Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Jüpiter, Güneş'in Merkezinde Değil; Güneş'in Dışında Kalan Bir Merkez Etrafında Dönüyor!

Jüpiter, Güneş'in Merkezinde Değil; Güneş'in Dışında Kalan Bir Merkez Etrafında Dönüyor! Phil Plait
2 dakika
23,784
Evrim Ağacı Akademi: Güneş Sistemi ve Gezegenler Yazı Dizisi

Bu yazı, Güneş Sistemi ve Gezegenler yazı dizisinin 29. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Güneş Sistemi İçin Bir Kılavuz: Güneş Sistemi İçindeki Cisimler Hakkında Neler Biliyoruz?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Güneş Sistemi’mizin 5. gezegeni Jüpiter NASA’nın Juno göreviyle tekrar gündemde. Jüpiter büyük. Gerçekten devasa. O kadar büyük ki aslında Dünya’mız gibi tam olarak Güneş’in yörüngesinde döndüğünü söyleyemeyiz. Güneş Sistemi’ndeki diğer tüm gezegenlerin kütlelerinin toplamının 2,5 katı kütlesiyle Jüpiter, Güneş ile arasındaki kütleçekimi merkezini Güneş’in dışına (yaklaşık olarak uzayda, Güneş yüzeyinin biraz ötesinde bir noktaya) taşıyacak kadar büyüktür.

Şöyle ki: Uzayda küçük bir obje, daha büyük bir objenin yörüngesinde kusursuz bir daire çizmez. Daha ziyade, her iki obje de ortak bir kütleçekimsel merkez etrafında hareket ederler.

Tüm Reklamları Kapat

Dünya'nın Güneş yörüngesinde dönmesi gibi bizim daha aşina olduğumuz durumlarda ortak çekim merkezi büyük kütleli olan cismin merkezine o kadar yakındır ki, bu olgu gözardı edilebilir seviyede kalır. Büyük obje hareketsiz görünürken, küçük olan etrafında daireler çizer.

Ancak gerçekte durum daha karmaşık. Örneğin, Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) Dünya'nın yörüngesinde dönerken Dünya ve ISS beraber ortak bir kütle çekim merkezi etrafında dönerler. Fakat bu çekim merkezi, objelerin kütleleri arasındaki devasa farktan dolayı Dünya'nın merkezine o kadar yakındır ki bu çekimin gezegen üzerinde yarattığı farkın gözlemlenebilmesi imkansızdır. Bu sebeple ISS, Dünya yörüngesinde hemen hemen kusursuz bir daire çizerek hareket eder.

Tüm Reklamları Kapat

Güneş ve diğer gezegenler arasındaki ilişki, Dünya ile ISS arasındaki ilişkiye oldukça benzerdir. Güneş’in kütlesi o kadar büyüktür ki Dünya, Venüs, Merkür hatta Satürn’ün ortak çekim merkezleri yıldızın derinliklerinde, merkezine oldukça yakın bir yerde konumlanır.

Ancak Jüpiter’inki değil!

Bu gaz devi gezegen o kadar büyüktür ki, ortak kütle merkezini Güneş yarıçapının 1.07 katı uzağında - ya da başka bir tabirle, Güneş yüzeyinin üzerinde Güneş yarıçapının %7’si kadar dışında kalan uzaysal bir noktada- konumlandırır. Bu etki sebebiyle Güneş ve Jüpiter, bu ortak çekim merkezi etrafında dönerler. Bunu aşağıda görebilirsiniz:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Jüpiter ve Güneş'in Yörünge Dansı
Jüpiter ve Güneş'in Yörünge Dansı

İşte Güneş ve Jüpiter uzayda böyle hareket ediyor. Tabii mesafeler ve kütlelerin oldukça farklı olduğunu, Güneş kütlesinin Jüpiter’inkinin yaklaşık 1048, Dünya kütlesinin ise 332,946 katı kadar olduğunu hatırlatalım.

Bir dahaki sefere biri size uzayla ilgili şaşırtıcı bir gerçeği sorduğunda ne söylemeniz gerektiğini biliyorsunuz: Devasa Jüpiter, aslında tam olarak Güneş’in merkezi etrafında dönmüyor; Güneş'in hacminin dışında kalan bir merkez etrafında dönüyor!

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Güneş Sistemi ve Gezegenler Yazı Dizisi

Bu yazı, Güneş Sistemi ve Gezegenler yazı dizisinin 29. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Güneş Sistemi İçin Bir Kılavuz: Güneş Sistemi İçindeki Cisimler Hakkında Neler Biliyoruz?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
37
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 30
  • İnanılmaz 26
  • Merak Uyandırıcı! 15
  • Muhteşem! 10
  • Bilim Budur! 8
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 6
  • Umut Verici! 4
  • Korkutucu! 3
  • Güldürdü 2
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: IFL Science | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 07:26:37 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7312

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
R. Letzter, et al. Jüpiter, Güneş'in Merkezinde Değil; Güneş'in Dışında Kalan Bir Merkez Etrafında Dönüyor!. (2 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7312
Letzter, R., Gülşah, B., Özdil, A. Ş. (2018, July 02). Jüpiter, Güneş'in Merkezinde Değil; Güneş'in Dışında Kalan Bir Merkez Etrafında Dönüyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7312
R. Letzter, et al. “Jüpiter, Güneş'in Merkezinde Değil; Güneş'in Dışında Kalan Bir Merkez Etrafında Dönüyor!.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Translated by Barbaros Gülşah, Evrim Ağacı, 02 Jul. 2018, https://evrimagaci.org/s/7312.
Letzter, Rafi. Gülşah, Barbaros. Özdil, Ayşegül Şenyiğit. “Jüpiter, Güneş'in Merkezinde Değil; Güneş'in Dışında Kalan Bir Merkez Etrafında Dönüyor!.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Translated by Barbaros Gülşah. Evrim Ağacı, July 02, 2018. https://evrimagaci.org/s/7312.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close