Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kelebekler Kendilerini Yok Oluştan Kurtardı!

Kelebekler Kendilerini Yok Oluştan Kurtardı!
3 dakika
2,081
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 9 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

İklim değişikliği ve doğal yaşam alanının kaybı nedeniyle nüfusu azalan bir kelebek türü, hızlıca daha soğuk iklimlere geçip tırtıllarının yiyecek olarak kullandığı bitkiyi değiştirerek neslinin tükenme tahminlerine meydan okudu.

İngiltere’deki Southampton Üniversitesi’nde Kelebek Koruma Organizasyonu’nun düzenlediği uluslararası bir sempozyumda sunulan araştırmaya göre, Meksika ve Kaliforniya’da yaşayan Quino beneklisi (Euphydryas editha quino), daha yükseklere çıktı ve şaşırtıcı bir şekilde yumurtalarını bırakacağı tamamen farklı bir bitki türü seçti.

Tüm Reklamları Kapat

Kelebeğin hızlı adaptasyonu, diğer böcek ve türlerin de iklim değişikliğinden sağ çıkma yolları bulabilecekleri konusunda umut veriyor. Plymouth Üniversitesi’ndeki Deniz Bilimleri Enstitüsü’nden Profesör Camille Parmesan şunları söyledi:

Quino’ların 1990’ların ortalarındaki durumunu bilen her kelebek biyoloğu, ben de dâhil olmak üzere, şimdiye kadar neslinin tükeneceğini düşünmüştü.

Quino, bir zamanlar Güney Kaliforniya’da bolca bulunuyordu, ancak Los Angeles ve San Diego’nun genişlemesi nedeniyle sadece iki küçük koloni kalacak kadar azaldı. Meksika’da yaşayan diğer Quino’ların sayısında, küresel ısınma nedeniyle tırtılların yediği bitki –bir tür sinir otu- için havanın çok sıcak ve kuru olmasıyla birlikte hızlı bir düşüş görüldü.

Tüm Reklamları Kapat

Altı yıl önce Parmesan, nesli tükenmekte olan Quino’ların, “destekli kolonileşme”, yani Los Angeles’ın kuzeyindeki daha serin ve bozulmamış doğal yaşam alanlarına insanlar tarafından taşınması için ilk sırada yer alan adaylar olmasını önerdi. Buna karşılık kelebekler, bilim insanlarını şaşırtacak şekilde, insan yardımı gerekmeksizin doğudaki daha yüksek yerlerde, tırtıllarının daha önce hiç yemedikleri çiçekli bir bitkiyle beslendiği bölgelerde ortaya çıktılar.

Habitat Değiştirme

Başka birkaç kelebek türü, değişen iklime ayak uydurmak için doğal yaşam alanını veya beslenme şeklini değiştirmişti, ancak Quino beneklisi, bilim insanların bildiği kadarıyla, çok çabuk şekilde ikisini birden değiştiren ilk kelebek oldu. Birçok çevreci, türlerin hızla gerçekleşen iklim değişikliğine uyum sağlayamayacağından korkuyor, fakat bu şaşırtıcı örnek, Parmesan’a göre açık bir şekilde talihsiz olan bazı türlerin düşündüğümüzden daha çabuk kendini toparlayabildiğini gösteriyor.

Ancak Parmesan, bu olayın, doğa koruma alanlarının ve bozulmamış doğal yaşam alanların birleştirilmesinin değişen iklimle birlikte türlerin hayatta kalabilmeleri için her zamankinden daha da önemli hâle geldiğini gösterdiği uyarısında bulundu. Los Angeles ve San Diego’nun doğusundaki işlenmemiş arazi olmasaydı Quino beneklisi gidecek yer bulamazdı ve nesli tükenirdi. Parmesan şunları söyledi:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bu türlere adapte olabilecekleri yerler sağlamalıyız. İklim değişikliğinin ilk zamanlarında, doğa koruma alanlarında korunan türlerin bu alanları terk edecekleri, dolayısıyla buraların artık bir yararı kalmayacağı düşünülerek endişe edilmişti. Ancak şimdi yeni türlerin bu alanlarda yaşamaya başladığını görüyoruz, bu nedenle doğa koruma alanları her zamankinden de önemli hâle geliyor.

İklim Değişikliği

Britanya’da yaşayan 59 türün çeyreğinden fazlası kuzeye taşınıyor, bunlardan yırtık pırtık virgül kelebeği her yıl 10 km yol kat ediyor. Başka bir Birleşik Krallık türü olan çok gözlü esmer kelebek, iklim değişikliğiyle birlikte, tırtıl evresindeyken yabani sardunya ile beslenmeye başladı, bu da kelebeğin İngiltere’nin iç bölgeleri ve kuzeyine hızla yayılmasını sağladı.

Fakat uluslararası sempozyumda sunulan güçlü bilimsel kanıtlara göre, iklim değişikliği kazanandan çok kaybeden yaratacaktır, çünkü bozulmamış doğal yaşam alanları o kadar parçalanmıştır ki bu durum, çoğu kelebek, güve ve benzeri böceklerin daha uygun yerlere göçmesine imkân tanımaz. Subilim ve Çevrebilim Merkezi’nden Tom Oliver, sempozyuma katılanlara, bu yüzyılın ortalarına kadar Birleşik Krallık kelebeklerinden bir kısmının neslinin tükeneceğini öngören bilimsel bir modelleme ile ilgili bilgi verdi.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
9
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Üzücü! 3
  • Umut Verici! 3
  • Korkutucu! 2
  • Tebrikler! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Mail & Guardian | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 02:53:17 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2267

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. &. Guardian, et al. Kelebekler Kendilerini Yok Oluştan Kurtardı!. (29 Nisan 2014). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2267
Guardian, M. &., Ölez, Ş., Bakırcı, Ç. M. (2014, April 29). Kelebekler Kendilerini Yok Oluştan Kurtardı!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2267
M. &. Guardian, et al. “Kelebekler Kendilerini Yok Oluştan Kurtardı!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Şule Ölez, Evrim Ağacı, 29 Apr. 2014, https://evrimagaci.org/s/2267.
Guardian, Mail &. Ölez, Şule. Bakırcı, Çağrı Mert. “Kelebekler Kendilerini Yok Oluştan Kurtardı!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Şule Ölez. Evrim Ağacı, April 29, 2014. https://evrimagaci.org/s/2267.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close