı. Veri kümesine ve yönteme bağlı olarak tahminler Triyasik'ten Kretase'ye uzanan bir aralıkta idiler. Tipik olarak fosil kanıtlarında moleküler tahminlerin “sabitlenmesi” gerekiyor, ancak su ana kadar çiçekli bitkilere ait yeteri kadar eski fosiller bulunmuş değildi. Zürih Üniversitesi'nden Prof. Peter Hochuli bu yüzden eldeki Triyasik doneme ait çiçek benzeri polenin oldukça önemli olduğunu söylüyor.
Peter Hochuli ve Zurih Üniversitesi Paleontoloji Enstitüsü ve Müzesi'nden Susanne Feist-Burkhardt kuzey İsviçre'de Weiach ve Leuggern bölgelerinden elde edilmiş iki sondaj örneğini inceleyerek bilinen en eski çiçekli bitkilerin polen fosillerine benzeyen polen granülleri buldular. Confocal Laser Scanning Microscopy (CLSM – Eş Odaklı Lazer Taramalı Mikroskop) yöntemiyle altı değişik polen türünün üç boyutlu ve yüksek çözünürlükte görüntülerini elde ettiler.
2004 yılındaki bir çalışmada Hochuli ve Feist-Berkhardt Spitsbergen'in güneyindeki Barents Denizi'nden alınan sondajlarda Orta Triyasik dönemine ait farklı fakat su ankilerle şüphesiz ilintili çiçekli bitki benzeri polenler belgelemişlerdi. Şimdiki çalışmanın örnekleri öncekinden 3000 km daha güneyde bulundu. Hochuli şunları söyledi:
İnanıyoruz ki aşırı ihtiyatlı bilim insanları dahi artık çiçekli bitkilerin Kretase doneminden çok önce evrimleştiklerine ikna olacaklar.
Bu ilk çiçekli bitkiler nasıl görünüyorlardı? Orta Triyasik'te hem Barents Denizi hem de İsviçre subtropikal bölgede yer alıyordu ancak İsviçre Barents Denizi yöresine göre çok daha kuru bir iklime sahipti. Bu da çiçekli bitkilerin oldukça geniş bir ekolojik yelpazede oluşabildiği anlamına geliyor. Polenin yapısı bu bitkilerin büyük olasılıkla sert kanatlı böceklerce döllendiğini ima ediyor, zira arıların evrimleşmesi bu devirden bir 100 milyon yıl kadar sonrasına denk geliyor.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
3
-
3
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: University of Zurich | Arşiv Bağlantısı
- P. A. Hochuli. (2019). Angiosperm-Like Pollen And Afropollis From The Middle Triassic (Anisian) Of The Germanic Basin (Northern Switzerland). Frontiers in Plant Science, sf: 344. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/05/2025 22:21:52 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1864
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in University of Zurich. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
