Orce'deki Antik Fil Mezarlığının Bataklık Tuzağı Olduğu Ortaya Çıktı!

İspanya'nın Malaga Üniversitesi'ndeki bilim insanları, Journal of Iberian Geology dergisinde yayınladıkları çalıışmada Erken Pleyistosen dönemine ait Orce arkeolojik alanındaki fil mezarlığının, doğal bir tuzak gizlediğini gösterdi.^[1] Bu bölge, soyu tükenmiş Mammuthus meridionalis fil türünün çok sayıda kalıntısını içerdiği için fil mezarlığı ismini almış. Hayvanları tuzağa düşüren şey ise bir bataklık.

Guadix-Baza Çöküntüsü'nün Granada'da kuzeydoğu kenarında yer alan Fuente Nueva 3 FN3 alanı, Batı Avrupa'daki insan varlığına dair en erken kanıtlardan bazılarını içeren Orce yataklarından biridir. Bu kanıtlar 1.4 milyon yıl önce atalarımız tarafından oyulmuş taşlardan toplandı.

Arkeologlar bu alanda ayrıca, insanların taşıdığı ama işlemediği taşları ve büyük memelilere ait çok sayıda fosili buldu. İlk insanlar bu taşları muhtemelen kemikleri kırmak, içindeki iliğe ulaşmak ve belki de sırtlanları korkutmak için kullanıyordu. Araştırmacılar, fosillerin bir kısmında insanların hayvanların derisini yüzdüğüne, etlerini parçaladığına ve kemik iliğini çıkardığına dair izler tespit etti. Bunun yanı sıra, bilim insanları bazı kemiklerde leş yiyen hayvanların bıraktığı diş izlerini de gözlemledi.

Málaga Üniversitesi Paleontoloji Profesörü Paul Palmqvist ve Stratigrafi ve Paleontoloji Profesörü María Patrocinio Espigares'in birlikte yürüttüğü bu çalışma, alanın verimli katmanlarının iki farklı arkeolojik seviyeden oluştuğunu ortaya koydu: alt seviye (LAL) ve üst seviye (UAL).

Her iki seviyede de çok sayıda iskelet kalıntısı ve taş alet bulundu. Ancak, bu seviyeler arasında önemli farklar var. Alt seviyede, insanlar tarafından taşınmış ama işlenmemiş taşların yoğunluğu daha fazla. Bu durum, ilk insanların bu seviyede daha aktif olduğunu düşündürüyor. Üst seviyede ise, özellikle soyu tükenmiş Güney filleri (Mammuthus meridionalis) olmak üzere, büyük otçul hayvanların kalıntıları daha çok. Bu da üst seviyede dev sırtlanların daha fazla etkin olduğuna işaret ediyor.

Araştırmacılar, iki seviyedeki hayvan kalıntılarının dağılımını istatistiksel olarak inceledi. Ayrıca, her iki seviyenin verimli katmanlarındaki toprak yapısını, özellikle de toprak taneciklerinin boyutunu analiz etti. Bu analiz çok önemli çünkü ilginç bir fark ortaya çıkardı: Alt seviyenin 2. ve 3. katmanlarında ince kil ve silt hakimken, üst seviyenin 5. katmanında ince ve çok ince kumlar baskın durumdaydı. Malaga Üniversitesi araştırmacıları, bölgedeki antik göl yatağı yakınında biriken ince kum çökeltilerinin önemli bir özelliğine dikkat çekiyor:

Bölgedeki eski göl alanına yakın bir mesafede biriken bu ince kum çökeltileri, aynı zamanda hafif tuzlu su içeriyordu. Bu karışım, büyük hayvanların içine batıp tuzağa düşebileceği bir bataklık ortamı oluşturmuş olabilir.

Araştırmacılar, üst seviyenin doğal bir bataklık tuzağı olabileceğini düşünüyor. Büyük otçul hayvanlar ağır vücutları nedeniyle bu bataklığa saplanıp kalmış olabilir. Bu hayvanların yarı batmış cesetleri hem sırtlanları hem de ilk insanları buraya çekmiş. Araştırmacılar, bu canlıların leşlerle beslendiğini ve bölgede bulunduklarının kanıtı olarak taş aletler ve sırtlanlara ait fosilleşmiş dışkılar bıraktığını belirtiyor.

Yeni bulgu, ilk Avrupalı atalarımızın geçim stratejileri ve et kaynaklarına erişim için büyük leşçil sırtlanlarla rekabetleri konusunda önemli bir ilerleme sağlıyor. Yazarlar, şöyle anlatıyor:

Bu yeni keşif, insan evrimi çalışmaları açısından çok önemli bir adım. Bu bulgu, ilk kez insan evrimi için önemli bir fosil yatağında doğal bir tuzağın varlığını ortaya koyarak ilk Avrupalı atalarımızın yaşam biçimleri hakkında bize yeni bilgiler sunuyor. Özellikle, atalarımızın yiyecek bulmak için büyük leşçil sırtlanlarla nasıl rekabet ettiğini anlamamıza yardımcı oluyor. Bu sayede, ilkel insanların hayatta kalma stratejileri ve et kaynaklarını nasıl elde ettikleri konusunda daha fazla fikir edinebiliyoruz.

Ekibin planladığı bir sonraki adımlar, üst ve alt arkeolojik seviyeleri ayırt eden daha ayrıntılı çalışmalar yapmak ve insan varlığına dair kanıtlar sunan Barranco León gibi Orce bölgesindeki diğer önemli alanları karakterize etmek olacak.