Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kanser Tedavileri ve Sentetik Biyoloji: Yapay Nükleik Asitler, Kanseri Tedavi Edebilir mi?

Kanser Tedavileri ve Sentetik Biyoloji: Yapay Nükleik Asitler, Kanseri Tedavi Edebilir mi? Unsplash (@nci)
T Hücrelerince (kırmızı) Saldırıya Uğrayan Kanser Hücresi (beyaz)
3 dakika
1,648
  • Sentetik Biyoloji
  • Moleküler Onkoloji
Tüm Reklamları Kapat

Hücrelerin,düzenli gelişim ve bölünme mekanizmalarını kontrol eden genler bulunmaktadır. İstenmeyen durumlar, kontrollü hücre ölümüne götürecektir; buna apoptosis veya apoptoz denir. Hücrenin programlı bir şekilde ölümünü mümkün kılan biyokimyasal güzergahın bir çeşidi, mitokondriden geçmektedir.

Apoptotik genlerin, yani apoptozu denetleyen genlerin sentezlediği proteinlerin mitokondri zarının geçirgenliğini değiştirmesi üzerine, içeriğindeki kimi enzimler sitosole ulaşır. Burada atfedilen bileşik, genel biyolojiden aşina olunan ve solunumun elektron taşıma zincirindeki bir basamakta görev alan Sitokrom-C'dir. Buna, yani apoptozun başlangıcında kilit rol alan bu bileşiğin yarattığı mekanizmaya, aslında her şeyi temel bir elektrostatik karakterden sağladığı için değinmekte yarar vardır.

Tüm Reklamları Kapat

Apoptoza giden yolda Mitokondri ve Sitokrom-C'nin Rolü
Apoptoza giden yolda Mitokondri ve Sitokrom-C'nin Rolü
Science

Apoptozisin Engellenmesinde BCL-2 Geninin Rolü ve Kanser

Sitokrom-C, mitokondrinin iç zarına kendi bileşik içi kutuplanmasının yarattığı torktaki (dipol moment) pozitif yük fazlalığından dolayı bağlanmıştır. Apoptozun başlangıcındaki serbest mitokondriyal radikallerin artışı, sitokrom ile zarın kaynaşmış yapısında oksitlenmeye neden olur. Zardaki bileşiklerin yük açığını bu yükseltgeme tepkimesi giderdiği için, aradaki elektrostatik çekimin serbest kalması gerekir.

Böylelikle sitokrom-c’nin iç zardan ayrılması beklenir ve dış zardaki boşluklardan serbest bırakılması sağlanır. Bunun devamı bir dizi tepkime ve etkileşim içerir ama değineceklerimiz, apoptoz baskılamasında hücrenin bu aşamada ne yaptığıdır.

Tüm Reklamları Kapat

Apoptoziste Sitokrom-C'nin Mitokondri Zarındaki Faaliyeti (Yükseltgenme Tepkimesi ve Sitoplazmaya Salınım)
Apoptoziste Sitokrom-C'nin Mitokondri Zarındaki Faaliyeti (Yükseltgenme Tepkimesi ve Sitoplazmaya Salınım)
Wikimedia Commons

Sitokrom-C’nin mitokondriden özütlenmesi sonucunda hücrenin kendini olası öngörülemez hücre ölümlerinden korumasına yol açan önleme mekanizmaları çalışır. Bu, mitokondri dış zarında bulunabilen ve apoptoza götüren süreci inhibe etmeye çalışan BCL-2 adı verilen bir gen ailesinin görevlerinden biridir. Zar geçirgenliklerini düzenleme yordamıyla Sitokrom-C’nin geçişini engellerler.

Eğer BCL-2 aktivitesinde olağan dışı aşırılık gözlemlersek, tahmin edeceğiniz üzere bu, hücrenin kendini öldürmemesine, kontrolsüz çoğalmasına ve böylelikle kanserleşmesine giden yolun habercisi demektir. BCL-2’nin aşırı oluşturulmasının kansere götüren örneklerinde akciğer kanseri verilebilir.

BCL-2 Proteinin Anti Apoptotik Etkilerinin İlüstrasyonu
BCL-2 Proteinin Anti Apoptotik Etkilerinin İlüstrasyonu
Research Gate

Yapay Nükleik Asitler ve Gen Susturma Yoluyla Kanserleşmenin Engellenmesi

Sentetik bir gen dizisi, BCL-2 genine tutunarak, daha doğrusu onun belirli kısımlarına ikame edilerek onu tamamlar ve bu genin işlemesinde (ekspresyonunda) kapsamlı bir azalma yaratır. Bu azalmanın en temel prensibi, translasyon ve transkripsiyon enzimlerinin elektrostatik ilgisinin bu genler arasındaki farklılığıdır. Bu sentetik gen dizileri, birkaç yıl önce üzerinde büyük yol alınmış yapay nükleik asitlerin bir ürünüdür.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bir Yapay Nükeik Asit Örneği Treoz Nükleik Asit ve Ribonükleik Asit Moleküler Yapılarının Karşılaştırılması
Bir Yapay Nükeik Asit Örneği Treoz Nükleik Asit ve Ribonükleik Asit Moleküler Yapılarının Karşılaştırılması
Research Gate

Yapay nükleik asitler, tipik DNA ve RNA’dan farklı olarak alternatif şeker grupları içerir. Buna TNA denilen ve treoz, GNA denilen glikol nükleik asitleri örnektir, ikisi de yakın geçmişin eseridir. TNA, RNA’ya göre pentoz şekeri türü olan ribozun yerine dört karbonlu treoz şekerini içerir ve polimerleştirildikten sonra DNA’ya çeviri işlemleri ve kendini RNA’ya benzer replike ettiği de görülmüştür.

Bu bilgiler ışığında, hem kendisinin kimyasal yapısının karmaşık olmaması, hem de RNA’ya olan ilgisi; üzerindeki çalışmaların canlıya toksik olmadığını ve uyumluluk sorunu yaşatmadığını göstermesine yol açmıştır. Bundan dolayı BCL-2 genine karşı kullanılacak bir kanser terapisi açısından TNA, yakın zamanın verimli bir uygulaması olabilir.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
12
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 8
  • Umut Verici! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Muhteşem! 1
  • Bilim Budur! 1
  • İnanılmaz 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • F. Wang, et al. (2020). Synthetic A-L-Threose Nucleic Acids Targeting Bcl-2 Show Gene Silencing And In Vivo Antitumor Activity For Cancer Therapy. ACS Publications, sf: 7. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/05/2023 05:24:25 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8749

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Saç
Sağlık Personeli
Hafıza
Çekirdek
Mars
Kuyruksuz Maymun
Diyet
Zaman
Mitler
Tardigrad
Öne Çıkan
Olumsuz
Şehir Hastanesi
Hidrotermal Baca
Haber
Entomoloji
Zehirli Mantar
Canlı Cansız
Mit
Yangın
Nörobiyoloji
Koruma
Elektrik
Mutasyon
Evrenin Genişlemesi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Ay Kraterindeki Dev Teleskop Ne İşe Yarayacak?
Ay Kraterindeki Dev Teleskop Ne İşe Yarayacak?
Körler ve Sağırlar Rüya Görür mü?
Körler ve Sağırlar Rüya Görür mü?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Tatil Ortası Depresyonu: Tatil İnsanları Neden Üzüyor?
Tatil Ortası Depresyonu: Tatil İnsanları Neden Üzüyor?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ö. A. Gezici, et al. Kanser Tedavileri ve Sentetik Biyoloji: Yapay Nükleik Asitler, Kanseri Tedavi Edebilir mi?. (21 Mayıs 2020). Alındığı Tarih: 29 Mayıs 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8749
Gezici, Ö. A., Bakırcı, Ç. M. (2020, May 21). Kanser Tedavileri ve Sentetik Biyoloji: Yapay Nükleik Asitler, Kanseri Tedavi Edebilir mi?. Evrim Ağacı. Retrieved May 29, 2023. from https://evrimagaci.org/s/8749
Ö. A. Gezici, et al. “Kanser Tedavileri ve Sentetik Biyoloji: Yapay Nükleik Asitler, Kanseri Tedavi Edebilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 21 May. 2020, https://evrimagaci.org/s/8749.
Gezici, Özgür Alperen. Bakırcı, Çağrı Mert. “Kanser Tedavileri ve Sentetik Biyoloji: Yapay Nükleik Asitler, Kanseri Tedavi Edebilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, May 21, 2020. https://evrimagaci.org/s/8749.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close