Karasinekler Hastalık Taşıyabilir mi? İnsanlara Hastalık Bulaştırabilir mi?
- Özgün
- Entomoloji
- İmmünoloji
Evet. Fakat normal şartlar altında sistemik hastalıklar arasında risk faktörü olarak değerlendirilmez. Zira taşıdığı patojen sayısı sistemik hastalık yapmaya yeterli olmadığı için vücuda girdikten sonra immün sistem, mukozalar, mide asidi gibi savunma unsurları ile elenir.
Söz konusu hastalık etkenleri arasında kolera, diyare (ishal), dizanteri (mukuslu kanlı ishal), salmonelloz ve tifo olabilir. Fakat dediğimiz gibi sistemik hastalık yapma yeteneği sayıca fazla patojenin direkt açık yaradan kana karışmadığı sürece düşüktür. Ayrıca halka açık, hijyenden mahrum yerlerde veya kişide immün baskılanma (AIDS, gebelik, kemoterapi) olmadığı sürece de düşüktür.
Bahsedilen canlının Musca domestica türü (karasinek) olduğunu tekrardan hatırlatmakta fayda var; başka sinek türleri başka hastalıkların taşıyıcısı olabilir. Ayrıca karasineklerin tükürüklerindeki bazı alerjenler, birkaç gün süren ve acıyan küçük şişliklere neden olabilir. Bu şekilde gerçekleşen bir karasinek ateşi enfeksiyon zannedilmemelidir, tedavi gerekmeksizin kendiliğinden geçer.
Öte yandan kondukları bölgelerde dışkı ve tükürük salgılarlar. Dolayısıyla o bölgelerde patojen miktarı da fazla olacaktır. Bu yüzden genelde en çok rastlanılan hastalık sebebi bozulmuş yiyeceklerde Salmonella enteriditis nedenli gıda zehirlenmesi ve diyaredir. Çünkü bozulmuş yiyecekler ve çöplerin etrafında daha çok zaman geçirdikleri için de doğru orantılı olarak orada biriktirdikleri patojen sayısı da fazla olacaktır.
Ayrıca ekmeğinize konduğu anda dışkılamayabilir. Dışkılamadığı sırada bulaştırdığı patojen sayısı, herhangi bir yere ellediğinizde aldığınız patojen sayısından fazla olmayacaktır. Fakat şu da var ki, özellikle Shigella bakteri cinsinin dizanteri ve diyare oluşturması için yaklaşık 100 tanesi (oldukça az bir sayı) yeterlidir. Bu yüzden karasinek vektörlü sık rastlanan hastalıklar arasında diyare ve besin zehirlenmesi vardır. Yani taşıdığı hastalık etkenleri sıtma hastalığının vektörü Anofel cinsi sivrisinek gibi spesifik değildir. Aynı şekilde bu hastalıkları kirli tuvalet, yıkanmamış yiyecek veya ellerini yıkamamış bir insandan kapmak da mümkün, karasinek için spesifik değildir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
15
-
8
-
6
-
3
-
2
-
2
-
2
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/12/2024 01:55:25 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/5573
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
